پایان نامه بررسی پیر و پیرمغان در آثار شاعران پیش از حافظ با محوریت سنایی، عطار و خواجو و …
2-1-3- مهمترین مکتبهای تصوف…………………………………………………………………………..13
2-1-3-1- مکتب بصره…………………………………………………………………………………………….13
2-1-3-1-1-مکتب بغداد………………………………………………………………………………………….13
2-1-3-1-2- مکتب خراسان……………………………………………………………………………………..14
2-1-2- تصوف عابدانه و عاشقانه……………………………………………………………………………….15
2-2- ملامتیه و ملامتیان……………………………………………………………………………………………..23
2-2-1- شکلگیری ملامتیه………………………………………………………………………………………..23
2-2-2-بعضی از مهمترین اصول ملامتیان……………………………………………………………………26
2-2-3-انحراف ملامتیه……………………………………………………………………………………………..26
2-2-4-دو نمونهی مشهور از ملامتیان………………………………………………………………………..27
2-3-قلندریه………………………………………………………………………………………………………………28
2-3-1-واژهی قلندر…………………………………………………………………………………………………..29
2-3-1-1- ریشهی کلمه و اشتقاق آن…………………………………………………………………………..29
2-3-1-2- معنی واژهی قلندر……………………………………………………………………………………..30
2-3-2- رند و قلندر………………………………………………………………………………………………..36
2-3-3- آداب و سنتهای قلندریان…………………………………………………………………………..41
2-3-4- از مسجد به میخانه رفتن………………………………………………………………………………43
2-3-5- قلندریات…………………………………………………………………………………………………..44
- فصل سوم: مقدمهای بر مغ و ادبیات مغانه……………………………………………………..54
3-1-ریشه و اشتقاق مغ و مجوس…………………………………………………………………………….54
3-2-مغان چه کسانی بودند؟…………………………………………………………………………………….55
3-3-مغ در اصطلاح عرفانی……………………………………………………………………………………..58
- فصل چهارم: کلیاتی راجع به پیر………………………………………………………………….60
4-1-واژهشناسی پیر…………………………………………………………………………………………………60
4-2-ریشهی واژهی پیر……………………………………………………………………………………………….61
4-3-پیر و ترکیبات آن………………………………………………………………………………………………..62
4-4-وظیفهی پیر………………………………………………………………………………………………………..62
4-5-شرایط پیر بودن………………………………………………………………………………………………..63
4-6-اهمیت پیر………………………………………………………………………………………………………..63
4-7- تشبیهات به کار رفته در باب پیر………………………………………………………………………..63
4-8- پیر ظاهری و باطنی………………………………………………………………………………………….64
4-9- پیر طریقت و پیر قلندری…………………………………………………………………………………..67
4-9-1- داستان شیخ صنعان………………………………………………………………………………………68
4-9-2- شیخ صنعان در غزلیات عطار…………………………………………………………………………70
4-9-3- شخصیت واقعی شیخ صنعان کیست؟……………………………………………………………..72
4-9-4-شیخ صنعان و منصور حلاج…………………………………………………………………………….73
4-10- مفاهیم اراده شده از پیر…………………………………………………………………………………….74
فصل پنجم: مشرب حافظ……………………………………………………………………………76
- بحث بر سر صوفی بودن حافظ………………………………………………………………………..76
5-2- اوضاع تصوف در زمان حافظ…………………………………………………………………………..76
5-3-حافظ، ملامتیه و قلندریه…………………………………………………………………………………….80
5-3-1- آیا حافظ ملامتی بوده است؟…………………………………………………………………………80
5-3-2- حافظ و قلندر……………………………………………………………………………………………..95
- انتقاد اجتماعی و ریاستیزی……………………………………………………………………………….97
- سبک حافظ……………………………………………………………………………………………………100
- تأثر حافظ از پیشینیان………………………………………………………………………………………106
5-6- 1- سنایی………………………………………………………………………………………….107
5-6-2-عطار……………………………………………………………………………………………..109
5-6-3-خواجو………………………………………………………………………………………….111
فصل ششم: مسئلهی پیر در دیوان حافظ…………………………………………………………116
نظر حافظ راجع به پیر……………………………………………………………………………………116
- لزوم وجود پیر…………………………………………………………………………………………..116
- لزوم اطاعت از پیر……………………………………………………………………………………..117
رویکرد حافظ نسبت به پیر…………………………………………………………………………117
- احساس سرگشتگی………………………………………………………………………………117
تخطئهی پیران عصر……………………………………………………………………………..118
- بحث بر سر پیر داشتن یا نداشتن حافظ……………………………………………….119
6-1-3-3-آفرینش پیر مغان……………………………………………………………………………………124
6-2- مباحثی راجع به پیر مغان………………………………………………………………………………126
6-5-1- معانی قاموسی و عرفانی پیر مغان………………………………………………………………..127
6-5-2- اظهار نظرها راجع به پیر مغان…………………………………………………………………….130
6-5-3- ویژگیها و آموزههای پیر حافظ………………………………………………………………….140
فصل هفتم: چند مسئلهی مهم راجع به پیر حافظ…………………………………………150
- تأثر حافظ از داستان شیخ صنعان……………………………………………………………………..150
7-1-1-شیخ صنعان و پیر مغان………………………………………………………………………………..152
7-2- جام جم و آیینهی اسکندر……………………………………………………………………………….154
7-2-1- جام جم……………………………………………………………………………………………………155
- پیشینهی کاربرد جام جم در ادبیات فارسی………………………………………………..155
- جام اسکندر…………………………………………………………………………………………161
- ویژگیهای جام جم……………………………………………………………………………….162
- مقصود از جام جم در عرفان……………………………………………………………………166
- جام جم و آیینه……………………………………………………………………………………..167
- آیینهی اسکندر………………………………………………………………………………………….173
شراب………………………………………………………………………………………………………….174
- صحو و سکر……………………………………………………………………………………………..175
- ویژگیهای شراب………………………………………………………………………………………180
7-3-2-1- ویژگیهای شراب انگوری(زمینی)………………………………………………………….180
7-3-2-2- ویژگیهای مشترک شراب انگوری و روحانی………………………………………….181
- ویژگیهای مختص شراب روحانی………………………………………………………….184
7-3-3- ترکیبات اضافی به کار رفته با شراب……………………………………………………………..187
7-3-4- برخی اصطلاحات مربوط به شراب……………………………………………………………….189
7-3-4-1- بادهی خام…………………………………………………………………………………………….189
7-3-4-2- می مغانه……………………………………………………………………………………………….190
7-3-4-3- هوم……………………………………………………………………………………………………….191
7-3-4-4-پیر دهقان………………………………………………………………………………………………..196
7-3-4-5- شیخ جام………………………………………………………………………………………………..196
7-3-4-6-پیر گلرنگ……………………………………………………………………………………………….197
- محل به دست آوردن شراب…………………………………………………………………………199
7-3-5-1-خرابات و میخانه………………………………………………………………………………………201
- شراب در دیوان حافظ………………………………………………………………………………..206
7-3-7-1- بادهی عرفانی…………………………………………………………………………………..207
7-3-7-2- بادهی انگوری (زمینی)……………………………………………………………………..208
7-3-7-3- بادهی ادبی………………………………………………………………………………………209
- شراب و عشق……………………………………………………………………………………………212
7-3-8-1-وجوه اشتراک شراب و عشق………………………………………………………………219
7-3-8-2-مکان عشق………………………………………………………………………………………221
7-3-8-3-شراب، عشق و پیر مغان……………………………………………………………………222
- فصل هشتم: جدولهای مربوط به بسامد پیر و مشتقات آن در آثار چهار شاعر مذکور………………………………………………………………………………………………………………225
8-1- عطار……………………………………………………………………………………………………………..225
8-1-1- الهی نامه……………………………………………………………………………………………………225
8-1-2- دیوان اشعار……………………………………………………………………………………………….227
8-1-3- اسرارنامه……………………………………………………………………………………………………229
8-1-4- منطقالطیر………………………………………………………………………………………………….230
8-1-5- مختارنامه…………………………………………………………………………………………………..231
8-1-6- تذکرهالاولیاء………………………………………………………………………………………………231
8-1-7- مصیبتنامه………………………………………………………………………………………………..231
8-2- خواجو………………………………………………………………………………………………………….235
8-2-1- دیوان اشعار……………………………………………………………………………………………….235
8-2-2- سایر آثار……………………………………………………………………………………………………236
8-3- حافظ…………………………………………………………………………………………………………….237
8-3-1- دیوان اشعار………………………………………………………………………………………………..237
8-4-سنایی……………………………………………………………………………………………………………..240
8-4-1-دیوان اشعار…………………………………………………………………………………………………240
8-4-2- حدیقهالحقیقه………………………………………………………………………………………………241
8-4-3- سایر آثار…………………………………………………………………………………………………….242
8-5- پیر مغان در آثار شاعران همعصر یا پیش از حافظ………………………………………………..243
نتیجهگیری……………………………………………………………………………………………………………….244
فهرست منابع………………………………………………………………………………………………….247
چکیدهی انگلیسی……………………………………………………………………………………………269
فصل اول: مقدمه
1-1-مقدمه، هدف و روش تحقی
ق