فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش
2-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. 13
2-2.مفهوم طناورزی و طرح طناورز…………………………………………………………………………………. 13
2-3. معرفی ورزش طناورزی…………………………………………………………………………………………. 14
2-4.تاریخچه طناورزی(طناب بازی)…………………………………………………………………………………. 15
2-5.فواید طناورزی………………………………………………………………………………………………………. 15
2-6. اهداف اجرای طرح طناورزی…………………………………………………………………………………… 16
2-7. مکان و تجهیزات مورد نیاز اجرای طرح……………………………………………………………………… 16
2-8.اهمیت ورزش در دوره ابتدایی………………………………………………………………………………….. 17
2-9.ارزشیابی و آزمون طناورزی……………………………………………………………………………………… 18
2-10. مهارتهای طناورزی……………………………………………………………………………………………. 18
2-10-1.ابتدا نحوه ایستادن و پرش کردن صحیح و چرخاندن طناب و آشنایی با ورزش طناورزی.. 19
2-10-2. پرش ساده………………………………………………………………………………………………….. 19
2-10-3.مهارت گام بلند…………………………………………………………………………………………….. 20
2-10-4.مکث روی پا……………………………………………………………………………………………….. 21
2-10-5.مهارت پرش به پهلو (پرش زیگزاگ)…………………………………………………………………. 21
2-10-6.مهارت پرش به جلو (یک بار پریدن و یک بار رد کردن طناب از جلو)………………………. 22
2-10-7.مهارت پرش اسکی باز (پرش چپ و راست)………………………………………………………. 23
2-10-8. مهارت پرش زنگولهای(جهش جلو و عقب)……………………………………………………….. 23
2-10-9.مهارت نیم چرخش(پا باز از طرفین)………………………………………………………………….. 24
2-10-10.مهارت پرش پرخش کامل(چرخش کمر)………………………………………………………….. 25
2-10-11.مهارت پای ضربدری (قیچی پا از جلو)……………………………………………………………. 25
2-10-12.مهارت لک لک به جلو( پرش به طرف جلو)……………………………………………………… 26
2-10-13.مهارت لک لک به عقب (پرش به طرف عقب)…………………………………………………… 27
2-10-14. مهارت پاشنه پنجه………………………………………………………………………………………. 28
2-10-15.مهارت پنجه پنجه………………………………………………………………………………………… 29
2-10-16.مهارت دست ضربدری…………………………………………………………………………………. 29
2-10-17.مهارت تاب کناری بازو………………………………………………………………………………… 30
2-10-18.مهارت تاب کناری برای پرش………………………………………………………………………… 31
2-10-19.مهارت گهواره…………………………………………………………………………………………….. 32
2-10-20.طناب بلند………………………………………………………………………………………………….. 32
2-10-21.آموزش مهارتهای دو نفره……………………………………………………………………………. 32
2-10-22. آموزش مهارت سه نفره و چهار نفره با طناب بلند……………………………………………… 33
2-10-23.آموزش هماهنگی گروهی با ریتم موسیقی( فعالیت آزاد)……………………………………….. 33
2-11.اهداف آمادگی جسمانی…………………………………………………………………………………………. 34
2-12.حیطههای اهداف آموزشی………………………………………………………………………………………. 34
2-12-1. حیطه شناختی……………………………………………………………………………………………… 35
2-12-2.حیطه عاطفی………………………………………………………………………………………………… 37
2-12-3.حیطه روانی – حرکتی……………………………………………………………………………………. 38
2-13.ویژگی های حیطه روانی ـ حرکتی در ورزش……………………………………………………………… 39
2-14.تأثیر تربیت بدنی در حوزه روانی ـ حرکتی…………………………………………………………………. 40
2-15.طراحی آموزشی…………………………………………………………………………………………………… 40
2-15-1.مراحل طراحی آموزشی…………………………………………………………………………………… 41
2-15-2.اصول طراحی آموزشی……………………………………………………………………………………. 42
2-15-3.مراحل طراحی الگوی آموزشی………………………………………………………………………….. 43
2-16.پیشینهی تجربی پژوهش………………………………………………………………………………………… 44
2-16-1.پژوهشهای انجام شده در داخل کشور………………………………………………………………. 44
2-16-2.تحقیقات انجام گرفته در خارج…………………………………………………………………………. 44
فصل سوم: روششناسی پژوهش
3-1.مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….. 47
3-2.روش پژوهش………………………………………………………………………………………………………. 47
3-3.طرح پژوهش………………………………………………………………………………………………………… 47
3-4.جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………. 47
3-5.نمونه آماری………………………………………………………………………………………………………….. 47
3-6. روش نمونهگیری………………………………………………………………………………………………….. 48
3-7.شیوه اجرای طرح پژوهش………………………………………………………………………………………… 48
3-7-1. چک لیست محقق ساخته…………………………………………………………………………………. 48
3-8. شیوهی تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………. 49
3-9. روایی و پایایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………… 49
3-9-1.روایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………… 49
3-9-2.پایایی چک لیست…………………………………………………………………………………………… 50
3-10.طراحی درسافزار………………………………………………………………………………………………… 50
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها
4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………… 52
4-2. آمار توصیفی………………………………………………………………………………………………………… 52
4-2-1.همگنی کوواریانس – واریانس…………………………………………………………………………… 54
4-3. آمار استنباطی……………………………………………………………………………………………………….. 57
4-4- تحلیل فرضیهها……………………………………………………………………………………………………. 59
4-4-1.فرضیه شماره 1………………………………………………………………………………………………. 59
4-4-2.فرضیه شماره 2………………………………………………………………………………………………. 60
4-4-3.فرضیه شماره 3………………………………………………………………………………………………. 61
4-4-4.فرضیه شماره 4………………………………………………………………………………………………. 62
4-4-5.فرضیه شماره 5………………………………………………………………………………………………. 63
فصل پنجم: بحث و تفسیر یافتهها
5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………… 65
5-2.خلاصهی پژوهش………………………………………………………………………………………………….. 65
5-3.پیشنهادهای پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 68
5-3-1.پیشنهادهای مبتنی بر یافتهها……………………………………………………………………………….. 68
5-3-2. پیشنهادهایی برای سایر پژوهشگران……………………………………………………………………. 68
5-4. محدودیتهای پژوهش………………………………………………………………………………………….. 69
5-4-1. محدودیتهای در اختیار پژوهشگر…………………………………………………………………….. 69
5-4-2. محدودیتهای خارج از اختیار پژوهشگر…………………………………………………………….. 69
منابع…………………………………………………………………………………………………………………………. 70
منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………. 70
منابع لاتین……………………………………………………………………………………………………………… 71
پیوست………………………………………………………………………………………………………………………. 72
چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………….. II
فهرست جداول
جدول2-1- سطوح عملکرد دانشآموزان……………………………………………………………………………. 18
جدول 3-1- چک لیست محقق ساخته……………………………………………………………………………… 49
جدول 4-1- میانگین و انحراف معیار نمرات پیش آزمون و پس آزمون برای هر متغیر وابسته…………. 53
جدول 4-2- آزمون ام باکس…………………………………………………………………………………………… 54
جدول 4-3- نتایج آزمون لون برای بررسی فرض همگنی خطای واریانسها………………………………. 55
جدول 4-4- خلاصه تحلیل بررسی فرض همگنی شیبهای رگرسیونی نمرههای پیش آزمون و پس آزمون در سطوح عامل (گروه آزمایش و کنترل)…………………………………………………………………………………………………………. 58
جدول 4-5- مقایسه نمرات پس آزمون تقلید مهارت…………………………………………………………….. 59
جدول 4-6- خلاصه تحلیل کوواریانس تأثیر درسافزار آموزش طناورزی بر متغیر تقلید مهارت……… 59
جدول 4-7- مقایسه نمرات پس آزمون اجرای مستقل…………………………………………………………… 60
جدول 4-8- خلاصه تحلیل کوواریانس تأثیر درسافزار آموزش طناب ورزی بر متغیر اجرای مستقل… 60
جدول 4-9- مقایسه نمرات پس آزمون دقت وسرعت عملکرد……………………………………………….. 61
جدول 4-10-خلاصه تحلیل کوواریانس تأثیر درسافزار آموزش طناورزی برمتغیردقت وسرعت عملکرد61
جدول 4-11- مقایسه نمرات پس آزمون هماهنگی عملکرد……………………………………………………. 62
جدول 4-12- خلاصه تحلیل کوواریانس تأثیر درسافزار آموزش طناورزی بر متغیر هماهنگی عملکرد 62
جدول 4-13- مقایسه نمرات پس آزمون عادی شدن عملکرد………………………………………………….. 63
جدول 4-14- خلاصه تحلیل کوواریانس تأثیر درسافزار آموزش طناورزی بر متغیر عادی شدن عملکرد 63
فهرست شکلها
شکل 2-1- نحوهی گرفتن دستههای طناب و چرخاندن طناب…………………………………………………. 19
شکل 2-2- پرش ساده………………………………………………………………………………………………….. 20
شکل 2-3- طناب زدن با گام بلند……………………………………………………………………………………. 21
شکل 2-4- مکث روی پا………………………………………………………………………………………………. 21
شکل 2-5- پرش به پهلو……………………………………………………………………………………………….. 22
شکل 2-6- پرش به جلو……………………………………………………………………………………………….. 23
شکل 2-7- پرش زنگولهای…………………………………………………………………………………………….. 24
شکل 2-8- نیم چرخش………………………………………………………………………………………………… 25
شکل 2-9- چرخش کامل………………………………………………………………………………………………. 25
شکل 2-10- پای ضربدری…………………………………………………………………………………………….. 26
شکل 2-11- لکلک به جلو…………………………………………………………………………………………… 27
شکل 2-12- حرکت لکلک به عقب………………………………………………………………………………… 28
شکل 2-13- حرکت پاشنه پنجه………………………………………………………………………………………. 29
شکل 2-14- حرکت پنجه پنجه……………………………………………………………………………………….. 29
شکل 2-15- حرکت گهواره……………………………………………………………………………………………. 32
شکل 2-16- حرکت طناب بلند………………………………………………………………………………………. 32
شکل 2-17- حرکتهای دونفره………………………………………………………………………………………. 33
شکل 2-18- حرکتهای چند نفره…………………………………………………………………………………… 33
چکیده
پژوهش حاضر با هدف طراحی درسافزار آموزش مهارت طناورزی و نقش آن بر عملکرد روانی- حرکتی فراگیران انجام گرفته است. روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات شبه آزمایشی میباشد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشآموزان پسر پایهی چهارم ابتدایی شهرستان کرمانشاه، که نمونه آماری 70 نفر از دانشآموزان پسر پایه چهارم ابتدایی در 2 کلاس 35 نفری بهعنوان گروه آزمایش و کنترل و از روش نمونهگیری تصادفی گمارشی چند مرحلهای از بین سه ناحیه، دو کلاس از دبستان سعدی مشمول طرح آموزش طناورزی قرار گرفتند، ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه محقق ساخته سنجش عملکرد فراگیران است که روایی پرسشنامههای مذکور توسط استاد راهنما و چند تن از کارشناسان آموزش طناورزی تأیید شد و پایایی پرسشنامه مذکور نیز براساس ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 86 % بدست آمد. این پژوهش نقش طراحی درسافزار آموزش مهارت طناورزی بر عملکرد روانی – حرکتی فراگیران در پنج مؤلفهی (تقلید مهارت، اجرای مستقل، دقت و سرعت، هماهنگی مهارتها و عادی شدن عملکرد مهارتها) مورد بررسی و مطالعه قرار داد.یافتههای پژوهش نشان داد که بین عملکرد فراگیران آموزش دیده بر اساس درسافزار آموزش مهارت طناورزی و طرح رایج تفاوت معنیدار وجود دارد و فراگیرانی که با استفاده از درسافزار آموزش دیدهاند، نسبت به فراگیرانی که از طرح رایج آموزش دیدهاند موفقتر عمل کردند. نتایج حاصل از پژوهش تأثیرپذیری تمام مؤلفههای مورد بررسی را از درسافزار مذکور مورد تأیید قرار داد. چنین میتوان نتیجه گرفت که استفاده از درسافزار در پیشرفت عملکرد روانی – حرکتی دانشآموزان نقش مؤثری داشته است.
کلید واژهها: طراحی آموزشی، مهارت حرکتی، طناورزی، مهارتهای روانی- حرکتی
فصل اول
کلیات پژوهش
1-1.مقدمه
مدتها کتاب اصلیترین منبع اطلاعاتی در امر آموزش محسوب میشد. اما تحولات و پیشرفتهای انسان دستخوش تغییرات اساسی شد و یکی از این حوزههای مهم آموزش میباشد. حضور دانشآموزان و معلمان در شرایط انعطافپذیر، باعث گسترش فرآیند یاددهی- یادگیری شده است (رازیداس، 2004).
امروزه چندرسانهایها در آموزش و یادگیری بسیار استفاده میشوند، زیرا از یک سو باعث جذب یادگیرنده شده و از سوی دیگر با امکانات متنوعی که برای تدریس فراهم میآورند، یادگیری فراگیر را تضمین میکند (رضوی، 1386). دورههای آموزشی، در پی آن محتوای درسی، برای ایجاد تغییر و کسب مهارت، دانش و نگرش در فراگیران، فراهم میشوند (میک، 2001).
دوره ابتدایی، پایهی درسی و اخلاقی هر کودکی است. در این دوره شالوده و پایهی رفتاری و درسی دانشآموزان ساخته میشود. بر این اساس دوران کودکی مهمترین دورهی زندگی است. کودکی دورانی است که مانند یک زمین حاصلخیز هر چه در آن بکاری در آینده درو خواهی کرد. کودکان، شهروندان کوچکی هستند که نیاز دارند بهعنوان شهروندی مستقل در جهت رشد فکری و اجتماعی برایشان برنامهریزی شود.
بازیهایی مثل دویدن و طناب بازی که کودک در آنها فعالیتهای زیادی انجام میدهد، به رشد عضلات بزرگ و کوچک، پرورش نیرو، استقامت و سرعت و کنش سریع عضلات و حرکت سریع مفاصل کمک میکند، در ضمن گردش خون کودک زیاد شده و خون بیشتری به مغز کودک میرسد. بازی نیز دارای انواع طبقهبندی میباشدکه از مهمترین انواع آن میتوان به بازیهای پرورشی اشاره کرد. در این میان بازیها بهطور اعم و بازیهای پرورشی بهطور اخص دامنه وسیعی داشته و میتواند شامل همه افکار، حرکات و افعال بوده و جسم و روح را تحت تاثیر قرار داده و موجب تقویت همهی قوای فکری، روحی، جسمی، مادی و معنوی شود. بازیهای پرورشی از مهمترین راههای آموزش مطالب و رشد شخصیت کودکان در
دوره ابتدایی میباشد. تربیت بدنی نیز بهعنوان بخشی از نظام تعلیم وتربیت عمومی؛ از جمله مهمترین دروسی است که در مدارس به طور عملی و از طریق حرکت در کسب و حفظ سلامتی و تندرستی دانشآموزان مؤثر است. بازیهای پرورشی هر کدام به گونهای هدف پرورشی را با خود همراه دارد و چون در بسیاری از بازیهای پرورشی، برخی از فعالیتهای مربوط به تربیت بدنی و ورزش هم نهفته است تعیین کردن جایگاه این بازیها در ورزش دوره ابتدایی از اهمیت خاصی برخوردار است (سلطانی، صالحی پور، 1390).
طراحی آموزشی، پیشبینی و تنظیم رویدادهای آموزشی بر اساس اهداف، محتوا و امکانات موجود با توجه به ویژگیها و ساخت شناختی دانشآموزان است. هدف از طراحی آموزشی، فراهم کردن امکانات یادگیری است؛ بنابراین، طراحی آموزشی را میتوان تجویز یا پیشبینی روشهای مطلوب آموزشی برای نیل به تغییرات مورد نظر در دانشها، گرایشها، و مهارتهای شاگردان دانست (رایگلوث، به نقل از فردانش، ۱۳۹۰).
از سوی دیگراستفاده از درسافزارآموزشی فرصت بیشتری برای یادگیری و کار انفرادی یا گروهی در اختیار دانشآموزان قرار میدهد، همچنین این امکان را فراهم میسازد که هر دانشآموز با میزان توانایی خود پیش برود و هر زمان که فرصت یافت در زمینههایی که مشکل دارد ابزارهایی را انتخاب کند و محتوای آن با سرفصلهای برنامه درسی ملی و سطوح نظام آموزش رسمی هماهنگ و تطابق دهد. استفاده از درسافزارهای آموزشی در موضوعهای مختلف درسی، میتواند بهعنوان محرکی برای یادگیری محسوب میشود (غفاری، 1382).
آموزش و پرورش، کلید فتح آینده است و از دیرباز انتظار از آموزش و پرورش آن بوده که انسانهای فردا را تربیت کند و نسل امروز را برای زندگی در جامعهی فردا آماده سازد. امروزه شعار «نابودی در انتظار شماست مگر اینکه خلاق و نوآور باشید»، پیش روی انسانها قرار دارد و آموزش و پرورش، ترغیب به خلاقیت و نوآوری و همچنین هدایت و راهبری به سوی استفاده صحیح و جهتدار از استعدادها و تواناییهای فردی را بهعنوان امری مهم بر عهده دارد که این خود زمینهساز توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در جامعه است. بنابراین ضرورت دارد برنامهریزان و سیاستگذاران آموزشی، معلمان و مسئولان آموزش و پرورش الزامات و مقتضیات زندگی فرد را بشناسند تا بتوانند دانش و بینش لازم را در کودکان و جوانان برای فعالیت در جامعه فردا پرورش دهند (شیوهنامه طرح ملی تربیت بدنی، 1390).
1-2.بیان مساله
دنیای کنونی روزبهروز در حال تحول و پیشرفت است. تکنولوژی در همه ابعاد زندگی بشر دیده میشود
و قطعاً آموزش از این مقوله مستثنی نیست. ساختن درسافزارهای آموزش الکترونیکی و استفاده از رایانه در موضوعهای مختلف درسی، میتواند بهعنوان محرکی برای یادگیری محسوب شود (غفاری، 1382).
در حال حاضر ورزش مدارس پس از سالها، رکود داشته و نتوانسته است به ماهیت اصلی خود برسد و آنچه در زنگ ورزش دیده میشود چیزی نیست که به هدف اصلی نزدیک باشد و حتی میتوان گفت گاهی زنگ ورزش در مدارس قربانی د