مقدمه
2
بیان مسئله…………………………………………………………………………………………………………………………
3
اهمیت و ضرورت تحقیق …………………………………………………………………………………………………..
5
هدفهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………..
6
سؤالات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………..
7
فصل دوم: ادبیات تجربی و نظری پژوهش
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………….
9
مفاهیم اساسی پژوهش………………………………………………………………………………………………………..
9
شهروندی………………………………………………………………………………………………………………………….
9
حقوق شهروندی………………………………………………………………………………………………………………..
10
حقوق مدنی……………………………………………………………………………………………………………………….
11
حقوق سیاسی……………………………………………………………………………………………………………………
11
حقوق اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………….
11
حقوق جنسیتی…………………………………………………………………………………………………………………..
12
حقوق فرهنگی…………………………………………………………………………………………………………………..
12
رسانههای ارتباط جمعی……………………………………………………………………………………………………..
13
مفهوم ارتباط……………………………………………………………………………………………………………………..
15
دستهبندی مخاطبان ……………………………………………………………………………………………………………
16
نقش و وظایف وسایل ارتباط جمعی……………………………………………………………………………………
17
ویژگیهای رسانه آگاهیبخشی …………………………………………………………………………………………..
22
تاریخچه رادیو و تلویزیون در جهان، ایران و استان لرستان………………………………………………………
24
کارکردها و ویژگیهای آن…………………………………………………………………………………………………..
27
شهروندی در جهان و ایران………………………………………………………………………………………………….
29
پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………..
33
پژوهشهای انجام گرفغته در داخل کشور……………………………………………………………………………..
34
پژوهشهای انجام گرفته در خارج از کشور………………………………………………………………………….
44
نقد و بررسی تحقیقات داخلی و خارجی………………………………………………………………………………
51
مبانی نظری تحقیق……………………………………………………………………………………………………………..
52
رهیافتهای ارتباطات…………………………………………………………………………………………………………
53
نظریات ارتباطات……………………………………………………………………………………………………………….
55
الگوهای شهروندی…………………………………………………………………………………………………………….
61
گفتمانهای شهروندی………………………………………………………………………………………………………..
91
الگوی فردگرایی لیبرال………………………………………………………………………………………………………..
91
الگوی شهروندی اجتماعگرا………………………………………………………………………………………………..
92
الگوی شهروندی جمهوریگرایی…………………………………………………………………………………………
93
فمنیسم و شهروندی……………………………………………………………………………………………………………
94
نظریات شهروندی……………………………………………………………………………………………………………..
95
مارشال حقوق سهگانه شهروندی…………………………………………………………………………………………
96
دارندروف؛ شهروندی و مشارکت………………………………………………………………………………………..
97
یورگن هابرماس و شهروندی………………………………………………………………………………………………
99
پارسونز دوگانه عامگرایی و خاصگرایی……………………………………………………………………………….
100
دیدگاهها و نظریههای پست مدرنیستی………………………………………………………………………………….
101
آنتونی گیدنز و شهروندی……………………………………………………………………………………………………
103
مدل شهروندی هیتر……………………………………………………………………………………………………………
104
ترنر و شهروندی فرهنگی……………………………………………………………………………………………………
106
نظریه یانگ و شهروندی (شهروندی متمایز) …………………………………………………………………………
107
کیملیکا و شهروندی (شهروندی چند فرهنگی) ……………………………………………………………………..
10
فالکس و شهروندی عمیق پسامدرن……………………………………………………………………………………..
110
چارچوب نظری پژوهش ……………………………………………………………………………………………………
112
فرضیات…………………………………………………………………………………………………………………………….
122
فصل سوم: روش پژوهش
روش پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………….
124
جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………………………
124
حجم نمونه و روش نمونهگیری……………………………………………………………………………………………
125
تکنیک جمعآوری دادهها……………………………………………………………………………………………………..
127
سنجش متغیرها و عملیای کردن پژوهش……………………………………………………………………………….
127
تعریف نظری یا مفهومی………………………………………………………………………………………………………
127
ارتباط یا روایی ………………………………………………………………………………………………………………….
139
اعتماد یا پایایی…………………………………………………………………………………………………………………..
140
شیوه تحویل دادهها……………………………………………………………………………………………………………..
140
فرضیات……………………………………………………………………………………………………………………………
142
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………..
144
نتایج توصیف آماری…………………………………………………………………………………………………………..
145
بررسی و توصیف داده های مربوط به ویژگیهای عمومی پاسخدهندگان ………………………………….
158
آمار استنباطی……………………………………………………………………………………………………………………..
167
نتایج آزمون فرضیات…………………………………………………………………………………………………………..
168
تحلیل یافتهها…………………………………………………………………………………………………………………….
168
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری
نتیجهگیری………………………………………………………………………………………………………………………..
195
پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………
206
محدودیتهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………………
207
منابع………………………………………………………………………………………………………………………………….
208
پیوستها…………………………………………………………………………………………………………………………..
211
پرسشنامه (1) ……………………………………………………………………………………………………………………
211
پرسشنامه (2) ……………………………………………………………………………………………………………………
215
فهرست جداول
عنوان | صفحه |
جدول 3-1: توزیع افراد برحسب محل سکونت…………………………………………………………………. | 126 |
جدول 3-2: توزیع کارشناسان به تفکیک محل کار…………………………………………………………….. | 126 |
جدول 3-3: ابعاد و شاخصهای متغیر رسانه (رادیو) ………………………………………………………… | 129 |
جدول 3-4: ابعاد و شاخصهای متغیر رسانه (رادیو) ………………………………………………………… | 129 |
جدول 3-5: ابعاد شاخصهای متغیر رسانه (رادیو) ……………………………………………………………. | 129 |
جدول 3-6: ابعاد و شاخصهای متغیر رسانه (تلویزیون) …………………………………………………… | 130 |
جدول 3-7: ابعاد و شاخصهای متغیر رسانه (تلویزیون) …………………………………………………… | 130 |
جدول 3-8: ابعاد شاخصهای متغیر رسانه (تلویزیون) …………………………………………………….. | 130 |
جدول 3-9: ابعاد و شاخصهای متغیر میزان استفاده از رسانه……………………………………………… | 131 |
جدول 3-10: ابعاد و شاخصهای متغیر حقوق شهروندی…………………………………………………… | 132 |
جدول 3-11: ابعاد و شاخصهای متغیر حقوق شهروندی…………………………………………………… | 133 |
جدول 3-12: ابعاد و شاخصهای متغیر حقوق شهروندی………………………………………………….. | 134 |
جدول 3-13: ابعاد و شاخصهای الگوهای ارتباطی رسانه………………………………………………….. | 135 |
جدول 3-14: ابعاد و شاخصهای الگوهای ارتباطی رسانه………………………………………………….. | 135 |
جدول 3-15: ابعاد و شاخصهای الگوهای ارتباطی رسانه………………………………………………….. | 136 |
جدول 3-16: ابعاد و شاخصهای الگوهای ارتباطی رسانه………………………………………………….. | 137 |
جدول 3-17: ابعاد و شاخصهای الگوهای ارتباطی رسانه………………………………………………….. | 137 |
جدول 3-18: ابعاد و شاخصهای الگوهای ارتباطی رسانه………………………………………………….. | 13 |
جدول 3-19: تعیین ضریب پایایی متغیرهای تحقیق ………………………………………………………….. | 140 |
جدول 4-1: توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت………………………………………………………………. | 145 |
جدول 4-2: توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل……………………………………………………… | 146 |
جدول 4-3: توزیع پاسخگویان بر حسب گروه سنی…………………………………………………………… | 147 |
جدول 4-4: توزیع پاسخگویان بر حسب مقطع تحصیلات…………………………………………………. | 148 |
جدول 4-5: پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال…………………………………………………………….. | 149 |
جدول 4-6: توزیع پاسخگویان بر حسب نوع مسکن………………………………………………………….. | 150 |
جدول 4-7: پاسخگویان بر حسب میزان درآمد………………………………………………………………….. | 151 |
جدول 4-8: آزمون t تک نمونه ای مربوط به متغیرهای تحقیق پرسشنامه مردم عادی……………… | 152 |
جدول 4-9: آزمون t تک نمونه ای مربوط به متغیرهای تحقیق پرسشنامه………………………………. | 154 |
جدول 4-10: میزان استفاده از رسانهها در هفته………………………………………………………………….. | 156 |
جدول4-11: میزان استفاده از رسانهها در روز……………………………………………………………………. | 157 |
جدول 4-12: توزیع پاسخ دهندگان بر حسب جنسیت……………………………………………………….. | 159 |
جدول 4-13: توزیع پاسخ دهندگان بر حسب وضعیت تاهل……………………………………………….. | 160 |
جدول 4-14: توزیع پاسخگویان بر حسب گروه سنی……………………………………………………….. | 161 |
جدول 4-15: توزیع پاسخگویان بر حسب مقطع تحصیلات………………………………………………… | 162 |
جدول 4-16: توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال………………………………………………… | 163 |
جدول 4-17: آزمون t تک نمونه ای مربوط به متغیرهای تحقیق…………………………………………… | 165 |
4-18: جدول نتایج آزمون رگرسیون………………………………………………………………………………… | 168 |
جدول 4-19: نتایج آزمون رگرسیون ضرایب استاندارد شده……………………………………………….. | 169 |
4-20: جدول نتایج آزمون رگرسیون………………………………………………………………………………… | 170 |
جدول 4-21: نتایج آزمون رگرسیون ضرایب استاندارد شده………………………………………………… | 171 |
جدول 4-22: آزمون t دو نمونه مستقل مربوط به فرضیه اول……………………………………………… | 172 |
جدول 4-23: ANOVA سطح تحصیلات و آگاهی از حقوق شهروندی نزد شهروندان خرمآباد…………………………………………………………………………………………………………………………. | 173 |
جدول 4-24: ANOVA سن پاسخگویان و آگاهی از حقوق شهروندی نزد شهروندان خرمآباد | 174 |
جدول 4-25: نتایج آزمون کیزر مایر و بارتلت در تحلیل عاملی…………………………………………… | 175 |
جدول 4-26: نتایج آزمون تحلیل عامل بر حسب عامل های تایید شده…………………………………. | 176 |
جدول 4-27: نتایج تحلیل مسیر……………………………………………………………………………………… | 12 |
جدول 4-28: نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون……………………………………………………….. | 182 |
جدول 4-29: نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون……………………………………………………….. | 186 |
جدول 4-30: نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون……………………………………………………….. | 187 |
جدول 4-31: نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون……………………………………………………….. | 188 |
جدول 4-32: نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون……………………………………………………….. | 189 |
جدول 4-33: نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون……………………………………………………….. | 190 |
جدول 4-34: نتایج آزمون رگرسیون………………………………………………………………………………… | 191 |
جدول 4-35: نتایج آزمون رگرسیون ضرایب استاندارد شده……………………………………………….. | 192 |
فهرست نمودارها
عنوان | صفحه |
نمودار 4-1: توزیع پاسخگویان برحسب جنسیت……………………………………………………………….. | 145 |
نمودار 4-2: توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل……………………………………………………… | 146 |
نمودار 4-3: توزیع پاسخگویان بر حسب گروه سنی…………………………………………………………… | 147 |
نمودار 4-4: توزیع پاسخگویان بر حسب مقطع تحصیلات………………………………………………….. | 148 |
نمودار 4-5: پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال…………………………………………………………….. | 149 |
نمودار 4-6: توزیع پاسخگویان بر حسب نوع مسکن………………………………………………………….. | 150 |
نمودار 4-7: پاسخگویان بر حسب میزان درآمد………………………………………………………………….. | 151 |
نمودار 4-8: میانگین شاخصهای استفاده از رسانه……………………………………………………………… | 153 |
نمودار 4-9: میانگینابعاد مختلف آگاهی از حقوق شهروندی………………………………………………… | 155 |
نمودار 4-10: توزیع جنسیت پاسخگویان (برحسب جنسیت)……………………………………………… | 159 |
نمودار 4-11: توزیع پاسخگویان برحسب وضعیت تأهل…………………………………………………….. | 160 |
نمودار 4-12: توزیع پاسخگویان برحسب گروه سنی………………………………………………………….. | 161 |
نمودار 4-13: توزیع پاسخگویان برحسب مقطع تحصیلات…………………………………………………. | 162 |
نمودار 4-14: توزیع پاسخگویان برحسب وضعیت اشتغال………………………………………………….. | 162 |
نمودار 4-15: میانگین شاخصهای الگوهای ارتباطی رسانه…………………………………………………. | 166 |
نمودار4-16: نمودار پراکنش خط رگرسیون: میزان آگاهی از حقوق شهروندی از دیدگاه مردم…. | 169 |
نمودار 4-17: نمودار سنگ ریزه بر اساس مقادیر ویژه………………………………………………………… | 175 |
نمودار4-18: نمودار هیستوگرام خط رگرسیون متغیر وابسته: میزان آگاهی از حقوق شهروندی… | 193 |
نمودار 4-19: نمودار پراکنش خط رگرسیون متغیر وابسته: میزان آگاهی از حقوق شهروندی……. | 193 |
مقدمه
رسانهها با تحولاتی که در جنبههای مختلف از بعد فنآوری، حجم، محتوی و روش داشتهاند، به عنوان حاملان و منتقلکنندگان پیام میتوانند در ساخت آگاهیهای عمومی مؤثر باشند. آنها بدون در نظر گرفتن مرزهای جغرافیایی امکان حضور در همه نقاط را پیدا کردهاند. بنابراین کسانی که در بوجود آوردن آگاهی عمومی اثر بالاتری داشته باشند میتوانند در شکلدهی به آن موفقتر باشند.
بوجود آوردن آگاهی عمومی با استفاده از ابزارهایی است مطبوعات به عنوان یکی از این ابزارها و صدا و سیما به عنوان ابزار دیگر در این راستا مطرح است و چون نفوذ حضور، نحوهی بیان و شکل انتقال پیام در رسانه صدا و سیما به طرز ویژهای است که مخاطب را میتواند با انواع و اقسام شگردها و روشهایی که در آن هست به خود جلب کند لذا این رسانه میتواند در نحوه ایجاد و دگرگونی در آگاهی عمومی پرنفوذترین و مؤثرترین عامل باشد.
از طرفی در عصر حاضر، شناسایی مؤلفههای شهروندی تعریف فرهنگ شهروندی و چگونگی انتقال این مفاهیم به مردم و اِعمال این ویژگیها و خصوصیات در زندگی اجتماعی یکی از مهمترین نگرانیها در هر کشور است. زیرا که رفاه و امنیت هر جامعهای در گروه مشارکت و همکاری شهروندان آن است. اما زمانی مشارکت خواهند کرد که هر یک به عنوان شهروند یعنی افرادی آزاد و صاحب حق و حقوق و حوزه عمل شناسایی شوند و سپس به تکالیف خود یعنی رعایت قانون، ضوابط و مقررات به اختیار تن دهند و در چارچوب حقوق و تکالیف خود مشارکت ورزند و این مهم مستلزم آگاهی و شناخت کافی شهروندان از عناصر اصلی فرهنگ شهروندی و شهرنشینی و به ویژه حقوق و تکالیف شهروندی است (نوروزی، 1385، 28).
لذا در جهان امروز رادیو و تلویزیون به عنوان یکی از مهمترین وسایل ارتباط جمعی، نقش محسوس و مؤثری در آگاهی افراد بر عهده دارند. چنانکه این وسایل با انتقال اطلاعات و پیامهای مختلف و از طریق تبادل دو سویه اطلاعات و افکار با مخاطبان در شکلگیری آگاهیهای افراد و جهت دادن به آن تأثیر بارزی دارند.
به گونهای که در جوامع پیشرفته امروزی، افراد به عنوان مخاطبان پیامهای رادیو و تلویزیونی میکوشند تا ضمن آشنایی با نق