الف) یا (یک) یا (دو)
یک) شش مورد یا بیشتر از نشانههای زیر در مورد بی توجهی که باید برای دست کم شش ماه و به شکلی غیرعادی و نامتناسب با سطح رشدی کودک وجود داشته باشد.
بیتوجهی
- اغلب نمیتواند به جزبیات توجه کند و از روی بی دقتی در کارهای مدرسه، شغلی یا سایر فعالیت ها اشتباه میکند.
- در انجام تکالیف و بازی ها اغلب نمیتواند توجهش را حفظ کند.
- اغلب به نظر میرسد که وقتی به طور مستقیم مورد خطاب قرار میگیرد،نمیشنود.
- اکثر وقت ها از دستورالعمل ها پیروی نمیکند و از عهده اتمام تکلیفهای مدرسه،وظایف شغلی یا سایر فعالیت ها برنمی آید (که این به خاطر نافرمانی یا ناتوانی در پیروی از دستورها نیست).
- اغلب در سازماندهی تکلیف ها و فعالیتهایش با مشکل مواجه است.
- اغلب از درگیرشدن در تکلیفهایی که مستلزم تلاش ذهنی پایدار است (مانند تکلیف مدرسه یا تکلیف خانه) خودداری کرده یا بیزاری و بی میلی نشان میدهد.
- اغلب وسایل لازم برای انجام تکلیف ها و فعالیت ها را گم میکند(مانند اسباب بازی ها،تکلیف مدرسه،مداد،کتاب و سایر وسایل)
- اغلب به راحتی به وسیله محرکهای نامربوط دچار حواس پرتی میشود.
- در فعالیتهای روزانه اغلب فراموش کار است.
دو)شش مورد(یا بیشتر) از نشانههای زیر در مورد بیش فعالی-تکانشگری که باید برای دست کم شش ماه و به شکل غیرعادی و نامتناسب با سطح رشدی وجود داشته باشد.
بیشفعالی
- دست ها و پاهایش اغلب بی قرار است و در حالت نشسته وول میخورد.
- در کلاس یا دیگر موقعیتهایی که انتظار میرود یک جا بنشیند، اغلب صندلی خود را ترک میکند.
- اغلب در موقعیتهای نابجا این طرف و آن طرف میرود یا بالا و پایین میبرد(در نوجوانان یا بزرگسالان ممکن است این حالت به شکل احساس بی قراری باشد).
- اغلب در بازی کردن یا مشارکت در فعالیتهای اوقات فراغت به شکل آرام مشکل دارد.
- اغلب در حال جنب و جوش است یا به گونه ای عمل میکند که انگار با موتور رانده میشود.
- اغلب خیلی زیاد حرف می زند.
تکانشگری
- اغلب قبل از تمام شدن سؤال ها جواب میدهد.
- رعایت نوبت برایش کار دشواری است.
- اغلب مزاحم دیگران میشود(برای مثال وسط حرف یا بازی دیگران میپرد).
ب)برخی از نشانههای بیش فعالی-تکانشگری یا بی توجهی که مشکل ایجاد کردهاند قبل از ۷سالگی وجود داشتهاند.
پ)بعضی از این نشانه ها در دو جا (یا بیشتر) دیده میشوند(مانند مدرسه{یاکار}و خانه).
ت)باید به طور روشن و مشخص و به طور قابل ملاحظه ای در کارکرد اجتماعی،تحصیلی یا شغلی مشکل به وجود بیاید.
ث)این نشانه ها در دوره اختلال رشدی فراگیر،اسکیزوفرنی یا سایر اختلالهای روان پریشی رخ نمیدهد یا نمیتوان آن را با تشخیص بیماری روانی دیگر(مانند اختلال خلقی،اختلال اضطرابی،اختلال گسستگی یا اختلال شخصیت)بهتر تبیین کرد.
انواع ADHD
الف) اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، نوع مرکب: اگر معیار الف (یعنی یک و دو) در شش ماه گذشته وجود داشته باشند.
ب) اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، نوع غالب بی توجهی: اگر معیار الف یک وجود داشته باشد ولی الف دو در شش ماه اخیر وجود نداشته باشد.
ج) اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، نوع غالب بیش فعالی-تکانشگری: اگر معیار الف دو وجود داشته باشد ولی الف یک در شش ماه اخیر وجود نداشته باشد.
فرهنگستان پزشکی کودکان آمریکا[۱] تعدادی خطوط راهنما برای کار بالینی ارائه کرده است که بر مبنای معیارهای کتاب راهنمای تشخیص و آماری اختلالهای روانی – ویرایش چهار، قرار داد. این خطوط راهنما برای متخصصان بالینی مراقبتهای اولیه تهیه شده است. این خطوط راهنما برای افرادی که با تصمیم گیریهای تشخیصی برای این گونه کودکان سروکار دارند، پیشنهادهای بیشتری فراهم میسازد.
[۱]-American Academy of Pediatries