اختلال خلقی مورد تازهای نیست و در نوشته های ایران باستان و یونان قدیم توصیفاتی از تغییرات خلقی وجود دارد. آرتیوس۱ پزشک رومی حدود ۲۰۰۰ سال قبل تشخیص داده بود که افسردگی و مانیا هر دو، در اصل جزیی از یک بیماری انسانی هستند. دست نوشتههای اولیه او نه تنها شامل حالات متفاوت هیجانی است بلکه تغییرات خلقی را که در طول زمان رخ می دهد نیز در بر می گیرد. او در یادداشتهایش افرادی را شرح داده است که در یک دوره زمانی بدون دلیل، خیلی غمگین و افسرده بوده و همان افراد در یک دوره دیگر خیلی پرحرف و گستاخ و مطمئن به نظر می رسیده اند، به صورتی که در تمام طول شب مشغول رقص بوده اند. شاید آرتیوس اولین فردی بوده که به شکل معنی داری افسردگی و مانیا را به هم ارتباط داده و ماهیت چرخشی آن ها را شرح داده است. فالرت۲ آن را جنون چرخشی نامید و همراه بیلارگر پایه گذار اصلی این اصطلاح بود، تا زمانی که امیل کرپلین با مشاهدات دقیق خود روی افسردگی و مانیا آنها را تحت یک نام جدید جنون افسردگی مانیا نامید. جالب اینکه کرپلین۳ بعدها اختلال افسردگی مانیا (افسردگی ماژور یا یک قطبی و اختلال دو قطبی) را از دمانس زودرس (اسکیزوفرنی) جدا کرد، طبقه بندی اساسی که تا امروز هم ادامه دارد (یاتم و مالهی، ۲۰۱۱؛ ترجمه فخرایی، ۱۳۹۱).
________________________________
۱-Artios
۲-Falert
۳-Keraplin
این اختلالات به دو دسته تقسیم می شوند :
اختلالات خلقی | |||||||||||||
اختلال خلقی یک یا هر دو اختلال زیر را در بر می گیرد:
افسردگی:شامل: خلق پایین، احساس بی ارزشی یا گناه، نداشتن علاقه، بدبینی، مشکلات خواب، کم شدن توان، فکر کردن یا تمرکز، و افزایش یا کاهش وزن.
مانیا:شامل: حرمت خود باد کرده، بزرگمنشی، انرژی و خلق بالا، پرش افکار، کاهش نیاز به خواب ، تحریک پذیر.
|
|||||||||||||
اختلالات دو قطبی | اختلالات افسردگی | ||||||||||||
|
|||||||||||||
اختلالاتی که حداقل یک دوره مانیا را داشته اند و بصورت زیر طبقه بندی می شوند. | اختلال خلق ادواری |
افسرده خویی |
افسردگی اساسی |
||||||||||
دو قطبی/ مانیک دوره های متداول مانیا
دوقطبی/ افسرده دوره های متداول افسردگی
دوقطبی/با هم دوره های مانیک و افسردگی بصورت بهم آمیخته یا جایگزین |
شدت کم مانیک و خلق افسرده که دارای طبیعت مزمن هستند. | شدت کم افسردگی که طبیعت مزمن هم دارد. | افسردگی شدید، بدون وجود دوره مانیک؛ دوره واحد یا تکراری و الگوی مشخص(باید دو بار یا بیشتر تجربه شده باشد) | ||||||||||
شکل ۲‑۱: نمودار طبقه بندی اختلالات خلقی