1-7-4 روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 10

 

1-8  قلمرو تحقیق.. 10

 

1-9 تعاریف مفهومی و عملیاتی واژگان تحقیق.. 11

 

1-9-1 صکوک. 11

 

1-9-2 بازده تا سررسید. 11

 

1-9-3 سررسید. 12

 

1-9-4 حجم انتشار. 12

 

1-9-5 نوسان قیمت سهام. 12

 

2-1 مقدمه. 15

 

2-2 تئوری‌های ساختار سرمایه. 15

 

2-2-1 نظریه سنتی ساختار سرمایه. 16

 

2-2-2- نظریه بی تفاوتی ساختار سرمایه. 16

 

2-2-3- نظریه توازن. 19

 

2-2-4-  نظریه سلسله مراتب… 21

 

2-3 اصول تامین مالی اسلامی.. 22

 

2-3-1 تاریخچه بانکداری اسلامی.. 22

 

2-3-1-1 بانکداری اسلامی مصر. 23

 

2-3-1-2 بانکداری بدون ربای ایران. 23

 

2-3-1-3 بانک دبی اسلامی.. 23

 

2-3-1-4 بانک اسلامی اردن. 23

 

2-3-1-5 بانک توسعه اسلامی.. 24

 

2-3-1-6 بانک الجزیره عربستان. 24

 

2-3-1-7 بیت‌التمویل کویت… 24

 

2-3-1-8 بانکداری اسلامی سودان. 24

 

2-3-1-9 بانکداری اسلامی پاکستان. 25

 

2-3-1-10 بانکداری اسلامی مالزی.. 25

 

2-3-2          شیوه‌های تأمین مالی از دیدگاه اسلام. 25

 

2-3-2-1 قرض الحسنه. 26

 

2-3-2-2 قراردادهای بیع (فروش) 29

 

2-3-2-3  اجاره به شرط تملیک. 35

 

2-3-2-4- جعاله. 38

 

 

 

2-3-2-5 استصناع. 41

 

2-3-2-6 مشارکت. 43

 

2-3-2-7 مضاربه. 48

 

2-4 پیشینه تحقیق.. 52

 

2-4-1 تحقیقات داخلی.. 52

 

2-4-2 تحقیقات خارجی.. 53

 

2-5 جمع‌بندی.. 54

 

3-1مقدمه. 56

 

3-2 روش کلی تحقیق.. 56

 

3-3 فرضیات تحقیق.. 57

 

3-4 مدل مفهومی پژوهش… 58

 

3-5 متغیرهای تحقیق.. 59

 

3-6جامعه آماری.. 61

 

3-7چگونگی تخمین/ برآورد نمونه آماری تحقیق و روش نمونه‌گیری.. 62

 

3-8 روش جمع‌آوری داده‌ها 63

 

3-9 روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 63

 

3-9-1 آمار توصیفی. 64

 

3-9-2 تجزیه و تحلیل تی استیودنت (معنی دار بودن ضریب رگرسیون). 65

 

3-9-3 تجزیه و تحلیل تی استیودنت یک نمونه‌ای (معنی دار بودن وجود بازده غیرنرمال). 65

 

3-10 جمع‌بندی.. 66

 

4-1 مقدمه. 69

 

4-2 معرفی الگو. 70

 

4-3 تست وجود رابطه بین نوسان بازده هر سهم با نوسان بازده بازار. 70

 

4-4 محاسبه بازده غیرنرمال روزانه و آزمون معنی داری این مقدار. 73

 

4-5 محاسبه بازده غیرنرمال تجمعی (AAR) و آزمون معنی داری این مقدار. 81

 

4-5-1 محاسبه بازده غیرنرمال تجمعی (AAR) و آزمون معنی داری این مقدار برای بورس تهران. 85

 

4-5-2 محاسبه بازده غیرنرمال تجمعی (AAR) و آزمون معنی داری این مقدار برای بورس مالزی. 88

 

4-6 آزمون وجود رابطه بین سه مولفه انتشار صکوک و نوسان قیمت سهم. 90

 

4-6-1 آزمون وجود رابطه بین سه مولفه انتشار صکوک و نوسان قیمت سهم برای بورس تهران. 92

 

4-6-2 آزمون وجود رابطه بین سه مولفه انتشار صکوک و نوسان قیمت سهم برای بورس مالزی. 93

 

4-7 خلاصه فصل چهارم. 95

 

5-1 مقدمه. 97

 

5-2 بررسی فرضیه‌ها 97

 

5-3 پیشنهاد‌ات تحقیق.. 98

 

5-3-1 پیشنهاد‌ات کاربردی.. 98

 

5-3-2 پیشنهاد‌ات برای تحقیقات آتی.. 99

 

5-4 محدودیت‌های تحقیق.. 100

 

منابع. 101

 

پیوست… 105

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اوّل         کلیات تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

v            1-1 مقدمه

 

از دیرباز نویسندگان نامداری درباره اقتصاد اسلامی -که برای قرن ها در قلمروی وسیعی مورد استفاده بود- اقدام به انتشار کتب متعددی نموده اند و از اواسط قرن بیستم میلادی شاهد حیات مجدد این حوزه بوده ایم (سینگ  و یاداو ، 2013: 61) که با پیگیری دانشمندان مسلمان، امروزه شاهد رشد قابل ملاحظه مالیه اسلامی در کشورهای مسلمان –که به یک رقیب جدی برای سیستم مالی متداول  در این کشورها تبدیل شده- و حتی نفوذ آن در کشورهای غیر اسلامی می باشیم (سراجی ، 2014).

 

مهمترین امتیازاتی را که می توان برای سیستم مالی اسلامی قایل شد عبارتند از (دیماریا ، 2013):

 

 

• ارتباط بازار پول و سرمایه با بخش واقعی اقتصاد

 

• حفظ اخلاق اقتصادی.

 

درباره ارتباط مستقیم با بخش واقعی اقتصاد، این سیستم با حذف ربا و تایید تقسیم سود و زیان  بین هر دو طرف سرمایه گذار و سرمایه پذیر، به منظور هدایت سرمایه به سمت فعالیت های مفید اقتصادی ، اقدام به استفاده از قراردادهای مالی متنوع مورد تایید اسلام نمود که ثمره آن ایجاد صکوک  می باشد که به «اوراق قرضه اسلامی » نیز نامیده شده است (مساعد و بوتی، 2014). البته این تعبیر از صکوک (اوراق قرضه اسلامی) از طرف خیلی اساتید مالی که نتیجه تحقیقاتشان نشان دهنده وجود اختلافات قابل ملاحظه ای بین این دو نوع ابزار مالی می باشد رد شده است (عاریف  و همکاران، 2013).

 

در بخش ابزارهای مالی مورد استفاده برای تامین مالی شرکت ها، مثل سایر بخش های اقتصاد، شاهد رقابت شدید و در نتیجه ارائه ابزارهای مدرن و جدید در هر دوره می باشیم که ماندگاری آنها به رفع بهتر نیازهای شرکت کنندگان بازارهای مالی بستگی دارد. و استفاده از هر ابزار مالی منجر به برخی تاثیرات ویژه خود خواهد شد.

 

فصل حاضر شامل کلیات تحقیق می باشد که مشتمل بر دوازده بخش شامل مقدمه، بیان مسأله تحقیق، اهمیت و ضرورت تحقیق، تعریف عملیاتی واژگان تحقیق، مبانی نظری و پیشینه تحقیق ، مدل تحقیق، اهداف تحقیق، فرضیه های تحقیق، روش شناسی تحقیق، جامعه آماری و نمونه تحقیق، ابزارهای تحقیق و شیوه تحلیل داده ها و قلمرو تحقیق می باشد

 

v            1-2 بیان مسئله

 

در مالیه اسلامی، بسته به قراردادی که مبنای تراکنش مالی قرار می گیرد، می توان صکوک مختلفی را تعریف کرد مثل صکوک اجاره که بر مبنای عقد اجاره شکل می گیرد(الشازلی و تریپثی، 2013).

 

این ابزار مالی اسلامی که ما از آنها به عنوان صکوک یاد می کنیم با وجود اینکه از برخی جهات تفاوت مبنایی با اوراق قرضه داشته ولی از برخی جهات هم دارای شباهت هایی با آن می باشند (عاریف و صفری، 2012) لذا با وجود بازاری بالغ بر 840 میلیارد دلار در سال 2011 –در یازده بازار مالی- در تقسیم بندی اوراق بهادار، بازار به دید یک نوع اوراق قرضه به آن می نگرد (صفری و عاریف، 2013).

 

با توجه به تئوری پورتفوی مدرن، هر سرمایه گذار باید با تشکیل سبد سرمایه گذاری، تعادل مناسبی را بین دو عامل ریسک و بازده را در سرمایه گذاری های خود ایجاد کند (مارکویتز، 1952) که بازده از محل نوسانات قیمت سهم و سود تقسیمی حاصل می شود و برای ریسک عوامل متعددی را باید به صورت یکپارچه در نظر بگیرد مثل ریسک بازار، ریسک نقد شوندگیو … (ون دونتر و همکاران، 2013: 7).

 

معامله گران حاضر در بازار سرمایه، از نظر هدف و استراتژی معامله به چهار دسته تقسیم می‌شوند:

 

الف) ریسک گریزانی که بدنبال ایمن سازی محصول خود در مقابل ریسک های غالبا ناشی از نوسانات قیمتی هستند.

 

ب) سرمایه گذارانی که با سرمایه گذاری، دنبال حفظ ثروت و یا افزایش آن هستند.

 

ج) آربیتراژگرها -نوسانگیرها-که دنبال کسب سود با استفاده از اختلاف قیمت یک محصول در بازار های مختلف بوده و با ریسکی هم مواجه نیستند.

 

د) سفته بازان که سعی در استفاده از روند های کوتاه مدت بازار دارند و به نقدینگی بازار کمک می کنند ولی بخشی از این افراد که سهامبازان باشند برای بازار مضر می باشند از اطلاعات نهانی شرکت و راه های غیرقانونی برای سود بردن استفاده می کنند (کسلوسکی، 2011) لذا برای فعالان بازار هم نوسانات کوتاه مدت و هم نوسانات بلند مدت حایز اهمیت می باشد.

 

یکی از عوامل مهمی را که سرمایه گذارن، در تحلیل شرکت ها (برای برآورد ریسک و بازده) در نظر میگیرند، ساختار سرمایه شرکت (بدهی و حقوق صاحبان سهام) می باشد که به همراه به همراه سایر صورت های مالی، اطلاعات مناسبی را برای تجزیه و تحلیل و برآورد ریسک و ارزش ذاتی سهام شرکت، ارائه می دهد (بودی و همکاران، 2011: 627). در مورد اوراق بهادار اسلامی، با وجود اینکه صکوک و اوراق قرضه هر دو ابزار بدهی محسوب می شوند ولی استفاده شرکت از هر کدام از آنها در ساختار مالی خود، می تواند اثر متفاوتی روی ارزش شرکت داشته باشد (عالم، 2013).

 

هنگام استفاده از انتشار صکوک برای تامین مالی، از آنجایی که این اوراق در ساختار سرمایه شرکت اثر گذاشته، و می توانند منجر به تغییر در عملکرد مالی و ارزش شرکت شده (فوزی، 2013) در نتیجه روی نگرش سهامداران نسبت به ارزش سهم تاثیر خواهند گذاشت که با توجه به مکانیزم عرضه و تقاضا در بازار، ممکن است روی قیمت سهم اثر مثبت یا منفی قابل توجهی داشته باشد.

 

لذا در این تحقیق به بررسی این مساله پرداخته می شود که: اثر انتشار صکوک بر نوسان قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران و مالزی، چگونه است؟

 

v            1- 3 اهمیت و ضرورت تحقیق

 

با توجه به رشد فزاینده در تعداد ابزارهای مالی، لازم است پیرامون هر یک از آنها تحقیقات لازم صورت بگیرد تا در هنگام تصمیم برای تامین مالی و یا سرمایه گذاری، یک مدیر مالی و یا یک سرمایه گذار بتواند جهت انتخاب بهینه خود، اطلاعات لازم را داشته باشد.

 

o                1-3-1 اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ نظری

 

 

 

• جدید بودن بررسی تاثیر انتشار صکوک بر نوسان قیمت سهام در جهان؛

 

• گسترش ادبیات تحقیق و اطلاعات نظری پیرامون رابطه نوسانات قیمت سهام سهام با اخبار مبنی بر استفاده شرکت از صکوک برای تامین مالی خود.

 

• شناسایی و معرفی اوراق بهادار اسلامی رایج در جمهوری اسلامی ایران.

 

• شناسایی و معرفی اوراق بهادار اسلامی رایج در سایر کشورهای جهان.

 

 

 

 

 

 

 

o                1-3-2 اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ کاربردی

 

 

 

• کمک به انتخاب نوع تامین مالی شرکت ها، با توجه به اثری که آن ابزار روی قیمت سهام شرکت خواهد گذاشت.

 

• کمک به کارشناسان مالی و اقتصادی برای تحلیل وضعیت بازار؛

 

• کمک به سرمایه گذاران و مدیران سرمایه گذاری که در بورس های کشورهای اسلامی سرمایه گذاری می کنند.

 

• کمک به شرکت های ایرانی پذیرفته شده در بورسهایی که همزمان از دو سیستم مالی اسلامی و متداول استفاده می‌کنند.

 

• کمک به کاهش غنای ادبیات تحقیق پیرامون اوراق تامین مالی اسلامی.

 

v            1-4 اهداف تحقیق

 

 

o                1-4-1 هدف اصلی

 

 

 

• شناسایی اثر انتشار صکوک بر نوسانات قیمت سهام شرکت های بورسی.

 

o                1-4-2 اهداف فرعی

 

 

 

• شناسایی اثر سررسید صکوک بر نوسانات قیمت سهام، هنگام نشر صکوک.

 

• شناسایی اثر بازده تا سررسید اوراق صکوک بر نوسانات قیمت سهام، هنگام نشر صکوک.

 

• شناسایی اثر حجم صکوک منتشر شده بر نوسانات قیمت سهام، هنگام نشر صکوک.

 

v            1-5 فرضیه‌های تحقیق

 

 

o                1-5-1 فرضیه اصلی

 

 

 

• انتشار صکوک بر نوسان قیمت سهام اثر مثبت دارد.

 

o                1-5-2 فرضیه‌های فرعی

 

 

 

• زمان سررسید صکوک بر نوسان قیمت سهام هنگام نشر صکوک اثر مثبت دارد.

 

• بازده اوراق بر نوسان قیمت سهام هنگام نشر صکوک اثر مثبت دارد.

 

• حجم انتشار صکوک منتشر شده بر نوسان قیمت سهام هنگام نشر صکوک اثر مثبت دارد.

 

[1] El Shazly

 

[2]