ویژگی های سیستم ساتنا
- این مبادلات اغلب در سطح کلان انجام می شود.
- بلادرنگ وآنی : زمانی که دستور پرداخت صادر میگردد بلافاصله در این سیستم پردازش صورت گرفته و به حساب مورد نظر انتقال پیدا میکند.
- ناخالص: مبادلات به صورت تک تک و یا مبلغ ناخالص به سیستم انتقال داده می شوند.تسویه مبادلات بدون تاخیر و بامبلغ نا خالص مورد تسویه قرار میگیرد( فکور،ثقیه،۱۳۹۱)
مزایای کلی سیستم ساتنا برای اقتصاد کشور
این سیستم ایمنی لازم را برای بانکها ایجاد مینماید تا با اطمینان به انتقال وجوه بپردازند. ایجاد نظم و انضباط مالی در انجام عملیات بین بانکی و توانایی بانک مرکزی در مدیریت نقدینگی بازار افزایش خواهد یافت. این سیستم توانایی بانکها را در مدیریت منابع مالی خودافزایش خواهد داد. پیاده سازی این سیستم امکان استفاده از ابزارهای نوین پرداخت در اقتصاد کشور را فراهم خواهد ساخت. بانک مرکزی با این سیستم میتواند سیاستهای خودرا به نحو مطلوبتری اعمال نماید و این سیستم سکویی برای بهینه سازی نظام مالی کشور خواهد بود.(ونوس،۱۳۸۲).
اثرات پیاده سازی ساتنا برای مشتریان
با پیاده سازی این سیستم و ایجاد امکان تسویه بین بانکها اکثر عملیات بین بانکها به صورت کاملا سیستماتیک انجام خواهد شد. زمانی که بانکهای کشور اطمینان داشته باشند که تسویه ریالی بین بانکها در کوتاهترین زمان ممکن توسط بانک مرکزی انجام خواهد پذیرفت بانکها قادر خواهند بود سرویسها و خدمات بیشتر و بهتری را به مشتریان ارائه نمایند و هر بانک خواهد توانست به بانکهای دیگر نیز سرویس دهد. مشتری محدود به بانکی که در آن حساب دارد نخواهد بود و میتواند به هر بانک دیگری نیز مراجعه و خدمات دریافت نماید .(ونوس،۱۳۸۲).
سامانه حواله الکترونیکی بین بانکی(سحاب)
سامانه حواله الکترونیکی بین بانکی، سامانه ای است که امکان انتقال وجوه موجود در حساب کارت بانکی یک مشتری را بطور آنی به حساب کارت بانکی خود یا فرد دیگری در سایر بانکها عضو شبکه سحاب فراهم می نماید.
بهره برداری از این خدمت در تسهیل و تسریع نقل و انتقال وجوه بین بانکی تاثیری بسزائی داشته و نه تنها از جابجایی بی مورد اسکناس، چکهای مسافرتی و… جلوگیری بعمل می آورد بلکه نقل و انتقالات یاد شده را در محیطی امن و در کوتاه ترین زمان ممکن برای دارندگان کارتهای بانکی میسر می سازد.(Bail,2005)
سامانه پایاپای الکترونیکی (پایا)
سامانه پایا یک مجموعه نرم افزار، برای تبادل اطلاعات میان بانکها و بانک مرکزی است. بانکهای عضو بوسیله خطوط ارتباطی مطمئن به این نرم افزار متصل هستند. پایاپای الکترونیک (پایا)زیر ساخت اصلی مبادلات پولی بین بانکی حسابی انبوه به شمار آمده و ستون فقرات حواله ها و انتقال وجوه بین بانکی را در کشور تشکیل می دهد.(قوام،۱۳۸۵).
قابلیت‌های سامانه پایا ارائه خدمات زیر را در شبکه بانکی میسر خواهد ساخت:
۱-پرداخت الکترونیکی اقساط تسهیلات
۲-پرداخت حقوق و مستمری
۳-پرداخت سود سهام واوراق بهادار.(قوام،۱۳۸۵).
سامانه تسویه اوراق بهادار الکترونیکی (تابا)
سامانه تسویه اوراق بهادار الکترونیکی (تابا) به عنوان زیر ساخت انتشار و تسویه انواع اوراق بهادار الکترونیکی به عنوان یکی از ارکان طرح نظام جامع پرداخت محسوب می شود. با سامانه تابا، انتشار و مبادله تمامی اوراق مشارکت دولتی و بانک مرکزی و گواهی های سپرده منحصرًا به صورت الکترونیکی صورت پذیرفته و انتشار اوراق مشارکت به صورت کاغذی متوقف خواهد شد. همچنین تابا نقش مهمی را در تسهیل مبادله وجوه در ساتنا از طریق امکان تامین نقدینگی از محل اوراق مشارکت بانکها بر عهده خواهد داشت. (قوام،۱۳۸۵)
اهداف سامانه تسویه اوراق بهادار الکترونیکی عبارتند از :
- حفظ و نگهداری اوراق به صورت غیر کاغذی از لحظه صدور تا انتقال به ذینفع نهایی.
- انتقال اوراق در مقابل دریافت وجه از طریق ایجاد ارتباط با سامانه تسویه ناخالص آنی(ساتنا)
- پشتیبانی الکترونیکی از کل چرخه حیات اوراق بهادار از لحظه صدور تا باز پرداخت در سر رسید.
- تامین نقدینگی در حساب تسویه اعضادر ساتنا از طریق وارد نقدینگی بین روز.(قارزی،۱۳۸۵).
مزایای سیستم تابا برای نظام بانکی کشور عبارتند از:
- افزایش کارایی بازار معاملات اوراق بهادار.
- ایجاد نقدینگی برای تسویه تراکنش ها در ساتنا.
- کاهش هزینه و ریسک ناشی از حمل اوراق بهادار کاغذی.
- صرفه جویی در هزینه ها.
- کاهش حضور فیزیکی.
- ارائه خدمت رسانی بهتربه مشتریان. (قارزی،۱۳۸۵)
