…. 10

 

.. 13

 

.. 13

 

. 14

 

29

 

….. 30

 

. 32

 

…. 33

 

…. 38

 

39

 

…. 40

 

… 42

 

.. 47

 

… 59

 

60

 

… 61

 

68

 

. 74

 

…. 80

 

…. 88

 

.. 90

 

.. 90

 

…. 90

 

…. 91

 

…. 91

 

.. 92

 

93

 

.. 94

 

.. 95

 

 

.. 97

 

…. 99

 

.. 101

 

.. 101

 

… 102

 

… 105

 

….. 114

 

. 121

 

…. 125

 

                                                                                                                                                                 

 

… 125

 

… 126

 

… 128

 

… 128

 

.. 130

 

… 131

 

… 132

 

… 132

 

 

 

 

 

      چکیده

 

 

 

تلاش در جهت بهبود عملکرد سازمان های دولتی ضروری به نظر می رسد. در سازمان های دولتی کلیدی ترین و حساس ترین نقش ها را مدیران بر عهده دارند. حال اگر مدیران سازمان های دولتی بتوانند شرایطی فراهم آورند که نیروهای بالقوه کارکنان را بالفعل کنند، مسلماً عملکرد این سازمان ها بهبود خواهد یافت، از این رو تعهد سازمانی کارکنان ضرورت می یابد. هدف از پژوهش حاضر، شناخت عوامل اثر گذار بر رهبری خدمتگزار و ارتباط آن با تعهد سازمانی کارکنان است. به همین منظور در این تحقیق برای ارائه مدل 200 نفر از کارکنان سازمان زندانهای آذربایجان غربی به عنوان نمونه ، به روش تصادفی ساده انتخاب و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه در جامعه آماری که محدود در نظر گرفته شده است جمع آوری شد. روش نمونه گیری تحقیق تصادفی ساده و روش تحقیق مورد استفاده توصیفی- همبستگی است. آزمونهای مورد استفاده در این تحقیق تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و معادلات ساختاری می باشد. نتایج تحقیق نشان داد متغیر مستقل(رهبری خدمتگزار) بر تعهد سازمانی کارکنان اثر مثبت دارند.

 

 

 

 

 

واژه‌های کلیدی: تعهد سازمانی، رهبری خدمتگزار، زندانهای آذربایجان غربی

 

 

 

1. فصل اول

 

 

1-1. مقدمه

 

در این فصل از تحقیق محقق به بیان  مسئله اصلی پژوهش، تشریح، و بیان موضوع، ضرورت انجام تحقیق  و اهداف اساسی از انجام تحقیق به طور خلاصه پرداخته و در پایان اصطلاحات و واژه های تخصصی تعریف می گردد.

 

1-2. بیان مسئله تحقیق

 

سازمان ها اعم از خصوصی یا عمومی در تلاش هستند تا بهترین خدمات را برای مشتریان و ارباب رجوع خود فراهم آورند٬ تغییرات وسیعی نیز در محیط کار روی داده است٬ از طرفی سازمان های دولتی در راستای اجرای وظایف قانونی جهت نیل به اهداف دولت، اجرای برنامه های مصوب و ارائه خدمات به مردم تشکیل شده و به فعالیت می پردازند. با توجه به گسترش دامنه فعالیت های دولت، افزایش هزینه های عمومی و شرایط سیاسی و اقتصادی جهان، توجه به سازمان های دولتی بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است(حضرتی،1388). لذا در چنین وضعیتی رهبری موثر یک سازمان ازاهمیت بالایی برخوردار می باشد. دراکر (1992) معتقد است که بزرگترین چالش سازمان های بزرگ می تواند مدیریت افراد در این سازمان ها باشد٬ چیزی که برای آن آماده نیستیم. این می تواند دلیلی برای یک جنبش وخیزشی وسیع در حوزه رهبری،  استعدادها و ویژگی های رهبران و همچنین منابع انسانی در سازمان ها باشد.

 

1-3. ضرورت و اهمیت انجام تحقیق

 

علیرغم اینکه رهبری خدمتگزار از لحاظ مفهومی دوران ابتدایی شکل گیری خود را پشت سر می گذارد ولی از جانب محققان زیادی به عنوان یک تئوری معتبر در زمینه رهبری سازمان مطرح می باشد و بسیاری از محققین بر این اعتقاد هستند که تئوری رهبری خدمتگزار می تواند زمینه ساز تحقیقات بسیاری در زمینه مدیریت و رهبری سازمانی باشد.  باس نقطه قوت تئوری رهبری خدمتگزار را در این می داند که با توجه به تغییرات وسیعی که در جوامع و بالطبع آن در سازمان ها رخ داده، این تئوری می تواند نقشی مهم و حیاتی در آینده رهبری سازمان ها و جوامع ایفا کند، لذا تحقیقات تجربی بیشتری برای حمایت از این تئوری ارزشمند مورد نیاز می باشد. در حال حاضر شواهد نظری زیادی در مورد تئوری رهبری خدمتگزار وجود دارد و این در حالی است که تحقیقات تجربی بسیار کمی برای حمایت از آن وجود دارد. باس معتقد است که مفهوم رهبری خدمتگزار، به عنوان یک تئوری جدید و پر طرفدار در زمینه رهبری نیازمند تحقیقات تجربی بیشتری می باشد.(هو مپیرس،2005،ص1413)

 

رابرت گرین لیف فردی بود که خود را متعهد به این می دانست که در جستجوی راه حلی باشد که از آن طریق بتواند سازمان های جوامع را به سازمان هایی خدمتگزار تبدیل کند. اگرچه این ایده به دلیل اینکه رویایی و تخیلی به نظر می رسد٬ اغلب موارد پذیرش قرار نمی گرفت و با انتقادات بسیاری نیزروبرو می گردید. ایده آلیست ها معتقدند که هرگز نمی توان دنیا را تغییر داد٬ مگر اینکه یک سیستم واقعی بتواند این ایده ها را به گونه ای عملی سازد که افراد بتوانند آن ها را در انجام کارهای روزانه ببینند و به کارگیرند.

 

اولین چیزی که می تواند فلسفه تحولی گرین لیف را به واقعیت تبدیل کند٬ نیاز به یک سیستم جدید سازماندهی می باشد که خود نیازمند شکل جدیدی از رهبری می باشد که بتواند در برگیرنده تغییراتی پویا باشد  رهبران خدمتگزار درسازمان هایی می توانند عملکرد مطلوب داشته باشند و به خوبی عمل کنند که در آن سازمانها٬ فرهنگ به نوعی حامی این نوع سبک رهبری  باشد.  بعضی از قوانین٬ رویه ها و سیاست ها ممکن است باعث گردند که اقدامات رهبر خدمتگزار با شکست مواجه گردند.

 

محققین و تئوریسین های بسیاری سعی کرده اند که با دلایل و شواهد محکم٬ سازمان ها را تشویق به بکارگیری سبک های رهبری و مدیریتی انسان محور کنند. اگرچه این ها به طور مستقیم به رهبری خدمتگزار اشاره نکرده اند٬ ولی در بسیاری از موارد رفتارها و ویژگی های رهبران خدمتگزاررا مورد خطاب قرار داده اند. به عبارت دیگر سبک رهبری خدمتگزار می تواند چارچوب محکمی باشد که در بر گیرنده بسیاری از این فوائد می باشد. این فوائد عبارتند از:

 

 

• بهبود فرآیند تصمیم گیری بوسیله تقسیم اطلاعات و مشارکت کارکنان؛

 

• بهبود پاسخگویی وعملکردسازمان بوسیله افزایش رضایت شغلی٬ تعهد٬ انعطاف پذیری؛

 

• ریسک پذیری٬ ثبات و همچنین ایجاد ظرفیت های بالقوه برای تغییرات نوآورانه؛

 

• بهبود برنامه های حفظ ونگهداری کارکنان بوسیله ایجاد جو مناسب در سازمان؛

 

• بهبود تعهد سازمانی از طریق ایجاد تعهد به ارزش های سازمان٬ مشارکت کارکنان در برنامه های مختلف٬ بهبود رفتارشهروندی سازمانی و ایجاد مسئولیت مشترک در انجام کارها؛

 

• بهبود جو سازمان بوسیله کاهش استرس٬ ایجاد تنوع در ایده ها و نظریات٬ بهبود اعتماد در سازمان و بهبود یادگیری سازمانی؛ و

 

• جذب و نگهداری کارکنان توانمند در سازمان. (هورسمن،2001،ص32-31)

 

حال با توجه به توضیحات داده شده، تحقیق حاضر بر این است که از یک سو به معرفی تئوری ارزشمند رهبری خدمتگزار پرداخته و از سوی دیگر تاثیر آن را بر متغیر تعهد سازمانی مورد بررسی و سنجش قرار دهد.

 

1-4. فرضیه های تحیقق

 

مدل حاضر بر گرفته از ادبیات تحقیق مطالعه شده و مدلهای  ارائه شده در پیشینه تحقیقات است. هر کدام از مدلهای مفهومی مورد بررسی قرارگرفته در این تحقیق براساس مفروضات سازمانی حاکم بر سازمان زندانها و همچنین فرهنگ جامعه مورد تحقیق بومی شده است.

 

براساس مطالب ارائه شده و مدل پیشنهادی حاضر هریک از ابعاد را با تعاریف زیر در تحقیق مورد استفاده قرار خواهیم داد:

 

فرضیه اصلی

 

 

• بین رهبری خدمتگزار و تعهد سازمانی در سازمان زندانهای آ.غ رابطه معنی داری وجود دارد.

 

فرضیه های فرعی

 

 

• خدمت رسانی با رهبری خدمتگزار رابطه معنی داری دارد.

 

• تواضع و فروتنی با رهبری خدمتگزار رابطه معنی داری دارد.

 

• نوع دوستی با رهبری خدمتگزار رابطه معنی داری دارد.

 

 

• تع

 

 

 

 

 

 

 

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق …………………………………………………………………………6

 

 

1-3-اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………….7

 

1-4-  مدل مفهومی تحقیق …………………………………………………………………………………7

 

 

 

 

 

1-5-  فرضیه های تحقیق …………………………………………………………………………………..8

 

 

 

 

 

 

1-6- روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………8

 

 

 

 

 

 

1-6-1- ماهیت تحقیق ………………………………………………………………………………8

 

 

 

 

 

 

1-6-2- متغیرهای تحقیق ………………………………………………………………………….8

 

 

 

 

 

 

1-6-3- جامعه آماری ………………………………………………………………………………8

 

 

 

 

 

 

1-6-4- تعداد نمونه و روش نمونه گیری …………………………………………………….9

 

 

 

 

 

 

1-6-5- ابزار تحقیق …………………………………………………………………………………9

 

 

 

 

 

 

1-6-6- قلمرو تحقیق ……………………………………………………………………………….9

 

 

 

 

 

 

1-6-7- تجزیه و تحلیل داده ها ………………………………………………………………….9

 

 

 

 

 

 

1-7- تعاریف عملیاتی اصطلاحات کلیدی …………………………………………………………..10

 

 

 

 

 

 

1-7-1- دلبستگی شغلی ………………………………………………………………………….10

 

 

 

 

 

 

1-7-2-  عدالت اداری ……………………………………………………………………………10

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل دوم: ادبیات موضوعی تحقیق      

 

 

عنوان                                                                                         شماره صفحه                      

 

 

 

 

 

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………..12

 

 

 

 

 

 

2-1- دلبستگی شغلی …………………………………………………………………………………….12

 

 

 

 

 

 

2-1-1- تعاریف دلبستگی شغلی …………………………………………………………….13

 

 

 

 

 

 

2-1-2- ابعاد دلبستگی شغلی …………………………………………………………………19

 

 

 

 

 

 

2-1-3- مناقشه درباره مأخذ دلبستگی شغلی …………………………………………….22

 

 

 

 

 

 

2-2- عدالت اداری ……………………………………………………………………………………….24

 

 

 

 

 

 

2-2-1- عدالت توزیعی ………………………………………………………………………..25

 

 

 

 

 

 

2-2-2- عدالت رویه ای ……………………………………………………………………….26

 

 

 

 

 

 

2-2-3- عدالت مراوده ای …………………………………………………………………….27

 

 

 

 

 

 

2-2-4- عدالت اداری و دلبستگی شغلی ………………………………………………….28

 

 

 

 

 

 

2-3-  آشنایی باگمرک ج . ا . ا ……………………………………………………………………….29

 

 

 

 

 

 

2-3-1- آشنایی با گمرک فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره) ……………………………..29

 

 

 2-4-  پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………………….32  

 

       

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

 

 

عنوان                                                                                        شماره صفحه                      

 

 

 

 

 

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….34

 

 

 

 

 

 

3-1- نوع تحقیق ………………………………………………………………………………………….34

 

 

 

 

 

 

3-2- متغیرها و فرضیه های تحقیق ………………………………………………………………….35

 

 

 

 

 

 

3-3- جامعه آماری ………………………………………………………………………………………36

 

 

 

 

 

 

3-4- تعداد نمونه و روش نمونه گیری …………………………………………………………….36

 

 

 

 

 

 

3-5- ابزار تحقیق …………………………………………………………………………………………37

 

 

 

 

 

 

3-6- ملاحظات اخلاقی تحقیق ………………………………………………………………………40

 

 

 

 

 

 

3-7- تجزیه و تحلیل داده ها …………………………………………………………………………40

 

 

 

 

 

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات

 

 

 

 

 

 

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….44

 

 

 

 

 

 

4-1- تحلیل توصیفی ……………………………………………………………………………………44

 

 

 

 

 

 

4-1-1- متغیر سن ……………………………………………………………………………….44

 

 

 

 

 

 

4-1-2- متغیر جنسیت …………………………………………………………………………45

 

 

 

 

 

 

4-1-3- متغیر تحصیلات ……………………………………………………………………..46

 

 

 

 

 

 

4-1-4- متغیر میزان تجربه کاری …………………………………………………………..47

 

 

 

 

 

 

1-5- متغیر نوع استخدام ………………………………………………………………………48

 

 

 

 

 

 

4-2- تحلیل استنباطی ………………………………………………………………………………….49

 

 

 

 

 

 

4-2-1- تدوین مدل عملیاتی تحقیق ……………………………………………………..50

 

 

 

 

 

 

4-2-2- مدل اندازه گیری: تحلیل عاملی تأییدی ……………………………………..50

 

 

 

 

 

 

4-2-3- روایی و پایایی ………………………………………………………………………53

 

 

 

 

 

 

4-2-4- تحلیل رگرسیون چندگانه …………………………………………………………57

 

 

 

 

 

 

4-2-5- آزمون میانگین تی تک نمونه ای ……………………………………………….59

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

 

 

عنوان                                                                                        شماره صفحه                      

 

 

 

 

 

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………64

 

 

 

 

 

 

5-1- نتایج تجربی ……………………………………………………………………………………….64

 

 

 

 

 

 

5-1-1- عدالت توزیعی و دلبستگی شغلی ……………………………………………..64

 

 

 

 

 

 

5-1-2- عدالت رویه ای و دلبستگی شغلی …………………………………………….65

 

 

 

 

 

 

5-1-3- عدالت مراوده ای و دلبستگی شغلی ………………………………………….65

 

 

 

 

 

 

5-2- پیشنهادا ت و توصیه ها ………………………………………………………………………66

 

 

 

 

 

 

5-2-1 پیشنهادات نظری …………………………………………………………………….66

 

 

 

 

 

 

5-2-2- پیشنهادات کاربردی ………………………………………………………………66

 

 

 

 

 

 

5-3- محدودیت ها ……………………………………………………………………………………67

 

 

ضمائم و پیوستها

 

      پرسشنامه ……………………………………………………………………………………………69        

 

      خروجی های آماری  ……………………………………………………………………………72                                                                            

 

 

 

 

 

 

 

 

 

منابع و مآخذ

 

 

 

 

 

 

منابع فارسی ……………………………………………………………………………………..76

 

 

 

 

 

 

منابع لاتین ……………………………………………………………………………………….77

 

 

 

 

 

 

چکیده انگلیسی …………………………………………………………………………………………82

 

 

 

 

 

 

صفحه عنوان به زبان انگلیسی ………………………………………………………………………83

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                 شماره صفحه                      

 

جدول(2-1-) ابعادوعناصردلبستگی شغلی(یوشیمورا،1996) ……………………..21             جدول(2-2-) فهرست فرضیه های تحقیق  ………………………………………………28       

 

جدول(2-3-) پیشینه تحقیق ………………………………………………………………….32

 

جدول(3-1-) مشخصات تحقیق…………………………………………………………….35

 

جدول(3-2-) شاخصهای اندازه گیری دلبستگی شغلی……………………………….38

 

جدول(3-3-) شاخصهای اندازه گیری عدالت اداری…………………………………39

 

جدول(4-1-) توزیع نمونه آماری برحسب متغیرسن………………………………….45

 

جدول(4-2-) توزیع نمونه آماری برحسب متغیرجنسیت……………………………46

 

جدول(4-3-) توزیع نمونه آماری برحسب متغیرسطح تحصیلات………………..47

 

جدول(4-4-) توزیع نمونه آماری برحسب متغیرسابقه کاری………………………48

 

جدول(4-5-) توزیع نمونه آماری برحسب متغیرنوع استخدام…………………….49

 

جدول(4-6-) اسامی متغیرهادرلیزرل……………………………………………………..50

 

جدول(4-7-) ضرایب استانداردشده گویه های پرسشنامه دلبستگی شغلی…..51

 

جدول(4-8-) ضرایب استانداردشده گویه های پرسشنامه عدالت اداری……..52

 

جدول(4-9-) مشخصات روانسنجی(روایی وپایایی)مدل اندازه گیری………..55

 

جدول(4-10-) نتایج ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه

 

                      مولفه های عدالت اداری ودلبستگی شغلی…………………….57

 

عنوان                                                                                شماره صفحه

 

جدول(4-11-) خلاصه تحلیل رگرسیون دلبستگی شغلی…………………………….57  

 

جدول(4-12-) نتایج تحلیل واریانس یکراهه مربوط به عوامل پیش بین………..58                                                      جدول(4-13-) ضرایب رگرسیون میزان دلبستگی شغلی…………………………….58                                                                        

 

جدول(4-14-) میانگین شاخصهای اندازه گیری دلبستگی شغلی………………….60          

 

جدول(4-15-) میانگین شاخصهای اندازه گیری عدالت اداری…………………….61        

 

جدول(4-16-) میانگین وانحراف معیارمتغیرهای مکنون……………………………..62         

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

 

عنوان                                                                                 شماره صفحه                       نمودار(1-1-) مدل مفهومی تحقیق……………………………………………………………..7

 

نمودار(2-1-) چارت سازمانی اداره کل گمرک فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره) 31

 

نمودار(4-1-) توزیع نمونه آماری برحسب متغیرسن…………………………………….45

 

نمودار(4-2-) توزیع نمونه آماری برحسب متغیرجنسیت……………………………….46

 

نمودار(4-3-) توزیع نمونه آماری برحسب متغیرسطح تحصیلات……………………47

 

نمودار(4-4-) توزیع نمونه آماری برحسب متغیرسابقه کاری………………………….48

 

نمودار(4-5-) توزیع نمونه آماری برحسب متغیرنوع استخدام………………………..49

 

 

 

فهرست روابط وفرمول ها

 

 

 

عنوان                                                                                  شماره صفحه                      

 

فرمول(3-1) تعیین تعدادنمونه نهایی………………………………………………………….36 

 

فرمول(4-1) میانگین واریانس استخراج شده………………………………………………54

 

فرمول(4-2) محاسبه ضریب پایایی ترکیبی………………………………………………..54

 

فرمول(4-3) معادله رگرسیون…………………………………………………………………..59

 

 

 

چکیده

 

دلبستگی شغلی به معنای تعیین هویت روانی کارکنان با شغل جاری  خود است. برخی محققان معتقدند که دلبستگی شغلی عمدتاً تحت تأثیر عوامل درونی و شخصی است. در مقابل، عده ای بر این باورند که دلبستگی شغلی می تواند از عوامل بیرونی- سازمانی نیز تأثیر بپذیرد. در تحقیق حاضر با مرور ادبیات نظری، متغیر عدالت اداری بعنوان محرک سازمانی دلبستگی شغلی انتخاب شد. عدالت اداری در قالب ابعاد توزیعی،  رویه ای، و مرواده ای مفهوم سازی شدند. سوال این است که آیا ابعاد عدالت اداری می توانند سطح دلبستگی شغلی کارکنان را تبیین کنند؟

 

با انتخاب نمونه 140 نفری از گمرک فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره) به روش تصادفی منظم، پرسشنامه ای در اختیار آنها قرار گرفت تا به روش خود اظهاری، نگرش خود نسبت به شاخصهای متغیرها را ابراز کنند. بااستفاده از آمار استنباطی ازجمله تحلیل عاملی تاییدی ،همبستگی پیرسون ورگرسیون نشان داد که عدالت رویه ای و عدالت مراوده ای ، تأثیر معنادار مثبتی را بر دلبستگی شغلی کارکنان داشته؛ ولی تأثیر عدالت توزیعی معنادار نیست. در پایان، پیشنهادهای کاربردی و پژوهشی مأخوذ از نتایج تحقیق ارائه شده است.

 

واژگان کلیدی: دلبستگی شغلی، عدالت اداری، گمرک فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره)

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه

 

سازمانها، همگی به نحوی و به اندازه ای، با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند. مأخذ یا علت برخی از این مشکلات، عوامل درونی، و مأخذ بقیه مشکلات، عوامل بیرونی هستند. از سوی دیگر، از جمله نقاطی که مشکلات در آنها به منصه ظهور در می آیند، منابع انسانی هستند. بعضا، مشاهده می شود که کارکنان به مشاغل خود علاقه ای نداشته و تلاش مضاعفی از خود نشان نمی دهند. دلبستگی شغلی، یک عامل اساسی در زندگی کارکنان است زیرا آنها بطور ذهنی و عاطفی تحت الشعاع درجه دلبستگی خود به کار هستند (ورد و مینپارک، 2009). یکی از بحثهای مهمی که در ادبیات دلبستگی شغلی مشاهده می شود، مأخذ آن است: آیا دلبستگی شغلی، دارای ریشه فردی بوده، یا اینکه از عوامل موقعیتی نشأت می گیرد؟ در اینجا باید اشاره کرد که مناقشه مآخذ دلبستگی شغلی، به مفهوم سازیهای متفاوت آن برمی گردد. یعنی از آنجا که مفهوم دلبستگی شغلی از چندین رهگذر متفاوت مفهوم سازی و تعریف شده است، لذا نمی توان مآخذ دقیقی را برای آن برشمرد، مگر اینکه در مورد تعریف آن اجماع حاصل شود. مباحثی که در ادامه آورده می شود، دقیقاً گویای عدم اجماع در میان محققان و اندیشمندان بر روی مأخذ دلبستگی شغلی است. هرچند، باید اذعان داشت که واقع بینانه ترین حالت، بر اساس شواهد نظری و تجربی، تلفیق عوامل فردی و موقعیتی است.

 

در میان عوامل متعددی که به عنوان محرک دلبستگی شغلی شناسایی و آزموده شده اند، سازه عدالت اداری است که در شناخته شده ترین حالت، به سه دسته توزیعی، رویه ای و مراوده ای تقسیم می شود. در کنار این برهان که دلبستگی شغلی علاوه بر عوامل شخصی ممکن است از عوامل موقعیتی نیز نشأت بگیرد،

 

متأسفانه تاکنون هیچ تحقیقی به نقش ادراک عدالت در پیش بینی دلبستگی شغلی کارکنان نپرداخته است. با اینکه عدالت اداری، نوعی نگرش فردی بوده و همانند سایر نگرشهای کاری که تأثیر آنها بر دلبستگی شغلی محرز شمرده می ش

 

 

1-4-اهداف پژوهش : 16

 

1-5-سئوالات تحقیق  : 17

 

1-6- فرضیات پژوهش… 17

 

1-6-1- مدل مفهومی پژوهش… 18

 

1-7- مواد و روش انجام تحقیق: 18

 

1-8-جنبه جدید بودن و نوآوری تحقیق. 18

 

1-9-1- تعریف  صادرات.. 18

 

1-9-2-توسعه صادرات : 18

 

1-9-3- ابزارهای تامین مالی : 19

 

1-10- ساختار گزارش تحقیق : 19

 

فصل  دوم : ادبیات تحقیق. 21

 

2-1-  توسعه صادرات.. 22

 

2-2- اصول حاکم بر ابزارهای تامین مالی اسلامی.. 26

 

2-2-1- تعریف عقد. 26

 

2-2-2- شرایط اساسی صحت معامله از دیدگاه اسلام: 26

 

2-2-3- اصول حاکم بر معاملات در اسلام. 29

 

2-3- شیوه های اسلامی تامین مالی صادرات.. 30

 

2-3-1- مرابحه. 30

 

2-3-1-1- روش انجام کار در عقد مرابحه. 31

 

2-3-1-2- مزایای و معایب عقد مرابحه: 34

 

2-3-2- مضاربه. 35

 

2-3-2-1- روش انجام کار در عقد مضاربه: 40

 

2-3-2-2- مزایا و معایب روش مضاربه. 41

 

2-4- ابزارهای بین المللی تامین مالی صادرات: 41

 

2-4-1- تامین مالی پروژه 41

 

2-4-1-1- طرفهای موجود در تامین مالی پروژه : 44

 

2-4-1-2- فرایند اجرایی تامین مالی پروژه 51

 

2-4-1-3- مزایای تامین مالی پروژه: 52

 

2-4-1-4- معایب تامین مالی پروژه 53

 

2-4-1-5- ریسکهای مرتبط با تامین مالی پروژه: 54

 

2-4-1-6- انواع ریسک… 55

 

 

 

2-4-2- تامین مالی به روش ساخت، بهره‌برداری، انتقال (BOT) 59

 

2-4-2- 1- BOT چیست ؟. 60

 

2-4-2- 2- تاریخچه BOT. 61

 

2-4-2- 3- اقسام BOT. 63

 

2-4-2-4- مراحل هشت گانه BOT. 65

 

2-4-2-5- انواع قراردادهای BOT. 67

 

2-4-2-6- مزایای استفاده از روش BOT. 69

 

2-4-2- 7- معایب BOT. 71

 

2-4-2- 8- تعهدات طرفین در BOT. 71

 

2-4-2- 9- مشکلات پیش بینی شده پروژه های BOT   در مراحل مختلف پروژه 72

 

2-4-2- 10- قوانین ایران در ارتباط با BOT. 73

 

2-4-2- 11- ریسک و انواع آن در BOT. 75

 

2-4-2- 12- ریسکهای تجاری تحت پوشش قوانین و مقررات ایران: 76

 

2-4-2- 13- ریسکهای سیاسی تحت پوشش قوانین و مقررات ایران : 79

 

2-4-3- اعتبار خریدار. 84

 

2-4-3-1- اعتبار خریدار چگونه کار میکند؟. 84

 

2-4-3-2- مزایای اعتبار خریدار. 85

 

2-4-4-  اعتبار فروشنده 86

 

2-4-4-1- فورفیتینگ/ تنزیل (Forfaiting): 86

 

2-4-4-1-1- روش انجام کار فورفیتینگ… 87

 

2-4-4-1-2- مزایای فورفیتینگ… 91

 

2-4-4-2- فاکتورینگ… 92

 

2-4-4-2-1- انواع فاکتورینگ: 93

 

2-5- پیشینه تحقیق : 93

 

2-5-1-تحقیقات داخلی : 93

 

2-5-2- تحقیقات خارجی : 95

 

2-6- نتیجه گیری.. 96

 

فصل  سوم  : روش انجام تحقیق. 99

 

3-1-  مقدمه. 100

 

3-2- روش انجام تحقیق. 101

 

3-3- جامعه و نمونه آماری تحقیق. 102

 

3-3-1- آشنایی با بانک توسعه صادرات ایران. 103

 

3-4- روش و ابزار جمع آوری داده ها 104

 

3-4-1- مطالعات کتابخانه ای.. 105

 

3-4-2- مصاحبه. 106

 

3-4-3- پرسشنامه. 106

 

3-5- فرضیات تحقیق. 107

 

3-6- روایی تحقیق. 109

 

3-7- پایایی تحقیق. 111

 

3-8- آزمونهای آماری مورد استفاده 113

 

فصل  چهارم  : یافته های  تحقیق. 115

 

4-1- مقدمه. 116

 

4-2- بخش اول: یافتههای توصیفی.. 116

 

4-2-1- سنجش و بررسی گویه های مربوط به ابزار تأمین مالی مضاربه. 116

 

4-2-2- سنجش و بررسی گویه های مربوط به ابزار تأمین مالی مرابحه. 118

 

4-2-3- سنجش و بررسی گویه های مربوط به ابزار تأمین مالی Finance Project 119

 

4-2-4- سنجش و بررسی گویه های مربوط به ابزار تأمین مالی BOT. 121

 

4-2-5- سنجش و بررسی گویه های مربوط به ابزار تأمین مالی اعتبار خریدار. 124

 

4-2-6- سنجش و بررسی گویه های مربوط به ابزار تأمین مالی اعتبار فروشنده 125

 

4-3- بخش دوم: یافتههای تحلیلی/استنباطی.. 127

 

4-3-1- یافته های حاصل از آزمون کای اسکور تک متغیره 127

 

4-3-1-1- فرضیه اول ((تأمین مالی از طریق مضاربه موجب توسعه صادرات میشود)) 127

 

4-3-1-2- فرضیه دوم ((تأمین مالی از طریق مرابحه موجب توسعه صادرات میشود)) 129

 

4-3-1-3- فرضیه سوم ((تأمین مالی از طریق Project Finance موجب توسعه صادرات میشود)) 131

 

4-3-1-4- فرضیه چهارم ((تأمین مالی از طریق BOT موجب توسعه صادرات میشود)) 133

 

4-3-1-5- فرضیه پنجم ((تأمین مالی از طریق اعتبار خریدار موجب توسعه صادرات میشود)) 135

 

4-3-1-6- فرضیه ششم ((تأمین مالی از طریق اعتبار فروشنده موجب توسعه صادرات میشود)) 136

 

4-3-2- یافته های حاصل از آزمون فریدمن.. 138

 

فصل  پنجم   : بحث و نتیجه گیری.. 140

 

5-1- مقدمه : 141

 

5-2- نتیجه گیری از فرضیه اول ((تأمین مالی از طریق مضاربه موجب توسعه صادرات میشود)) 141

 

5-3- نتیجه گیری از فرضیه دوم ((تأمین مالی از طریق مرابحه موجب توسعه صادرات میشود)) 142

 

5-4- نتیجه گیری از فرضیه سوم ((تأمین مالی از طریق Project Finance موجب توسعه صادرات میشود)) 142

 

5-5- نتیجه گیری از فرضیه چهارم ((تأمین مالی از طریق BOT موجب توسعه صادرات میشود)) 142

 

5-6- نتیجه گیری از فرضیه پنجم ((تأمین مالی از طریق اعتبار خریدار موجب توسعه صادرات میشود)) 143

 

5-7- نتیجه گیری از فرضیه ششم ((تأمین مالی از طریق اعتبار فروشنده موجب توسعه صادرات میشود)) 143

 

5-8- اولویت بندی مولفه های اصلی پژوهش… 143

 

5-9- موانع و محدودیتهای تحقیق. 145

 

فهرست منابع و مأخذ مطالعاتی.. 146

 

پیوست   149

 

 

 

 

 

فصل  اول : کلیات تحقیق

 

 

 

1-1-       مقدمه

 

   در این پژوهش ابزارهای تامین مالی بین المللی و ابزارهای تامین مالی اسلامی مورد بحث قرار میگیرند. بعد از اجرای موفق بانکداری بدون ربا در خیلی از کشورهای اسلامی متفکران مسلمان به فکر طراحی ابزارهای تامین مالی اسلامی نیز افتادند و برای این منظور مطالعات گسترده ای روی عقود اسلامی و قابلیت آنها برای ابزارسازی صورت گرفت تا بتوان با استفاده از آنها ابزارهای مالی مناسب جهت جایگزینی ابزارهایی چون اوراق قرضه که مبتنی بر قرض با بهره و ربا است طراحی کرد. این ابزارها که برخی بیش از ده سال تجربه عملی دارند و برخی در حد فکر و ایده هستند عبارتند از: 

 

 

2-3      عوامل نهادی موثر بر فضای کسب و کار. 14

 

2-4      محدوده فضای کسب و کار: 17

 

2-5      روش های ارزیابی محیط کسب و کار. 20

 

2-6      معرفی شاخص‌های جهانی فضای کسب و کار. 22

 

) 23

 

2-6-2  شاخص ریسک فضای کسب و کار اکونومیست… 25

 

) 27

 

2-6-4  شاخص آزادی اقتصادی هریتیج: 28

 

) 31

 

2-7      مقایسه شاخص‌های جهانی فضای کسب و کار. 33

 

2-8      شاخص‌های سنجش فضای کسب و کار 35

 

2-8-1  آغاز کسب و کار (فرایند ثبت شرکت) 35

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                  صفحه

 

2-8-2  سهولت اخذ مجوزها (تمام مراحلی که برای اخذ مجوز در تاسیس و راه‌اندازی یک کسب و کار نیاز است) 36

 

2-8-3  اشتغال یا استخدام و اخراج نیروی کار 37

 

2-8-4  ثبت مالکیت (فرایند لازم جهت ثبت دارایی در دفتر اسناد رسمی) 38

 

2-8-5  اخذ اعتبار (قوانین دولتی و اعتبارات اعطایی) 38

 

2-8-6  حمایت از سرمایه‌گذاران (سهامداران) 40

 

2-8-7  پرداخت مالیات… 40

 

2-8-8  تجارت فرامرزی  41

 

2-8-9  عقد و اجرای قراردادها 42

 

2-8-10ورشکستگی و انحلال یک فعالیت… 42

 

2-9      بررسی شاخص‌های بانک جهانی برای ایران و مقایسه آن. 43

 

2-9-1  شاخص شروع کسب وکار: 45

 

2-9-2  شاخص سهولت دریافت مجوزهای ساخت و ساز. 46

 

2-9-3  شاخص استخدام و اخراج نیروی کار. 48

 

2-9-4  شاخص ثبت مالکیت… 49

 

2-9-5  شاخص اخذ اعتبار. 51

 

2-9-6  شاخص حمایت از سرمایه گذاران. 52

 

2-9-7  شاخص سهولت پرداخت مالیات… 53

 

 

2-9-8  شاخص تجارت فرامرزی.. 54

 

2-9-9  شاخص اجرای قراردادها 56

 

2-9-10شاخص انحلال فعالیت… 58

 

2-10    پارک‌ علم وفناوری: 59

 

2-10-1پارک های علمی در ایران. 60

 

2-10-2 نقش‌ها و کارکردهای پارک‌های علمی.. 61

 

2-10-3 شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان. 63

 

2-10-4 جایگاه محیط کسب و کار در قوانین کلان کشور. 64

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                  صفحه

 

2-10-5 قوانین کلان مرتبط با پارک های علمی و تحقیقاتی.. 65

 

2-11  پیشینه تحقیق.. 67

 

2-11-1 مطالعات انجام شده خارجی.. 67

 

2-11-2 مطالعات انجام شده داخلی.. 68

 

2-12    خلاصه و جمع‌بندی.. 71

 

فصل سوم: روش پژوهش

 

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………..72

 

3-1      نوع پژوهش…. 73

 

3-2      مدل مفهومی پژوهش…. 73

 

3-3      روش گردآوری داده‌ها 75

 

3-4      قلمرو مکانی پژوهش…. 75

 

3-5      جامعه آماری تحقیق.. 75

 

3-6      روش نمونه‌گیری.. 76

 

ها 77

 

3-7-1  اجزای پرسش‌نامه. 77

 

3-7-2  پیش‌آزمون. 78

 

3-7-3  روایی و پایایی پرسش‌نامه. 78

 

3-7-4  ناسازگاری پرسش‌نامه. 78

 

3-8      روش‌های آماری و رتبه‌بندی مورد استفاده 79

 

3-8-1  آمار بیز. 80

 

3-8-2  آزمون مقایسه میانگین دو جامعه. 80

 

3-8-3  آزمون همبستگی پیرسون. 80

 

3-8-4  کولوموگروف اسمیرنوف… 81

 

3-8-5  تحلیل واریانس یک طرفه. 81

 

3-8-6  آزمون کروسکال والیس…. 81

 

3-9      آزمون رتبه‌بندی پژوهش…. 81

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                  صفحه

 

3-10    نرم‌افزارهای مورد استفاده 82

 

3-11    خلاصه و جمع‌بندی: 82

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها و نتایج

 

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………..83

 

4-1      تجزیه و تحلیل توصیفی شاخص‌های سنجش فضای کسب و کار. 84

 

4-2      تجزیه و تحلیل فرضیه اصلی تحقیق.. 85

 

4-3      تجزیه و تحلیل استنباطی فرضیه فرعی اول. 89

 

4-4      تجزیه و تحلیل استنباطی فرضیه فرعی دوم. 92

 

4-5      تجزیه و تحلیل استنباطی فرضیه فرعی سوم. 102

 

4-5-1  بررسی رابطه بین میزان سابقه فعالیت شرکت‌های مستقر در پارک شیخ‌بهایی شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان با فضای مساعد کسب و کار. 103

 

4-5-2  بررسی رابطه بین نوع  فعالیت شرکت‌های مستقر در پارک شیخ‌بهایی شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان با فضای مساعد کسب و کار  108

 

4-6      رتبه‌بندی شاخص‌ها و معیارهای فضای کسب وکار. 114

 

4-6-1  رتبه‌بندی شاخص‌های سنجش فضای کسب و کار توسط مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک شیخ بهایی شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان. 114

 

4-6-2  رتبه‌بندی شاخص‌های سنجش فضای کسب و کار توسط مدیران شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان. …. 115

 

4-7      خلاصه و جمع‌بندی: 116

 

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات

 

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………..118

 

5-1      نتایج و یافته‌های پژوهش در ارتباط با بررسی فرضیه‌ها 119

 

5-1-1  نتایج و یافته‌های پژوهش در ارتباط با فرضیه اصلی.. 119

 

5-1-2  نتایج و یافته‌های پژوهش در ارتباط با فرضیه فرعی اول. 119

 

5-1-3  نتایج و یافته‌های پژوهش در ارتباط با فرضیه فرعی دوم. 120

 

5-1-4  نتایج و یافته‌های پژوهش در ارتباط با فرضیه فرعی سوم. 122

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                  صفحه

 

5-2      پیشنهادها 126

 

5-2-1  پیشنهادهای اجرایی.. 126

 

5-2-2  پیشنهاد به پژوهشگران آینده 128

 

 

 

 

 

فهرست جدول‌ها

 

عنوان                                                                                                      صفحه

 

جدول 2- 1: تاثیرپذیری شاخص‌های خرد فضای کسب و کار از شاخص‌های کلان. 16

 

جدول 2- 2: عوامل و وزن آن‌ها در شاخص ICRG.. 24

 

…. 25

 

جدول 2- 4: امتیاز و رتبه‌بندی ایران برای شاخص ریسک فضای کسب و کار EIU.. 26

 

جدول 2- 5: رتبه‌ آزادی اقتصادی ایران بر اساس طبقه‌بندی موسسه فریزر. 27

 

جدول 2- 6: شاخص‌های آزادی اقتصادی بنیاد هریتیج و رتبه ایران در این شاخص‌ها 30

 

جدول 2- 7: رتبه شاخص و زیرشاخص‌های فضای کسب وکار ایران. 32

 

جدول 2- 8: مقایسه شاخص‌های جهانی فضای کسب و کار. 34

 

جدول 2- 9: مقایسه رتبه فضای کسب وکار ایران با کشورهای حاضر در منطقه سند چشم‌‌انداز. 44

 

جدول 3- 1: شاخص‌های تعیین‌کننده فضای کسب وکار به همراه شماره سوال‌های مربوط به آن. 77

 

جدول4- 1: تحلیل توصیفی شاخص‌های سنجش فضای کسب و کار. 84

 

جدول4- 2: امتیاز زیرشاخص‌ها و شاخص‌های اصلی و وضعیت کسب و کار. 86

 

جدول4- 3: احتمال میانگین شاخص‌های فضای کسب و کار در بازه‌های مختلف…. 91

 

جدول4- 4: مقایسه وضعیت کسب و کار در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان و کشور. 92

 

جدول4- 5: نتایج آزمون مقایسه میانگین دو جامعه شاخص شروع کسب و کار. 93

 

جدول4- 6: نتایج آزمون مقایسه میانگین دو جامعه شاخص اخذ مجوزهای ساخت و ساز. 94

 

جدول4- 7: نتایج آزمون مقایسه میانگین دو جامعه شاخص اخذ مجوزهای ساخت و ساز. 95

 

جدول4- 8: نتایج آزمون مقایسه میانگین دو جامعه شاخص ثبت مالکیت دارایی‌ها 96

 

جدول4- 9: نتایج آزمون مقایسه میانگین دو جامعه شاخص اخذ اعتبار. 97

 

جدول4- 10: نتایج آزمون مقایسه میانگین دو جامعه شاخص حمایت از سرمایه‌گذاران. 98

 

جدول4- 11: نتایج آزمون مقایسه میانگین دو جامعه شاخص سهولت پرداخت مالیات… 99

 

جدول4- 12: نتایج آزمون مقایسه میانگین دو جامعه شاخص تجارت فرامرزی.. 100

 

جدول4- 13: نتایج آزمون مقایسه میانگین دو جامعه شاخص اجرای قراردادها 101

 

جدول4- 14: نتایج آزمون مقایسه میانگین دو جامعه شاخص انحلال فعالیت… 102

 

جدول4- 15: نتیجه آزمون همبستگی پیرسون شاخص شروع کسب و کار با سابقه شرکت‌های دانش بنیان. 103

 

فهرست جدول­ها

 

عنوان                                                                                                      صفحه

 

جدول4- 16: نتیجه آزمون همبستگی پیرسون شاخص اخذ مجوز ساخت و ساز با سابقه شرکت‌های دانش‌بنیان  104

 

جدول4- 17: نتیجه آزمون همبستگی پیرسون شاخص استخدام نیروی کار با سابقه شرکت… 104

 

جدول4- 18: نتیجه آزمون همبستگی پیرسون شاخص ثبت مالکیت دارایی‌ها با سابقه شرکت… 105

 

جدول4- 19: نتیجه آزمون همبستگی پیرسون شاخص اخذ اعتبار با سابقه شرکت… 105

 

جدول4- 20: نتیجه آزمون همبستگی پیرسون شاخص حمایت از سرمایه‌گذاران با سابقه شرکت… 106

 

جدول4- 21: نتیجه آزمون همبستگی پیرسون شاخص سهولت پرداخت مالیات با سابقه شرکت… 106

 

جدول4- 22:  نتیجه آزمون همبستگی پیرسون شاخص تجارت فرامرزی با سابقه شرکت… 107

 

جدول4- 23: نتیجه آزمون همبستگی پیرسون شاخص اجرای قراردادها با سابقه شرکت… 107

 

جدول4- 24: نتیجه آزمون همبستگی پیرسون شاخص انحلال فعالیت با سابقه شرکت… 108

 

جدول4- 25: دسته‌بندی فعالیت‌های شرکت‌های پاسخ‌دهنده به پرسش‌نامه. 108

 

جدول4- 26: نتایج آزمون کولوموگوروف اسمیرنوف… 109

 

جدول4- 27: نتیجه آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) برای شاخص شروع کسب و کار. 110

 

جدول4- 28: نتیجه آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) برای شاخص اخذ مجوز ساخت و ساز. 110

 

جدول4- 29: نتیجه آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) برای شاخص استخدام و اخراج نیروی کار  111

 

جدول4- 30: نتیجه آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) برای شاخص ثبت مالکیت دارایی‌ها 111

 

جدول4- 31: نتیجه آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) برای شاخص اخذ اعتبار. 111

 

جدول4- 32: نتیجه آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) برای شاخص حمایت از سرمایه‌گذاران  112

 

جدول4- 33: نتیجه آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) برای شاخص سهولت پرداخت مالیات… 112

 

جدول4- 34: نتیجه آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) برای شاخص تجارت فرامرزی.. 113

 

جدول4- 35: نتیجه آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) برای شاخص اجرای قراردادها 113

 

 

 

فهرست جدول­ها

 

عنوان                                                                                                      صفحه

 

جدول4- 36: نتیجه آزمون کروسکال – والیس برای شاخص خاتمه فعالیت… 114

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

 

عنوان                                                                                                      صفحه

 

نمودار2- 1: مقایسه ایران با کشورهای منتخب از نظر شاخص شروع کسب وکار در سال 2013. 45

 

نمودار2- 2: مقایسه ایران با کشورهای منتخب از نظر شاخص کسب مجوزهای ساخت و ساز در سال 2013. 47

 

نمودار2- 3: مقایسه ایران با کشورهای منتخب از نظر شاخص استخدام و اخراج نیروی کار در سال 2013. 48

 

نمودار2- 4: مقایسه ایران با کشورهای منتخب از نظر شاخص ثبت مالکیت در سال 2013. 50

 

نمودار2- 5: مقایسه ایران با کشورهای منتخب از لحاظ شاخص اخذ اعتبار در سال 2013. 51

 

نمودار2- 6: مقایسه ایران با کشورهای منتخب از لحاظ شاخص حمایت از سرمایه‌گذاران در سال 2013. 52

 

نمودار2- 7: مقایسه ایران با کشورهای منتخب از لحاظ شاخص سهولت پرداخت مالیات در سال 2013. 54

 

نمودار2- 8: مقایسه ایران با کشورهای منتخب از لحاظ شاخص تجارت فرامرزی در سال 2013. 55

 

نمودار2- 9: مقایسه ایران با کشورهای منتخب از لحاظ شاخص اجرای قراردادها در سال 2013. 57

 

نمودار2- 10: مقایسه ایران با کشورهای منتخب از لحاظ شاخص انحلال فعالیت در سال 2013. 58

 

نمودار4- 1: رتبه‌بندی شاخص‌های سنجش فضای کسب و کار توسط مدیران شرکت های دانش بنیان. 115

 

نمودار4- 2: رتبه‌بندی شاخص‌های سنجش فضای کسب و کار توسط مدیران شهرک علمی و تحقیقاتی.. 116

 

 

 

فهرست شکل­ها

 

عنوان                                                                                                      صفحه

 

شکل 2- 1: جایگاه و محدوده فضای کسب و کار……………………………………………………………………….18

 

شکل3- 1: مدل مفهومی پژوهش…. 74

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

	فصل اول
	کلیات پژوهش

 

 

 

 

 

مقدمه:                                                                                                     

 

منظور از فضای کسب و کار، عوامل موثر بر عملکرد واحدهای اقتصادی مانند کیفیت دستگاه‌های حاکمیت، ثبات قوانین و مقررات، کیفیت زیرساخت‌ها و … است که تغییر دادن آن‌ها فراتر از اختیارات و قدرت مدیران بنگاه‌های اقتصادی است. (میدری و قودجانی، 1387).

 

نرخ

 

 

1-9- جنبه های نوآوری پژوهش.. 10

 

1-10- تعاریف عملیاتی متغیرها و اصطلاحات پژوهش.. 11

 

جمع بندی فصل اول. 12

 

فصل دوم: مبانی تئوریک و ادبیات پژوهش

 

2-1- مقدمه 14

 

2-2- بخش اول: فناوری اطلاعات و کاربرد آن در سازمان. 15

 

2-2-1- اطلاعات.. 15

 

2-2-2- ارتباطات.. 15

 

2-2-3- فناوری اطلاعات.. 16

 

2-2-4- سواد اطلاعاتی. 16

 

2-2-5- انواع فناوری اطلاعات.. 18

 

2-2-6- شکاف دیجیتالی. 18

 

2-2-7- . 19

 

الف)زیر ساخت های ارتباط از راه دور 19

 

ب)زیر ساخت های مرتبط  با دانش… 20

 

ج)زیر ساخت های فناوری رابط اطلاعات.. 20

 

2-2-8- چهار موج تغییر بنیادی در جهان و فناوری اطلاعات.. 20

 

موج اول: عصر کشاورزی.. 20

 

موج دوم: عصر صنعت.. 20

 

موج سوم: عصر اطلاعات.. 21

 

موج چهارم: عصر مجازی.. 22

 

بنیان فلسفی عصر اطلاعات.. 23

 

2-2-9- نظریات مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات.. 24

 

2-2-9-1- نظریه رایزمن. 24

 

2-2-9-2- نظریه شانون و ویور 25

 

2-2-9-3- نظریه مک لوهان. 25

 

2-2-9-4- نظریه شکاف دیجیتالی. 26

 

2-2-10- زندگی الکترونیک… 27

 

2-2-11- شهر الکترونیک… 27

 

 

2-2-11-1- شهر مجازی.. 28

 

2-2-11-2- مفهوم و تعریف شهر مجازی.. 29

 

2-2-11-3- زیر ساختار شهر الکترونیکی. 30

 

2-2-11-3- فعالیت های شهر الکترونیک… 31

 

2-2-11-4- چگونگی تحقق شهرهای الکترونیکی. 31

 

2-2-11-5- شهروند الکترونیکی. 32

 

2-2-12- اثر متداول اینترنت و فناوری اطلاعات بر سازمان. 33

 

2-2-13- ارتباطات و شبکه های ارتباطی در سازمان. 33

 

2-2-13-1- شبکه های ارتباطی در سازمان. 34

 

2-2-14- فناوری اطلاعات/ سیستمهای اطلاعاتی و ارتباطات سازمانی. 36

 

2-3- قسمت دوم: کیفیت عملکرد سازمان. 36

 

2-3-1- تشریح مفهوم سازمان. 37

 

2-3-2- تشریح مفهوم عملکرد سازمان. 38

 

2-3-3- تعیین کننده های عملکرد سازمان. 38

 

2-3-4- اندازه گیری عملکرد سازمان. 40

 

2-3-5- سنجه های عملکرد سازمان. 41

 

2-3-5-1- منشور عملکرد کنرلی و نیلی. 41

 

2-3-5-2- چارچوب اندازه­ گیری عملکرد روس و پوتریل. 41

 

2-3-5-3- نظامها و چارچوبهای اندازهگیری عملکرد 46

 

2-3-5-2- مدل تعالی بنیاد مدیریت کیفیت اروپا (E.F.Q.M) 47

 

2-3-5-2-1- تأثیر فعالیت های مدیریت کیفیت بر اثربخشی سازمان. 47

 

2-3-5-2- 2- تأثیر فعالیت های مدیریت کیفیت بر رضایت شتریان.. 47

 

2-4- بخش سوم: اثرات استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کیفیت عملکرد سازمان. 52

 

2-5- بخش چهارم: کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در شرکت گاز استان لرستان. 59

 

2-5-1- سیستم مدیریت وبگاه‌های شرکت ملی گاز ایران و استان لرستان. 59

 

2-5-2- پورتال اینترنتی و اینترانتی شرکت گاز 59

 

2-5-3- زیرسیستم صورتحساب مشترکین بر روی وب.. 60

 

2-5-3- سیستم پست الکترونیک… 60

 

2-5-4- ارسال الکترونیکی صورتحساب کارکنان. 61

 

2-5-5- بخش کاربران و پاسخگویی. 61

 

2-5-6- سیستم مدیریت نام دامنه‌ها 62

 

2-5-7- سیستم مدیریت نرم افزاری.. 62

 

جمع بندی فصل دوم 64

 

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

 

3-1- مقدمه 66

 

3-2- طرح پژوهش.. 66

 

3-3- روش تحقیق. 66

 

3-4- ابزار گردآوری اطلاعات. 67

 

3-5- روش گردآوری اطلاعات. Error! Bookmark not defined.

 

3-6- ابزار گردآوری اطلاعات و ویژگیهای آن. 67

 

3-7- شاخص ها و متغیر های تحقیق. 68

 

3-7-1- متغیرهای پژوهش.. 70

 

3-7-2- روش سنجش متغیرها 71

 

3-8- روایی و پایایی ابزار تحقیق. 72

 

3-9- جامعه مورد مطالعه 73

 

3-9-1- تعیین حجم نمونه 74

 

3-10- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات. 75

 

جمع بندی فصل سوم 77

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته­های پژوهش

 

4-1- مقدمه 79

 

4-2- تحلیل توصیفی یافته ها 79

 

4-2-1- یافته های دموگرافیک اعضای جامعه مورد مطالعه. 79

 

4-2-2- جنسیت جامعه مورد مطالعه. 79

 

4-2-3- سن اعضای جامعه مورد مطالعه. 80

 

4-2-4- میزان تحصیلات اعضای جامعه مورد مطالعه. 80

 

4-2-5- میزان سابقه کاری کارکنان شرکت گاز 81

 

4-3- تجزیه و تحلیل سوألات توصیفی پرسشنامه. 82

 

4-4- تجزیه و تحلیل سوألات اصلی پرسشنامه. 85

 

4-4-1- تحلیل شاخص اثرات فناوی اطلاعات بر شرکت گاز 85

 

4-4-2- تحلیل شاخص ابزارهای فناوری اطلاعات در شرکت گاز 86

 

4-4-3- تحلیل شاخص اثرات فناوی اطلاعات بر کیفیت عملکرد شرکت گاز 89

 

4-5- تحلیل استنباطی از یافته های تحقیق. 90

 

4-5-1- آزمون کلموگروف اسمیرنوف.. 90

 

4-5-2- آزمون همبستگی اسپیرمن. 92

 

4-5-2-1- فرضیه اول. 92

 

4-5-2-2- فرضیه دوم. 93

 

4-5-2-3- فرضیه سوم. 94

 

4-5-2-4- فرضیه اصلی تحیقق.. 94

 

4-5-3- آزمون رگرسیون و تحلیل اثرات.. 95

 

4-5-4- تحلیل اثرات متغیرهای پژوهش با معادلات ساختاری.. 97

 

جمع بندی فصل چهارم 99

 

فصل پنجم: آزمون فرضیات، نتیجه­گیری و ارائه راهکارها

 

5-1- مقدمه 100

 

5-2- جمع بندی فرضیات پژوهش.. 101

 

5-2-1- تحلیل داده ها با آزمون کلموگروف-اسمیرنوف.. 101

 

5-2-2- تحلیل فرضیه ها با آزمون همبستگی اسپیرمن. 102

 

5-2-2-1- فرضیه اول. 102

 

5-2-2-2- فرضیه دوم. 102

 

5-2-2-3- فرضیه سوم. 103

 

5-2-2-4- فرضیه اصلی تحیقق.. 103

 

5-2-3- آزمون فرضیه های پژوهش با رگرسیون جهت تحلیل اثرات.. 104

 

5-2-3-1- آزمون مدل پیشنهادی پژوهش با روش معادلات ساختاری.. 104

 

5-3- بحث و نتیجه گیری. 105

 

5-4- پیشنهادات پژوهش.. 108

 

5-5- پیشنهادات تئوریک پژوهش.. 110

 

منابع و مأخذ 111

 

ضمائم

 

پیوست یک

 

پیوست دو

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان                                                                                                    شماره صفحه

 

جدول 2-1: تعریف مفاهیم پایه فناوری اطلاعات………………………………………………………………………………17

 

جدول 2-2: انواع فناوریهای ارتباطی و کاربرد آنها…………………………………………………………………………….18

 

جدول 2-3: مقایسه شبکه­های مختلف ارتباطی………………………………………………………………………………….36

 

جدول 2-4: فعالیتهای مدیریت کیفیت و مبانی نظری آن…………………………………………………………………….60

 

جدول 2-5: تشریح هر یک از اصول مدیریت کیفیت و مبانی آن…………………………………………………………61

 

جدول 3-1: مشخصات سوألات عمومی و فردی پرسشنامه پژوهش…………………………………………………….66

 

جدول 3-2: شاخص­ها، مولفه­ها و متغیرهای پژوهش…………………………………………………………………………47

 

جدول 3-3: تعیین ماهیت متغیرهای پژوهش…………………………………………………………………………………….68

 

جدول 3-4: نتایج محاسبه آلفای کرونباخ برای پژوهش حاضر…………………………………………………………….71

 

جدول 3-5: محاسبه آلفای کرونباخ برای شاخص­های پرسشنامه………………………………………………………….71

 

جدول 3-64: تقسیم بندی کارکنان اداره گاز استان لرستان………………………………………………………………….72

 

جدول 4-1: جنسیت اعضای جامعه مورد مطالعه……………………………………………………………………………….77

 

جدول 4-2: سطح تحصیلات اعضای جامعه مورد مطالعه…………………………………………………………………..78

 

جدول 4-3: میزان سابقه کاری کارکنان شرکت گاز……………………………………………………………………………80

 

جدول 4-4: میزان ارتباط کارکنان شرکت گاز با فناوریهای IT……………………………………………………………81

 

جدول 4-5: میزان استفاده شرکت گاز از فناوریهای IT برای انجام امور……………………………………………….81

 

جدول 4-6: میزان استفاده شما از فناوریهای IT برای انجام کارهای روزمره اداری………………………………..82

 

جدول 4-7: میانگین، انحراف معیار و بار عاملی متغیرهای اثرات فناوری اطلاعات بر شرکت گاز لرستان…84

 

جدول 4-8: میانگین، انحراف معیار و بار عاملی متغیرهای ابزارهای فناوری اطلاعات در شرکت گاز……….86

 

جدول 4-9: میانگین، انحراف معیار و بار عاملی متغیرهای ارتقای کیفیت عملکرد شرکت گاز…………………88

 

جدول ۴-10: نتایج آزمون کلموگروف اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن متغیرهای پژوهش………………..89

 

جدول ۴-11: همبستگی اسپیرمن بین متغیرهای تبادل الکترونیکی داده و کیفیت عملکرد شرکت گاز……….90

 

جدول ۴-12: همبستگی اسپیرمن بین متغیرهای برنامه ریزی منابع سازمان و کیفیت عملکرد شرکت گاز…..91

 

جدول ۴-13: همبستگی اسپیرمن بین متغیرهای استفاده از اینترنت و افزایش کیفیت عملکرد شرکت گاز….92

 

جدول ۴-14: همبستگی اسپیرمن بین متغیرهای استفاده از فناوری اطلاعات و کیفیت عملکرد شرکت گاز..93

 

جدول شماره 4-15: نتایج آزمون رگرسیون خطی ساده بین متغیرهای پژوهش………………………………………94

 

جدول4-16: نتایج تحلیل فرضیه­های پژوهش با استفاده از تبیین اثرات متغیرها……………………………………..95

 

 

 

فهرست اشکال

 

عنوان                                                                                                    شماره صفحه

 

شکل 1-2: مرحل مختلف انجام پژوهش…………………………………………………………………………………………….9

 

شکل 2-1: پنج مدل نشان دهنده شبکه ارتباطی داخل گروههای ارتباطات سازمانی………………………………..36

 

شکل 2-5: مدل مفهومی پژوهش: نحوه تأثیرگذاری فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کیفیت عملکرد شرکت گاز استان………..56

 

شکل 2-2: وضعیت ساختار سازمان پیش و پس از بکارگیری IS/IT…………………………………………………..37

 

شکل 2-3: وضعیت ساختار سازمان پس از نهادینه شدنIS/IT…………………………………………………………..37

 

شکل 2-4: منشور عملکرد کنرلی و نیلی، 2000………………………………………………………………………………..53

 

شکل 2-5: چارچوب خرد- کلان اندازه­گیری عملکرد .منبع: روس و پوتریل، 2003……………………………..54

 

شکل 2-6: مدل تعالی بنیاد مدیریت کیفیت اروپا(E.F.Q.M). منبع: رمضان و همکاران، 2013……………….58

 

شکل 2-7: اثرات فناوری اطلاعات بر کیفیت عملکرد سازمان های تولیدی.حسینی و همکاران، 1392……..67

 

شکل 2-8: روند تهیه مدل مفهومی و استنتاج آن……………………………………………………………………………….77

 

شکل 3-1: تشریح قسمت­های طیف لیکرت و اساس امتیازبندی سنجش نظرات……………………………………69

 

شکل 3-2 : جمع­بندی ارزش­های طیف لیکرت و تبدیل به مقیاس فاصله­ای…………………………………………70

 

شکل 3-3: رابطه آماری آلفای کرونباخ برای محاسبه پایایی ابزار تحقیق……………………………………………….70

 

شکل 3-4: فرمول تعیین حجم نمونه کوکران برای جامعه متناهی…………………………………………………………73

 

شکل 3-5: مدل روش شناسی تحقیق……………………………………………………………………………………………….74

 

شکل 4-1: ضرایب رگرسیونی غیر استاندارد مدل پیشنهادی پژوهش……………………………………………………96

 

شکل 4-2: ضرایب رگرسیونی استاندارد مدل پیشنهادی پژوهش…………………………………………………………97

 

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

 

عنوان                                                                                                    شماره صفحه

 

نمودار 4-1: مقایسه جنسیت اعضای جامعه مورد مطالعه…………………………………………………………………….78

 

نمودار 4-2: مقایسه سطح تحصیلات اعضای جامعه مورد مطالعه…………………………………………………………79

 

نمودار 4-3: مقایسه میزان سابقه کاری اعضای جامعه مورد مطالعه……………………………………………………….80

 

نمودار 4-4: نحوه ارتباط کارکنان شرکت گاز با فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی……………………………………..81

 

نمودار 4-5: درصد استفاده شرکت گاز از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی……………………………………………..82

 

 

 

 

 

چکیده

 

پژوهشگران مطالعات IT در جریان استفاده از فناوری اطلاعات در سازمان اظهار کرده­اند که هر گونه ابزار فناوری اطلاعات که بتواند در جهت ممانعت از به هدر رفتن منابع سازمان کمک کند و در عین حال سازمان را در جهت حرکت از حالت تابع گرایی سنتی به سمت فرآیندگرایی یاری کند، می­تواند در بهبود روش­ها و افزایش بهره­وری منابع سازمان موثر واقع شود. در این ارتباط پژوهش حاضر با مطالعات اکتشافی اولیه به انتخاب سه ابزار تبادل الکترونیکی داده، برنامه­ریزی منابع سازمان و استفاده از کامپیوتر و اینترنت، بعنوان ابزارهای اصلی فناوری اطلاعات در شرکت گاز لرستان دست زد تا بر اساس آن به این سوأل پاسخ دهد که بین استفاده از فناوری اطلاعات و کیفیت عملکرد شرکت گاز رابطه معناداری وجود دارد؟. روش تحقیق این پژوهش بصورت توصیفی- همبستگی و زمینه یابی است که به لحاظ قابلیت اجرایی از نوع کاربردی می­باشد. به لحاظ گردآوری اطلاعات اولیه در زمره مطالعات پیمایشی قرار دارد و اطلاعات با استفاده از ابزار پرسشنامه پژوهشگر ساخته گردآوری شدند که دارای 36 سوأل بود. جامعه آماری کارکنان شرکت گاز استان لرستان بودند که با این فناوریها در ارتباط هستند (320) که از این میان حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 106 نفر بصورت تصادفی طبقه­ای ساده انتخاب گردیدند. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از نرم افزارهای مورد نیاز از جمله Spss 21 و Amos graphic بود. نتایج تحلیل فرضیات با آزمونهای اماری نشان دهنده وجود رابطه معنادار بین متغیرهای مورد بررسی، و همچنین اثرگذاری آنها بود؛ به طوریکه نتایج برازش مدل پیشنهادی پژوهش نیز تصدیق کننده این نتایج بود و در این راستا فرضیه­های پژوهش با اطمینان آماری 99% مورد تأیید قرار گرفتند. در نهایت نتایج پژوهش نشان داد که ابزار برنامه­ریز منابع سازمان بیشترین اثرات را بر کیفیت عملکرد شرکت گاز داشته که دلیل آن را می­توان این امر دانست که این ابزار یک فناوری اطلاعاتی زیرساختی در شرکت گاز محسوب می­شود.

 

واژگان کلیدی: کیفیت عملکرد، فناوری اطلاعات، تبادل الکترونیکی داده، برنامه­ریزی منابع سازمان، اینترنت شرکت گاز.

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول:   کلیات پژوهش

 

 

 

1-1-     مقدمه

 

چالش­های فزاینده محیطی به شکل قابل ملاحظه­ای کسب و کار را تحت تأثیر قرار داده است. چالش­هایی مانند تغییرات سریع، ظهور اینترنت، تنوع نیروی کار، جهانی سازی، تغییر در قوانین و مقررات، کمبود مهارت­های مورد نیاز و ظهور بخش­های خدماتی نه تنها ساختارهای سازمانی را تحت تأثیر قرار داده­اند، بلکه ماهیت و نقش همه بخش­های کسب و کار را نیز تحت تأثیر قرار داده­اند (ساعدی، 1388: 69؛ گومز و همکاران، 2001: 131). این چالش­ها سازمانها را مجبور ساخته است که از دو تسهیل کننده برای افزایش قدرت رقابتی خود استفاده کنند: مدیریت منابع انسانی و فناوری اطلاعات (نووه و همکاران، 2005). فناوری اطلاعات از زمان ظهور خود، به واسطه تأثیر عمیقی که بر اکثر جنبه­های کسب وکار گذاشته است، نقشی انکارناپذیر در اقتصاد جهانی ایفا می­کند. اسلیزر، ونتلینگ و کیود (2002) بیان کرده­اند، حوزه کار و رشد سریع فناوری اطلاعات بیانگر اهمیت بالای آن است. اگرچه برخی از پژوهشگران بر این باور هستند که توسعه­های اخیر اقتصادی نمایانگر این است که آینده خوبی در انتظار فناوری اطلاعات است، بسیاری دیگر از این پژوهشگران اعتقاد دارند که سرمایه­گذاری­ها در فناوری اطلاعات به موازات اینکه کشورهای در حال توسعه اقتصاد خود را توسعه می­دهند، افزایش خواهد یافت (اسلیزر و همکاران، 2002).

 

بسیاری از متخصصان فناوری اطلاعات براین باورند که تنها بخشی از اطلاعات سازمان در فرآیندهای تصمیم گیری مورد استفاده قرار می­گیرد و بسیاری از آنها به علت فقدان متخصصان فن همچنان بی استفاده باقی می ماند. از اینرو هر ابزار فناوری اطلاعات که بتواند به سازمان در جهت ممانعت از به هدر رفتن ارزشمندترین منابع آن کمک نماید و در عین حال سازمان را در جهت حرکت از حالت تابع گرایی سنتی به سمت فرآیندگرایی یاری کند، می­تواند در بهبود روش ها و افزایش بهره­وری منابع سازمان موثر واقع شود(لین و همکاران، 2011). قابلیتهای شرکتها از نظر فناوری اطلاعات در پردازش اطلاعات ورودی، میزان شناخت را افزایش داده و سرمایه­هایی فکری ایجاد می­کند که شرکتها را قادر به تصمیمات خردمندانه­تر و انجام اقدامات اثربخش می­نماید. چنین قابلیتهایی نشان دهنده میزان پیچیدگی شرکتها در استفاده از فناوری اطلاعات برای حمایت از به اشتراک­گذاری اطلاعات در درون شرکتها، پردازش اطلاعات ورودی و بهره­برداری از دانش در راستای تولید خروجی­هایی ارزشمند برای بهبود عملکرد هستند(لای و همکاران، 2008). با توجه به آگاهی از قابلیت های بسیار بالای فناوری اطلاعات و ارتباطات، در این پژوهش به بررسی آثار استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کیفیت عملکرد سازمان (شرکت گاز استان لرستان) پرداخته می­شود.

 

1-2-     اهمیت و ضرورت پژوهش

 

در مقدمه و بیان مسئله پژوهش به اهمیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در ارتقای جایگاه سازمان پرداخته شد. در ادامه به ضرورت های انجام تحقیق حاضر اشاره شده است:

 

 

• ضرورت توجه به تکنولوژی­های فناوری اطلاعات و ارتباطات در صنعت نفت و گاز و خصوصاً شرکت گاز استان لرستان که بصورت مستقیم و غیر مستقیم با کاربردهای تجاری، صنعتی، خانگی و غیره در ارتباط می­باشد؛

 

• ورود به دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات و لزوم استفاده روز افزون از این تکنولوژی­ها برای رهبری مدیریت نوین سازمان بر پایه مدیریت استراتژیک (SIT)؛

 

• ارتقاء سطح آگاهی کارکنان، افزایش بهره­وری در سازمان، ارتقاء عملکرد سازمان و تحدید مرزهای جدید شرکت گاز استان بر پایه مدیریت نوین فناوری اطلاعات و ارتباطات برای دستیابی به بازارهای بزرگ؛

 

• ضرورت توجه به ارزیابی و ارزشیابی در تمامی مراحل و قسمت­های چارت سازمانی شرکت گاز استان لرستان برای برطرف کردن نقاط ضعف و از بین بردن تهدیدهای سازمانی.

 

 

 

1-3-     اهداف پژوهش

 

در بررسی بیان مسئله و ضرورت پژوهش مشخص شد که مسئله اساسی پیش روی پژوهش حاضر بررسی اثرات استفاده از فنون و روش های مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات با کیفیت عملکرد سازمان در شرکت گاز استان لرستان می­باشد. بنابراین هدف اصلی پیش روی پژوهش حاضر به صورت ذیل مطرح می­شود:

 

1-4-1-        هدف اصلی پژوهش

 

 

 

• شناسایی اثرات استفاده از روش­ها و فناوری­های اطلاعاتی و ارتباطاتی بر کیفیت عملکرد شرکت گاز استان لرستان.

 

 

 

 

• اهداف کاربردی پژوهش:

 

 

• شناسایی اثرات استفاده از تبادل الکترونیکی داده بر کیفیت عملکرد شرکت گاز استان لرستان.

 

• شناسایی اثرات استفاده از برنامه­ریزی منابع سازمان بر کیفیت عملکرد شرکت گاز استان لرستان.

 

• شناسایی اثرات استفاده از کامپیوتر و اینترنت بر کیفیت عملکرد شرکت گاز استان لرستان.

 

 

 

1-4-     فرضیه­های پژوهش

 

به منظور بهبود مستمر کیفیت، مدیریت نیازمند بازخوردهای حاصل از شاخصهای کیفیت عملکرد از قبیل ضایعات، دوباره کاری­ها و هزینه­های کیفیت می باشد. بنابراین، داده­های مربوط به عملکرد را نه تنها باید جمع­آوری نمود، بلکه باید آنها را منتقل نمود که این امر را می­توان با استفاده از سیستمهای فناوری اطلاعات تسهیل نمود(چانگ، 2006). بنابراین، می­توان انتظار داشت که تمامی ابزارهای فناوری اطلاعات (تبادل الکترونیکی داده­ها، برنامه­ریزی منابع­ سازمان و استفاده از کامپیوتر و اینترنت) از طریق جمع­آوری و انتقال اطلاعات مربوط به کیفیت ­عملکرد به مدیریت سازمان کمک می­نمایند. سانچز و مارتینز (2011) نشان دادند که فناوری اطلاعات می­تواند از طریق قابلیت­های مدیریت کیفیت به طور غیر مستقیم بر عملکرد شرکت تأثیرگذار باشد. هیم و پنگ (2010) با مطالعه 238 شرکت به این نتیجه رسیدند که استفاده از فناوری اطلاعات نه تنها بر ساختار شرکت، بلکه بر فعالیتها و در نتیجه بر عملکرد شرکت نیز تأثیر قابل ملاحظه­ای دارد. یانگ و همکاران(2009) با انجام مطالعه­ای تجربی، به بررسی پیش­بینی کننده­های کیفیت عملکرد پرداخته و دریافتند که فناوری اطلاعات، ارتباطات اثربخش با عرضه­کنندگان و مدیریت دانش مهمترین عوامل تعیین­کننده کیفیت عملکرد شرکتها به شمار می­روند. البدوی و کرامتی(1385) نیز تأثیر تعدیل کننده زیرساخت های سازم