مدل سرمایه فکری بانک ملی استریچیسک[۱]
بانک ملی استریچیسک یکی ارائه دهندگان خدمات مالی است. بانک بانک ملی استریچیسک به منظور ارائه مدل سرمایه فکری از رویکردی فرایندی استفاده کرده است که بین سرمایه دانش محور، فرایندهای تجاری و مسئولیتهای خدماتی این شرکت ارتباط ایجاد کرده است. Intellectual) Capital Reorts 2005)
۲-۵-۴-۱- انواع سرمایه دانش محور
سرمایه انسانی: شامل مواردی در حوزه نیروی انسانی است، مانند تعداد دوره های آموزشی برگزار شده.
سرمایه ساختاری: شامل چارچوب های سازمانی مانند زیرساختهای فنی، عملیات تجاری، تعداد مدیران تولید.
سرمایه ارتباطی: شامل همکاری با شبکه های ملی، مشتریان و شرکای بین المللی.
سرمایه نوآوری: شامل هزینه های تحقیق و توسعه و پروژه های نوآورانه
اهداف دانشی
انواع سرمایه های فکری در نهایت به چهار هدف دانشی می رسند. اهداف دانشی که در ادامه توضیح داده می شوند، بخشی از اهداف استراتژیک این بانک هستند.
- شایستگی از طریق دانش تخصصی
این بانک اساس کار خود را بر مبنای شایستگی تعریف کرده است. این بانک با شناسایی موضوعات و موارد کلیدی دانش تخصصی کیفی مرتبط را گسترش می دهد. به همین دلیل کارکنان این شرکت بایستی دارای دانش تخصصی باشند و توانایی بالا برای انجام کار، انگیزه برای یادگیری و دارای انعطاف پذیری کافی باشند.
- افزایش اعتماد از طریق انتقال دانش
اعتماد عمومی به عنوا ن یک دارایی مهم برای هر بانک مطرح است. بر این اساس انتقال فعالانه دانش برای اطلاع رسانی به مردم جامعه از فعالیتهای این بانک و کمک به ارتقا اعتماد عمومی دنبال می شود.
- تعامل از طریق همکاری و بین المللی سازی
این بانک بدنبال کمک به ثبات مالی و توسعه ارتباطات با بخشهای گوناگون در سطوح ملی و شرکای بین المللی است. بنابراین همکاری با شرکای مختلف مانند بانک های تجاری نهادهای علمی و مسئولان دولتی پیگیری می شود.
- کارایی از طریق مدیریت نوین
این هدف، به منظور بهبود مستمر فرایندهای تجاری و خدمات است. بهبود علاوه بر ابعاد اقتصادی(مانند عملکرد اقتصادی) وظایف و امور عملیاتی اجرایی را در بر می گیرد. دستیابی به سطوح بالای کارایی به توسعه تجارب تجاری، روشها و تکنیک های نوآورانه و امنیت زیر ساختی نیاز دارد.
لازم بذکر است که در این مدل فرایندهای تجاری در برگیرنده فرایندهای پشتیبانی و اصلی متعدد است. فرایندهای اصلی شامل آماده سازی و اجرای سیاستهای پولی، حصول اطمینان از ثبات پولی و توجه با ارتباطات درون و بیرون سازمان است.
شکل شماره ۳-۲ : مدل سرمایه فکری بانک ملی استریچیسک
شکل شماره ۴-۲ : دستیابی به اهداف دانشی به کمک سرمایه های دانشی
جدول ۴-۲ : شاخص های سنجش سرمایه انسانی در بانک ملی استریچیسک
| مولفه | شاخص | ارزش سال ۲۰۰۴ | هدف | شایستگی | اعتماد |
تعامل
|
کارایی | ارزش در سال۲۰۰۵ |
| ساختار نیروی انسانی | تعداد نیروی انسانی | |||||||
| نرخ جابجایی نیروی انسانی در سال | ||||||||
| درصد کارکنان دارای مدرک دانشگاهی | ||||||||
| نیروی کار انعطاف پذیر | درصد کارکنان پاره وقت | |||||||
| درصد مرخصی کارکنان | ||||||||
| مدیریت تنوع | درصد کارکنان زن | |||||||
| درصد کارکنان زن متخصص | ||||||||
| درصد کارکنان زن دارای سمتهای بالا | ||||||||
| انتقال دانش | میانگین تعداد روزهای آموزش کارکنان در سال | |||||||
| هزینه های آموزش کارکنان به ازا هر کارمند | ||||||||
| تعداد گواهینامه های صادره پایان دوره | ||||||||
| تعداد جابجایی شغلی داخلی | ||||||||
| تعداد بازدیدهای داخلی و بین المللی | ||||||||
| تعداد گواهینامه های صادره پایان دوره | ||||||||
| تعداد کارکنان دارای دوره های آموزش خارج سازمانی |
جدول ۵-۲ : شاخص های سنجش سرمایه ساختاری در بانک ملی استریچیسک
| مولفه | شاخص | ارزش در سال ۲۰۰۴ | هدف | شایستگی | اعتماد | تعامل | کارایی | ارزش در سال۲۰۰۵ |
| ساختار مدیریت | حیطه کنترل | |||||||
| تعداد مدیران تولید | ||||||||
| زیر ساخت فنی | تعداد کاربردهای تکنولوژی اطلاعات | |||||||
| درصد دسترسی به سیستم پرداخت ARTIS | ||||||||
| درصد خطاهای پرداخت در تبادلات | ||||||||
| حفاظت محیطی و اطمینان از کیفیت | تعداد ممیزان محیطی | |||||||
| تعداد ممیزان کیفیت | ||||||||
| گروه ها | تعداد شرکتهای فرعی برای خدمات سیستم پرداخت |
جدول ۶-۲ شاخص های سنجش سرمایه نوآوری در بانک ملی استریچیسک
| مولفه | شاخص | ارزش در سال ۲۰۰۴ | هدف | شایستگی | اعتماد | تعامل | کارایی | ارزش در سال۲۰۰۵ |
| نوآوری | درصد نیروی انسانی مورد استفاده برای پروژه های نوآوری | |||||||
| هزینه های تحقیق و توسعه درون سازمان | ||||||||
| تعداد بازدیدهای تحقیقاتی | ||||||||
| تعداد ایده های مطرح شده برای ارتقا تحقیقات اقتصادی |
جدول۷-۲ : شاخص های سنجش سرمایه ارتباطی در بانک ملی استریچیسک
| مولفه | شاخص | ارزش در سال ۲۰۰۴ | هدف | شایستگی | اعتماد | تعامل | کارایی | ارزش در سال۲۰۰۵ |
| تشریک مساعی و شبکه ها | تعداد روزهایی که شرکت میزبان مراسم ها است | |||||||
| تعداد روزهایی که شرکت میزبان مراسم های بین المللی است | ||||||||
| تعداد پروژه های فنی | ||||||||
| تعداد سمینارهای ارائه شده توسط کارکنان شرکت | ||||||||
| تعداد انتشارات و روابط عمومی | تعداد انتشارات شرکت | |||||||
| تعداد مقالات چاپ شده در مجلات تخصصی بوسیله کارکنان شرکت | ||||||||
| تعداد خبرهای چاپ شده از شرکت در مطبوعات | ||||||||
| تعداد کنفرانسهای خبری مطبوعاتی | ||||||||
| ارتباطات اینترنتی | میانگین روزانه تعداد بازدید کنندگان از وبسایت شرکت شرکت |
۲-۵-۵- مدل سرمایه فکری ادوینسون و مالون (۱۹۹۷)
در این مدل، سرمایه بازار به دو سرمایه فکری و مالی تقسیم شده است. سرمایه فکری نیز دارای دو جز سرمایه انسانی و ساختاری است. سرمایه مشتری و سرمایه سازمانی در زیر سرمایه ساختاری قرار داده است. سرمایه سازمانی نیز شامل دو سرمایه فرایندی و نوآوری است(Sa´nchez-Can˜ izares etal, 2007)
تعاریف اجزا مدل عبارتند از:
- سرمایه انسانی: بیانگر ارزشها، عادتهای اعضا سازمان است.
- سرمایه ساختاری: پایه و اساس پشتیبانی از سرمایه انسانی است. بر خلاف سرمایه انسانی، این سرمایه قابلیت ذخیره سازی و انتقال را داراست. این سرمایه در بر گیرنده سرمایه سازمانی و مشتری است. سرمایه سازمانی در بر گیرنده سیستم ها، ابزارها، فرهنگ سازمانی است. سرمایه مشتری در بر گیرنده وفاداری مشتریان و انواع مشتریان جدید است.
شکل شماره ۵-۲ : اجزا سرمایه فکری در مدل ادوینسون و مالون(بر مبنای مدل اسکاندیا)
شکل شماره ۶-۲ : نقاط تمرکز مو لفه های سرمایه فکری در مدل ادوینسون و مالون در دور های زمانی(بر مبنای مدل اسکاندیا)
[۱] Oesterreichische National Bank
