1-12- تعریف واژگان کلیدی ………………… 10
2- فصل دوم : مبانینظری و پژوهشی ………………. 13
2-1 مقدمه ……………………………… 14
2-2- تعریف تصمیم گیری……………………. 14
2-3- ماهیت و اهداف تصمیم گیری…………….. 14
2-4- مراحل فرآیند تصمیم گیری……………… 15
2-5- فرایند منطقی حل مسئله……………….. 17
2-6- مدلهای تصمیم گیری…………………… 19
2-7- درخت اخذ تصمیم …………………….. 21
2-8- مدل باز تصمیم گیری………………….. 21
2-9- مدل لیند بلوم………………………. 21
2-10-روش های تصمیم گیری………………….. 22
2-11- مراتب تصمیم گیری…………………… 23
2- 12- الگوهای تصمیم گیری………………… 24
2- 13- مفهوم اثربخشی…………………….. 25
2-14- کلید های طلائی برای تصمیم اثر بخش……. 25
2-15- فرایندهای تصمیم گیری………………. 32
2-16- رابطه اطلاعات و تصمیم گیری اثر بخش……. 34
2-17- نقش مدل اطلاعات راهبردی در تولید اطلاعات با کیفیت بالا 38
2-18- مفهوم مدل اطلاعات راهبردی……………. 39
2-19- تعریف مدل اطلاعات راهبردی……………. 41
2-20- تبدیل داده به اطلاعات……………….. 42
2-21- اهداف تدوین مدل اطلاعات راهبردی………. 42
2-22- اجزای اساسی مدل اطلاعات راهبردی………. 43
2-23- هفت مسئله اصلی که توسط هوش تجاری در سازمان هدف قرار گرفته اند ………………………………………. 43
2-24- رابطه مدل اطلاعات راهبردی با معماری سازمانی 44
2-25- معماری سازمانی…………………….. 44
2-26- چارچوب زاکمن………………………. 45
2-27- انواع چارچوبهای معماری سازمانی………. 46
2-28- تشریح چارچوب زاکمن………………… 47
2-29- جنبههای مختلف هر سیستم……………… 50
2-30- نماهای مختلف هر سیستم………………. 51
2-31- مزایای چارچوب زاکمن در مقایسه با دیگر چارچوبها 53
2-32- مشخصات کلی چارچوب زاکمن…………….. 53
2-33- هوش تجاری…………………………. 54
2-34- محیط انباره داده…………………… 60
2- 35- محیط تحلیل……………………….. 63
2-36- تعریف انبار داده ها (DW )…………… 64
2-37- ویژگیهای اصلی انباره داده………….. 64
2-38- معماری انبار داده ها (DW)…………… 67
2-38-1- شمای کلی معماری انباره داده ……….. 68
2-39- چالش سازمانها در استفاده از داده ها( ضرورت استفاده از هوش تجاری)…………………………………. 71
2-40- مکعب های داده …………………….. 73
2-41- نقش مدل اطلاعات راهبردی در تولید اطلاعات استراتژیک 76
2-42- سیستم های عملیاتی و کاربرد آنها……… 77
2-43- سیستم های حمایت کننده از تصمیم در مقابل سیستم های عملیاتی………………………………………. 78
2-44- Data Mart…………………………… 78
2-45- زیر ساختار انبار داده ها …………… 79
2-46- داشبورد – نشانگر سازمانی دیداری وکمک آن به تصمیم گیری اثر بخش……………………………………. 79
2-47- داشبوردچیست؟………………………. 80
2-48- انواعداشبوردهای سازمانی…………….. 81
2-49- ویژگیهایداشبورد……………………. 82
2-50- مزایایتجهیزسازمانبهداشبورد………….. 83
2-51- پیشینه تحقیق …………………….. 85
2-52- تاثیر ادبیات موضوع بر پژوهش…………. 100
2-54- مدل مفهومی اطلاعات راهبردی…………… 103
2- 55 – دلایل منطقی و چگونگی تشکیل مدل مفهومی اطلاعات راهبردی………………………………………. 104
فصل سوم: روش شناسی تحقیق ……………… 105
3-1- بخش اول: مقدمه :………………….. 106
3-2- نوع و روش پژوهش…………………… 106
3-3- متغیرهای پژوهش……………………. 107
3-3-1- متغیّرمستقل (مدل اطلاعات راهبردی) 107
3-3-2- متغیّر میانی یا واسط…………. 108
3-3-3- متغیّر وابسته )نظام تصمیم گیری)… 108
3-4- جامعه آماری………………………. 108
3-5- تقسیم بندی کلی اماکن عمومی از حیث نظارت و قوانین 109
3-6- پلیس ……………………………. 110
3-7- نظارت…………………………… 111
3-8- نمونه آماری………………………. 111
3-9- روش و ابزارگرد آوری اطلاعات ………… 112
3-10- روایی / اعتبار ابزار سنجش…………. 113
3-11- پایایی/ قابلیت اعتماد ابزار سنجش ….. 113
3-12 – متغیرها و مولفههای پژوهش…………. 114
3- 13 – روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………… 117
بخش دوم :
3-14- مراحل تدوین مدل اطلاعات راهبردی و تشکیل بانک اطلاعات صنفی کشوری……………………………….. 117
3-15- روشهای شناسایی فرایندهای کلیدی سازمان 122
3-16- اطلاعات متقاضیان …………………. 126
3-17- مهمترین اطلاعات مرتبط با موجودیت اتحادیه ها و مجامع امور صنفی………………………………… 127
3-18- منابعداده های درونی و بیرونی سازمان… 128
3-19 -استخراج ، تبدیل و بارگذاری داده هاETL(Extract Transfer Loading)……………………………………. 129
3-20- تجمیعداده……………………….. 130
3-21- تحلیلدادههایجمعآوریشده……………. 130
3-22- ارائهاطلاعات……………………… 130
3-23- نمونه اطلاعات قابل ارائه توسط مدل اطلاعات راهبردی( بانک اطلاعات صنفی کشوری)……………………. 131
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها ……… 133
مقدمه ………………………………. 134
4-1- سیمای آماری پاسخگویان……………… 134
4-2- توصیف متغیرها ……………………. 138
4-2-1- متغیر مستقل مدل اطلاعات راهبردی ….. 138
4-2-1- 1- مؤلفه اطلاعات صحیح………… 139
4-2-1- 2- مؤلفه اطلاعات بموقع……….. 140
4-2-1- 3- مؤلفه اطلاعات مرتبط……….. 141
4-2-1- 4- مؤلفه اطلاعات دقیق ……… 142
4-2-1- 5- مؤلفه اطلاعات کیفی ……….. 143
4-2-2- متغیر وابسته نظم فیزیکی (مادی) …. 144
4-2-3- متغیر وابسته نظم اجتماعی ………… 145
4-3 – بررسی رابطه ضریب همبستگی بین متغیرهای تحقیق با استفاده از جداول دو بعدی ……………………… 146
4-4- آزمون فرضیه های تحقیق …………… 154
4-4-1- بررسی روابط بین متغیرهابا استفاده ازآزمون آماری تحلیل واریانس(ANOVA) …………….. 154
4-4-2- تحلیل رگرسیونی متغیرها………. 155
4-4-3- بررسی میزان همبستگی بین متغیر ها و مولفه های تحقیق………………………………… 157
4-4-4- ضریب اشتراک هریک از مواد با کل . 158
فصل پنجم- نتیجه گیری و پیشنهادها ………. 160
5-1- مقدمه…………………………… 161
5-2- نتیجه گیری از پژوهش……………….. 161
5-2-1- سوال اول پژوهش……………… 161
5-2-2 – سوال دوم پژوهش…………….. 161
5-3- خلاصه پژوهش……………………….. 162
5-4- نتیجهگیری و بررسی یافتهها………….. 164
5-4-1- فرضیه اصلی شماره یک :……………. 164
5-4-1-1 – فرضیه فرعی شماره یک………. 165
5-4-1-2- فرضیه فرعی شماره دو……….. 165
5-4-1-3- فرضیه فرعی شماره سه……….. 166
5-4-1-4- فرضیه فرعی شماره چهار……… 166
5-4-1-5- فرضیه فرعی شماره پنج………. 167
5-4-2- فرضیه اصلی شمار دو………………. 167
5-4-2-1- فرضیه فرعی شماره یک……….. 168
5-4-2-2- فرضیه فرعی شماره دو……….. 168
5-4- پیشنهاداتی مبتنی بر یافتههای پژوهش…. 169
5-5- پیشنهادات تجربی محقق……………… 176
5-6- پیشنهادات برای محققین آینده……….. 177
منابع ………………………………. 178
ضمائم……………………………….. 182
چکیده انگلیسی ……………………….. 188
-2- مقدمه :
در جامعه مدرن امروزی ، سازمانها نقش و ماموریت های فراتر از نقش های سنتی گذشته ایفا می کنند و به آنها نیز وظایف جدیدی محول گشته است ، در جوامع متمدن سازمانها از نهادهایی صرفا اداری ، صنعتی و….خارج شده و به صورت نهادهای اجتماعی – سیاسی در آمده اند .
عموما اطلاعات ابتدا به صورت داده های خام و غیر تحلیلی به شکل گسترده ، حجیم و پراکنده بین منابع و پایگاه های داده ای گوناگون و عموما ناهمگون ذخیره می شوند. با استفاده از فناوری انباره داده ، اطلاعات قابل تحلیل در سازمان جمع آوری شده و از این طریق ابزارهای هوش تجاری می توانند به سهولت گزارش های پویا ، پیشخوانهای حاوی اطلاعات تحلیلی و به صورت کلی وضعیت سازمان را نشان دهند . لازم به ذکر است از طریق این گزارش ها و پیشخوان های حاوی اطلاعات تحلیلی ، مدیران در تمامی سطوح یک سازمان می توانند تصمیمات آگاهانه تر و هوشمندتری اتخاذ کنند.
از دستاورد های این طرح می توان به تسهیل و بهبود تصمیم سازی و تصمیم گیری امکان به اشتراک گذاری اطلاعات به صورت سطح بندی شده ، پیش بینی شرایط آتی سازمان و تحلیل وضعیت کسب و کارهای سازمان و اتخاذ تصممیات هوشمندانه تر اشاره کرد.
انتقال تجارب کشورهای پیشرفته در زمینه انباره سازی و هوش تجاری به کشور، پیاده سازی و استقرار یک معماری کامل شامل منابع داده نامتجانس تا گزارش های تحلیلی ، آشنا ساختن سازمان های متوسط و بزرگ با مزایای استفاده از این راهکار و زمینه سازی صادرات راهکار با قیمت تمام شده ارزان تر از اقدامات مشابه کشورهای صاحب این فناوری از جمله ویژگی های برجسته این طرح می توان برشمرد. انتظار می رود با استفاده از راهکاری همچون هوش تجاری بتوان کسب و کارهای موجود را صحیح تر مدیریت ، آگاهانه تر با سایر رقبا رقابت و هزینه ها را کنترل کرد.
دوره بهره برداری طرح مخازن داده ها و کسب و کار هوشمند حدود پنج ساله برآورد شده است. |
1- بیان مساله:
هوشمندی کسب و کار و یا سیستم Business Intelligence (B.I ) به عنوان یک رویکرد به محیط های کسب و کار این امکان را می دهد تا راندمان کسب و کار خود را با تقویت قابلیتهای تصمیم گیری بهبود بخشند. این قابلیتها با بکارگیری اطلاعات مشتریان ، تامین کنندگان و پروسه های داخلی کسب و کار ، ایجاد تمرکز اطلاعاتی و استاندارد سازی و تحلیل آنها با ابزار های خاصی صورت می گیرد.
معمولا محیط های کسب و کار برای ارزیابی محیط اطراف خود به جمع آوری اطلاعات می پردازند نظام اطلاعات راهبردی (هوشمندی کسب و کار) از طریق ارائه اطلاعات دقیق ، مرتبط و به موقع به سازمانها کمک می نماید تا در مواقع نیاز تصمیمات بهتری اتخاذ نموده و بتوانند در پیش بینی های دقیق و طراحی مدل استراتژیک خود از آن استفاده نمایند .
(Daniel Andersson . Business Intelligence – Impact on decision support and decision making.(
امروزه محیط های کسب و کار ، پیچیده تر و تغییرات بسیار سریعتر از قبل شده و این پدیده آنها را مجبور می نماید تا تصمیمات مدیریتی سریع ، استراتژیک و عملیاتی اتخاذ نمایند ، و این ، نیاز به جمع آوری اطلاعات بهنگام و مناسب دارد لذا مدیران به ارزش اطلاعات موجود فضای کسب و کار خود واقف می شوند و با استفاده از ابزار مختلف و استخدام تحلیلگران ذیصلاح اقدام به تشکیل انبار داده قابل تحلیل (Data Warehouse) بمنظور پشتیبانی تصمیمات متخذه می نمایند.
برنامه ریزی و سیاستگذاری راهبردی و عملیاتی جامعه اصناف به دلیل پیچیدگی و تغییرات زیاد یک امر بسیار پیچیده و دشوار است که پلیس نظارت بر اماکن عمومی به عنوان ضابط در جامعه اصناف کشور با آن مواجه است ، این رساله به دنبال راهکار مناسب تسهیل در امر برنامه ریزی و سیاستگذاری است .
اتخاذ سیاستهای کلان در پلیس نظارت بر اماکن عمومی به علت نبود بستر اطلاعات صنفی یکپارچه و تحلیل پذیر یکی از چالشهای اساسی این پلیس می باشد در صورت عدم رفع این مشکل ، سازمان نمی تواند در خصوص برقراری نظم در سطح اصناف تصمیم گیریهای موثری اتخاذ نماید .
ایجاد بستر اطلاعات صنفی یکپارچه و تحلیل پذیر یک ابزار بسیار مناسب پشتیبانی تصمیم است و رویکرد هوشمندی کسب و کار به عنوان یک چارچوب مناسب جهت دسترسی به بستر اطلاعاتی فوق مطرح است .
این مطالعه بر آن است تا به نقش ایجاد مدل اطلاعات راهبردی در نظام تصمیم گیری پلیس نظارت بر اماکن عمومی برای کمک به اتخاذ تصمیمات موثرتر به منظور برقراری نظم در سطح اصناف بپردازد .
وجود سیستمهای اطلاعاتی باعث تولید اطلاعات راهبردی می گردد و جایگاه مدل اطلاعات راهبردی در نظام تصمیم گیری پلیس نظارت بر اماکن عمومی نیاز به تحلیل دارد ، لذا تحقیق حاضر به دنبال پاسخگوئی به سوالات زیر می باشد :
1-3- سوالات تحقیق :
- تاثیر پیاده سازی مدل اطلاعات راهبردی بر بهبود اثر بخشی تصمیم گیری پلیس نظارت بر اماکن عمومی چیست ؟
- مراحل پیاده سازی و اجرای مدل اطلاعات راهبردی ( هوشمندی کسب و کار )در پلیس نظارت بر اماکن عمومی چیست ؟
1-4- سابقه تحقیق :
داخلی : تحقیقات داخلی ، بیشتر به طراحی سیستمهای اطلاعات مدیریت و نقش آنها در بهبود کارآیی و اثر بخشی تصمیمات در برخی سازمانها و مراکز تولید صنعتی می پردازند و کمتر به موضوع تحقیق حاضر پرداخته اند عناوین تحقیقات مذکور به شرح ذیل می باشد :
- بررسی میزان اثر بخشی سیستم های اطلاعات مدیریت موجود در موسسه جهاد نصر ( وزارت جهاد سازندگی) . احمد امینی 1376 دانشکده مدیریت دانشگاه تهران .
- ارزیابی اثر بخشی خروجیهای سیستم های اطلاعات حسابداری بر تصمیم گیری مدیران .
(سید یوسف احدی سرکانی ) دانشکده مدیریت دانشگاه تهران .
- بررسی تاثیر سیستم اطلاعاتی مدیریت خرید بر بهبود تصمیم گیری مدیران خرید در زمینه شناسایی و انتخاب منابع خرید در شرکت ساپکو (حبیب احد زاده -1379) دانشکده مدیریت دانشگاه تهران .
- بررسی تاثیر سیستمهای اطلاعاتی مدیریت در بهبود تصمیم گیری مدیران عالی دانشگاه تهران .(اسماعیل صمدی 1378 ) دانشکده مدیریت دانشگاه تهران .
- بررسی نقش سیستم های اطلاعاتی مدیریت بر تصمیم گیری مدیران سازمان بسیج دانشجویی . (محمد عزیزی بندر آبادی 1380 ) مجتمع آموزش عالی قم .
- بررسی میزان اثر بخشی سیستم اطلاعات مدیریت در شرکت بازرگانی پتروشیمی ایران .( محمد رضا مهرافشان 1381 ) دانشگاه امام صادق – دانشکده معارف اسلامی و مدیریت .
- بررسی اثربخشی اطلاعات مورد استفاده در فرآیند تصمیم گیری استراتژیک از دیدگاه کارکنان .( فاطمه موسوی ، 1380 )موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی.
لیکن طبق اطلاع واصله تا زمان انجام این تحقیقدر دو سازمان بانک ملی ایران و شهرداری تهران ( سامانه 137)در داخل کشور اقداماتی در خصوص طراحی پروژه هوش تجاری صورت پذیرفته است .
جستجو و کنکاش پیرامون موضوع تحقیق، حاکیست در کتابخانه های ملی ایران و دانشگاه تهران سابقه ای مشاهده نگردید ، همچنین طی بررسی در سایتهای معتبر داخلی حاوی لیست پایان نامه ها و مقالات و پژوهشهای مراکز داخلی علمی ، هیچ مطلبی پیرامون موضوع تحقیق یافت نگردید . اما طی جستارهایی که در مقالات و پژوهشهای خارجی در دنیای مجازی صورت گرفت مطالب مرتبط ذیل مورد امعان نظر قرار گرفت :
- A strategic planning model for natural gas transmission networks
Energy Policy, Volume 35, Issue 11, November 2007, Pages 5656-5670
Alireza Kabirian, Mohammad Reza Hemmati
لازم به یادآوری است ، عدم معرفی منابع بیشتر در این فصل، به منزله نبود انجام تحقیق در سایر موسسات علمی و پژوهشی در این زمینه نمی باشد .
1-5- ضرورت تحقیق :
برنامه ریزی و سیاستگذاری راهبردی و عملیاتی جامعه اصناف به دلیل پیچیدگی و تغییرات زیاد یک امر بسیار پیچیده و دشوار است که پلیس نظارت بر اماکن عمومی به عنوان ضابط در جامعه اصناف کشور با آن مواجه است ، این رساله به دنبال راهکار مناسب تسهیل در امر برنامه ریزی و سیاستگذاری است .
اتخاذ سیاستهای کلان در پلیس نظارت بر اماکن عمومی به علت نبود بستر اطلاعات صنفی یکپارچه و تحلیل پذیر یکی از چالشهای اساسی این پلیس می باشد در صورت عدم رفع این مشکل ، سازمان نمی تواند در خصوص برقراری نظم در سطح اصناف تصمیم گیریهای موثری اتخاذ نماید .
ایجاد بستر اطلاعات صنفی یکپارچه و تحلیل پذیر یک ابزار بسیار مناسب پشتیبانی تصمیم است و رویکرد هوشمندی کسب و کار به عنوان یک چارچوب مناسب جهت دسترسی به بستر اطلاعاتی فوق مطرح است .
این مطالعه بر آن است تا به نقش ایجاد مدل اطلاعات راهبردی در نظام تصمیم گیری پلیس نظارت بر اماکن عمومی برای کمک به اتخاذ تصمیمات موثرتر به منظور برقراری نظم در سطح اصناف بپردازد .
وجود سیستمهای اطلاعاتی باعث تولید اطلاعات راهبردی می گردد و جایگاه مدل اطلاعات راهبردی در نظام تصمیم گیری پلیس نظارت بر اماکن عمومی نیاز به تحلیل دارد .
اطلاعات رکن اساسی تصمیم گیری در مسائل اداری و سازمانی است ، لذا اطلاعات برای مدیران بسیار با ارزش بوده و به عنوان یک ضرورت مطلق در سازمانهای بزرگ و کوچک مطرح می باشد . وجود اطلاعات مورد نیاز و بموقع باعث بهبود تصمیم گیری مدیران و آشنایی آنان با محیط خارجی می گردد .
اطلاعات پایه و اساس تصمیم گیری است ، جریان اطلاعات همانند جریان خون برای حیات سازمان ضروری است . لذا ارزش و اهمیت اطلاعات مشخص می گردد .
از آنجائیکه مدیران عالی ، سیاستگذاری و تصمیمات استراتژیک را در سازمان انجام می دهند و بیشتر با سازمانهای خارج ارتباط دارند ، لذا لازمه این امر ، وجود اطلاعات بموقع ، دقیق ، مربوط و صحیح می باشد ، برای تامین این منظور نیازمند یک مکانیزم و ابزاری هستیم که بصورت مداوم و منظم اطلاعات مورد نظر را به موقع در اختیار مدیران سازمان قرار دهد .
یکی از این مکانیزم ها ، هوش تجاری است با توجه به رشد روز افزون بکارگیری استفاده از سیستمهای پشتیبانی تصمیم ، لازم است که نسخه بهبود یافته سیستم پشتیبانی تصمیم ( هوش تجاری ) مخصوص سازمان ، طراحی و اجرا گردد .
با توجه به گسترش روز افزون تکنولوژی اطلاعات و پیامدهای آن بر سازمانها ، ضروت دارد که تاثیر این تکنولوژی بر سطوح مختلف مدیریت بویژه تصمیم گیران عالی سازمانها مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد .
لذا به دلیل اهمیت این موضوع ، ما بر آن شدیم نقش تدوین مدل اطلاعات راهبردی در بهبود اثر بخشی نظام تصمیم گیری پلیس نظارت بر اماکن عمومی را مورد کنکاش قرار دهیم .
1-6- اهداف تحقیق :
- بررسی تاثیر مدل اطلاعات راهبردی در نظام تصمیم گیری پلیس نظارت بر اماکن عمومی.
- مطالعه و مستند سازی گامهای مورد نیاز برای تشکیل بانک اطلاعات صنفی کشوری .
1-7- فرضیه ها:
فرضیه اصلی شماره 1 :
1- پیاده سازی مدل اطلاعات راهبردی ، سازمان را در اتخاذ تصمیمات اثر بخش یاری می دهد .
فرضیه های فرعی:
1-1- پیاده سازی مدل اطلاعات راهبردی از طریق ارائه اطلاعات صحیح ، اثر بخشی تصمیمات را بالا می برد .
1-2- پیاده سازی مدل اطلاعات راهبردی از طریق ارائه اطلاعات بموقع ، اثر بخشی تصمیمات را بالا می برد .
1-3-پیاده سازی مدل اطلاعات راهبردی از طریق ارائه اطلاعات مرتبط ، اثر بخشی تصمیمات را بالا می برد .
1-4- پیاده سازی مدل اطلاعات راهبردی از طریق ارائه اطلاعات دقیق ، اثر بخشی تصمیمات را بالا می برد .
1-5- پیاده سازی مدل اطلاعات راهبردی از طریق ارائه اطلاعات کیفی ، اثر بخشی تصمیمات را بالا می برد .
فرضیه اصلی شماره2 :
2-پیاده سازی مدل اطلاعات راهبردی ، سازمان را در راستای برقراری نظم در صنوف یاری می دهد .
فرضیه های فرعی :
2-1-پیاده سازی مدل اطلاعات راهبردی در سازمان از طریق بالا بردن اثر بخشی تصمیم گیری باعث بهبود نظم فیزیکی در صنوف می گردد .
2-2- پیاده سازی مدل اطلاعات راهبردی در سازمان از طریق بالا بردن اثر بخشی تصمیم گیری باعث موجب بهبود نظم اجتماعی در صنوف می گردد .
1-8- قلمرو زمانی تحقیق
قلمرو زمانی این تحقیق نیمه اول سال 1389 می باشد .
1-9- قلمرو مکانی :
در سطح ستاد پلیس نظارت بر اماکن عمومی و رده های تابعه در مراکز استانهای سراسر کشور .
1-10- قلمرو موضوعی :
از نظر موضوعی ، موضوع پژوهش حاضر مربوط به معماری سازمانی می باشد که به بررسی نقش مدل اطلاعات راهبردی در اثر بخشی تصمیمات پلیس نظارت بر اماکن عمومی ، پرداخته است .
موضوع اصلی تدوین مدل اطلاعات راهبردی است که با استفاده از چارچوب معماری سازمانی زاکمن و با تجمیع منابع داده ای داخل و خارج سازمان به کمک فناوری های انباره داده و هوش تجاری و نرم افزارهای تحلیل و گزارشگیری در سا