پرسشنامه فرسودگی ورزشکار – بیش تمرینی ادراک شده – کمال گرایی – خستگی و فرسودگی ورزشی
برای بررسی آماری، داده‌های به دست آمده از شاخص‌های آمار توصیفی از قبیل فراوانی، میانگین، نمودار و غیره استفاده شدهاست. سپس برای بررسی فرضیه ها و پاسخ به سؤالات پژوهش، از روش استنباطی ضریب همبستگی پیرسون با بهره گرفتن از ویرایش شانزدهم نرم افزار SPSS (و همبستگی تفکیکی/ رگرسیون) و تحلیل مسیر با بهره گرفتن از لیزرل، استفاده شدهاست. برای تحلیل داده‌های این پژوهش، هر یک از فرضیه‌ها و سئوالات را ارائه کرده، سپس شاخص‌های توصیفی و استنباطی مربوط به آن را در زیر عنوان همان سئوال می‌آوریم.
۴-۱- تحلیل توصیفی داده های پژوهش
۴-۱-۱- جنسیت
جدول۴-۱- جنسیت
| فراوانی | درصد فراوانی | درصد فراوانی تجمعی | ||
| جنسیت | مرد | ۱۱۶ | ۵۸٫۰ | ۵۸٫۳ |
| زن | ۸۳ | ۴۱٫۵ | ۹۹٫۵ | |
| بدون پاسخ | ۱ | ۰٫۵ | ۱۰۰٫۰ | |
| کل | ۲۰۰ | ۱۰۰٫۰ | ||
همانطور که جدول ۴-۱ نشان میدهد، آزمودنیهای این پژوهش شامل ۲۰۰ نفر بودند که از این تعداد، ۱۱۶ مرد و ۸۳ نفر زن بودند و یک نفر نیز بخش اطلاعات جمعیتشناختی خود را تکمیل نکردهبود.
۴-۱-۲- سن
جدول ۴-۲- سن آزمودنیهای پژوهش به تفکیک جنسیت
| جنسیت | تعداد | میانگین سنی | انحراف معیار | نما |
| زن | ۸۳ | ۰۸/۱۹ | ۴۱/۳ | ۱۷ |
| مرد | ۱۱۶ | ۹۰/۲۲ | ۹۱/۴ | ۲۲ |
همانطور که جدول ۴-۲ نشان میدهد، میانگین سنی زنان ۰۸/۱۹ (SD=41/3) و میانگین سنی مردان ۹۰/۲۲
(SD= 4/91) بود (جدول ۴-۲).
۴-۱-۳- تحصیلات
۴-۳- تحصیلات آزمودنیهای پژوهش به تفکیک جنسیت
| جنسیت | سیکل | دیپلم | کارشناسی | کارشناسی ارشد | مشخص نشده | کل |
| زن | ۲۲ | ۳۲ | ۲۶ | ۲ | ۱ | ۸۳ |
| مرد | ۱۵ | ۴۶ | ۵۲ | ۳ | – | ۱۱۶ |
| کل | ۳۷ | ۷۸ | ۷۹ | ۵ | ۱ | ۱۹۹ |
همانطور که جدول ۴-۳ نشان میدهد، سی و هفت نفر از افراد مورد بررسی در این پژوهش دارای تحصیلات سیکل، هفتاد و هشت نفر دارای مدرک دیپلم، هفتاد و نه نفر دارای تحصیلات کارشناسی و پنج نفر نیز دارای درجه کارشناسی ارشد بودند. جدول ۴-۳ تحصیلات آزمودنیها را به تفکیک جنسیت نشان میدهد.
۴-۱-۴- سابقه ورزشی
جدول ۴-۴- سابقه فعالیت ورزشی آزمودنیهای پژوهش به تفکیک جنسیت
| جنسیت | میانگین | انحراف معیار | نما |
| زن | ۲۶/۶ | ۱۷/۳ | ۳ |
| مرد | ۰۴/۹ | ۲۸/۴ | ۸ |
همانطور که در جدول ۴-۴ مشاهده می شود، میانگین سالهای فعالیت زنان ورزشکار ۲۶/۶ سال و میانگین سالهای فعالیت مردان ورزشکار در این پژوهش۰۴/۹ سال بود.
۴-۱-۵- رشته ورزشی
جدول ۴-۵- فراوانی رشتههای ورزشی به تفکیک جنسیت
| رشته تخصصی | زن | مرد | کل | درصد |
| بدمینتون | ۹ | – | ۹ | ۴٫۵ |
| بسکتبال | – | ۱ | ۱ | ۰٫۵ |
| بولینگ | ۱ | ۷ | ۸ | ۴ |
| دو و میدانی | – | ۱ | ۱ | ۰٫۵ |
| والیبال | ۱۲ | – | ۱۲ | ۶ |
| اسکیت | ۱۱ | – | ۱۱ | ۵٫۵ |
| قایقرانی | ۹ | ۱ | ۱۰ | ۵ |
| گلف | ۱ | ۳ | ۴ | ۲ |
| هاکی | – | ۱۸ | ۱۸ | ۹ |
| جودو | – | ۱۳ | ۱۳ | ۶٫۵ |
| کبدی | ۱۲ | – | ۱۲ | ۶ |
| کشتی | – | ۳ | ۳ | ۱٫۵ |
| راگبی | – | ۱۷ | ۱۷ | ۸٫۵ |
| سه گانه | ۱ | ۸ | ۹ | ۴٫۵ |
| شنا | – | ۱۳ | ۱۳ | ۶٫۵ |
| تکواندو | ۴ | ۲ | ۶ | ۳ |
| تنیس روی میز | ۶ | ۴ | ۱۰ | ۵ |
| ووشو | ۲ | ۴ | ۶ | ۳ |
| تیراندازی | ۱۰ | ۸ | ۱۸ | ۹ |
| فوتبال | ۶ | ۱۳ | ۱۹ | ۹٫۵ |
| کل | ۸۳ | ۱۱۶ | ۱۹۹ | ۱۰۰ |
جدول ۴-۵ فراوانی رشتههای ورزشی ورزشکاران شرکتکننده در این پژوهش را به همراه درصد آنها، به تفکیک جنسیت نشان میدهد.
۴-۱-۶- مقام ورزشی
جدول۴-۶- مقام ورزشی ورزشکاران شرکت کننده در پژوهش
| مقام ورزشی | فراوانی | درصد فراوانی | درصد فراوانی معتبر | درصد فراوانی تجمعی | |
| مقام ورزشی | قهرمان جهان | ۱۲ | ۲۶٫۵ | ۲۶٫۵ | ۲۶٫۵ |
| قهرمان آسیا | ۵۳ | ۶ | ۶ | ۳۲٫۵ | |
| قهرمان کشور | ۶۰ | ۳۰ | ۳۰ | ۶۲٫۵ | |
| قهرمان لیگ | ۱۷ | ۸٫۵ | ۸٫۵ | ۷۱ | |
| قهرمان استان | ۹ | ۴٫۵ | ۴٫۵ | ۷۵٫۵ | |
| تیم ملی | ۴۹ | ۲۴٫۵ | ۲۴٫۵ | ۱۰۰ | |
| مجموع | ۲۰۰ | ۱۰۰ | ۱۰۰ | ||
جدول ۴-۶ فراوانی مقامهای ورزشی ورزشکاران شرکتکننده در این پژوهش را نشان میدهد.
۴-۱-۷- مقام ورزشی به تفکیک جنسیت
۴- ۷- مقام ورزشی آزمودنیهای پژوهش به تفکیک جنسیت
مقام ورزشی
جنسیت |
قهرمان آسیا | قهرمان جهان | قهرمان کشور | قهرمان لیگ | قهرمان استان | تیم ملی | کل |
| زن | ۲۱ | ۵ | ۲۰ | ۵ | ۷ | ۲۵ | ۸۳ |
| مرد | ۳۲ | ۷ | ۴۰ | ۱۲ | ۲ | ۲۳ | ۱۱۶ |
| کل | ۵۳ | ۱۲ | ۶۰ | ۱۷ | ۹ | ۴۸ | ۱۹۹ |
جدول ۴-۷ فراوانی مقامهای ورزشی ورزشکاران شرکتکننده در این پژوهش را به تفکیک جنسیت نشان میدهد. با توجه به اینکه یک نفر از شرکتکنندگان جنسیت خود را مشخص نکردهاست تعداد کل پاسخ دهندگان به تفکیک جنسیت کمتر از تعداد کل پاسخ دهندگانی است که مقام ورزشی خود را ذکر کرده اند.
۴-۱-۱- متغیرهای پژوهش
۴-۸- شاخص های آماری نمرات آزمودنیها در متغیرهای پژوهش
| شاخص آماری | کمال گرایی مثبت | کمال گرایی منفی | فرسودگی ورزشی | خستگی ورزشی | بیش تمرینی |
| بالاترین نمره | ۲۵ | ۲۵ | ۶۷ | ۶۴ | ۷۰ |
| پایین ترین نمره | ۱۳ | ۵ | ۱۵ | ۱۴ | ۱۵ |
| نما | ۲۵ | ۱۳ | ۲۸ | ۲۷ | ۲۵ |
| میانه | ۲۳ | ۱۵ | ۲۹ | ۳۰ | ۳۴ |
| میانگین | ۲۲٫۴۴ | ۱۴٫۹۵ | ۳۱٫۰۶ | ۳۱٫۸۴ | ۳۵٫۳۳ |
| بدون پاسخ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ |
| فراوانی پاسخ دهندگان | ۲۰۰ | ۲۰۰ | ۲۰۰ | ۲۰۰ | ۲۰۰ |
جدول ۴-۸ شاخص های آماری نمرات آزمودنیها در متغیرهای پژوهش (کمالگرایی مثبت، کمالگرایی منفی، فرسودگی ورزشی، خستگی ورزشی و بیشتمرینی) را نشان میدهد.
۴-۲- آزمون فرضیات تحقیق
۴-۲-۱- آزمون فرضیات اصلی تحقیق:
فرضیه اول : فرضیه اول- بین کمالگرایی مثبت و خستگی ورزشی، در ورزشکاران حرفهای، رابطه منفی وجود دارد.
جدول ۴-۹- محاسبه همبستگی پیرسون بین کمال گرایی مثبت و خستگی ورزشی
| کمال گرایی مثبت | خستگی ورزشی | ||
| کمال گرایی مثبت | مقدارضریب همبستگی | ۱ | -۰٫۲۷۵ |
| سطح معنی داری(یک سویه) | – | ۰٫۰۰۰ | |
| تعداد | ۲۰۰ | ۲۰۰ | |
به منظور آزمون این فرضیه از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. همانطور که در جدول فوق ملاحظه می شود، مقدار ضریب همبستگی بدست آمده ۰٫۲۷۵- است. لذا بین کمالگرایی مثبت و خستگی ورزشی همبستگی منفی معنادار وجود دارد
( p< 0/001 و۰۵/۰= α).
فرضیه دوم- بین کمالگرایی منفی و خستگی ورزشی، در ورزشکاران حرفهای، رابطه مثبت وجود دارد.
جدول ۴-۱۰- محاسبه همبستگی پیرسون بین کمال گرایی منفی و خستگی ورزشی
| کمال گرایی منفی | خستگی ورزشی | ||
| کمال گرایی منفی | مقدار ضریب همبستگی | ۱ | ۰٫۲۶۹ |
| سطح معنی داری(یک سویه) | – | ۰٫۰۰۰ | |
| تعداد | ۲۰۰ | ۲۰۰ | |
جدول ۴-۱۰ مربوط به ضریب همبستگی پیرسون بدست آمده برای این فرضیه است. همانطور که در جدول فوق ملاحظه می شود، مقدار ضریب همبستگی بدست آمده در سطح ۰۵/۰= α و ۰۰۱/۰<p ، ۰٫۲۶۹ است. بدین ترتیب می توان گفت: بین کمالگرایی منفی و خستگی ورزشی، در ورزشکاران حرفهای، رابطه مثبت وجود دارد.
فرضیه سوم- بین کمالگرایی مثبت و فرسودگی ورزشی، در ورزشکاران حرفهای، رابطه منفی وجود دارد.
جدول ۴-۱۱- محاسبه ضریب همبستگی پیرسون بین کمالگرایی مثبت و فرسودگی ورزشی
| کمال گرایی مثبت | فرسودگی ورزشی | ||
| کمال گرایی مثبت | مقدار ضریب همبستگی | ۱ | -۰٫۲۸۳ |
| سطح معنی داری(یک سویه) | – | ۰٫۰۰۰ | |
| تعداد | ۲۰۰ | ۲۰۰ | |
جدول ۴-۱۱ مربوط به ضریب همبستگی پیرسون بدست آمده برای این فرضیه است. همانطور که در جدول فوق ملاحظه می شود، مقدار ضریب همبستگی بدست آمده ۰٫۲۸۳- است. لذا همبستگی منفی وجود دارد و از طرف دیگرسطح معنیداری رابطه بین کمالگرایی مثبت و فرسودگی ورزشی از مقدار ۰٫۰۰۱ کمتر بوده و لذا فرض صفر در سطح ۰۵/۰= α رد شده و فرض مقابل مورد قبول واقع می شود؛ که نشاندهنده وجود رابطه بین آنها است. بدین ترتیب میتوان گفت: بین کمالگرایی مثبت و فرسودگی ورزشی، در ورزشکاران حرفهای، رابطه منفی وجود دارد.
فرضیه چهارم- بین کمالگرایی منفی و فرسودگی ورزشی، در ورزشکاران حرفهای، رابطه مثبت وجود دارد.
جدول ۴-۱۲- محاسبه همبستگی پیرسون بین کمالگرایی منفی و فرسودگی ورزشی
| کمال گرایی منفی | فرسودگی ورزشی | ||
| کمال گرایی منفی | مقدار ضریب همبستگی | ۱ | ۰٫۳۷۱ |
| سطح معنی داری(یک سویه) | – | ۰٫۰۰۰ | |
| تعداد | ۲۰۰ | ۲۰۰ | |
همانطور که جدول ۴-۱۲ نشان میدهد، محاسبه ضریب همبستگی پیرسون بدست آمده برای این فرضیه بیانگر این بود که بین کمالگرایی منفی و فرسودگی ورزشی رابطه مثبت معنادار۳۷۱/۰ وجود داشت (۰۰۱/۰>p و ۰۰۵= α).
فرضیه پنجم- بین بیشتمرینی ادراک شده و خستگی ورزشی، در ورزشکاران حرفهای، رابطه مثبت وجود دارد.
جدول ۴-۱۳- محاسبه همبستگی پیرسون بین بیشتمرینی ادراک شده و خستگی ورزشی
| بیش تمرینی | خستگی ورزشی | ||
| بیش تمرینی | مقدار ضریب همبستگی | ۱ | ۰٫۸۱۷ |
| سطح معنی داری(یک سویه) | – | ۰٫۰۰۰ | |
| تعداد | ۲۰۰ | ۲۰۰ | |
جدول مربوط به ضریب همبستگی پیرسون بدست آمده برای این فرضیه در بالا آورده شدهاست. همانطور که در جدول فوق ملاحظه می شود، مقدار ضریب همبستگی بدست آمده ۰٫۸۱۷ است. از طرف دیگرسطح معنیداری رابطه بین بیشتمرینی و خستگی ورزشی از مقدار ۰٫۰۰۱ کمتر بوده و لذا فرض صفر رد شده و فرض مقابل در سطح ۰۵/۰= α مورد قبول واقع می شود. بدین ترتیب میتوان گفت که بین بیشتمرینی و خستگی ورزشی در ورزشکاران حرفهای، رابطه مثبت وجود دارد.
فرضیه ششم- بین بیشتمرینی ادارکشده و فرسودگی ورزشی، در ورزشکاران حرفهای، رابطه مثبت وجود دارد.
جدول ۴-۱۴- محاسبه همبستگی پیرسون بین بیش تمرینی ادراک شده و فرسودگی ورزشی
| بیش تمرینی | فرسودگی ورزشی | ||
| بیش تمرینی | مقدار ضریب همبستگی | ۱ | ۰٫۷۴۰ |
| سطح معنی داری(یک سویه) | – | ۰٫۰۰۰ | |
| تعداد | ۲۰۰ | ۲۰۰ | |
در جدول ۴-۱۴ همبستگی پیرسون بین بیشتمرینی ادراک شده و فرسودگی ورزشی نشان دادهشدهاست. همانطور که در جدول مشاهده می شود، مقدار ضریب همبستگی بدست آمده برای این رابطه ۷۴/۰ بو د(۰۰۱/۰>p و ۰۵/۰= α). بنابراین فرضیه فوق تأیید می شود.
۴-۳- آزمون سوالات تحقیق
به منظور پاسخگویی به سوالات پژوهش از روش معادلات ساختاری (لیزرل) استفاده شده است که در ادامه توضیح داده می شود.
پرسش اول- آیا بیشتمرینی ادراک شده در رابطه بین کمالگرایی و خستگی ورزشی ورزشکاران حرفهای، نقش تعدیل کننده دارد؟
پرسش دوم- آیا بیشتمرینی ادراک شده در رابطه بین کمالگرایی و فرسودگی ورزشی ورزشکاران حرفهای، نقش تعدیلکننده دارد؟
جهت پاسخگویی به سؤالات یک و دو از تحلیل مسیر به روش بیشینه احتمال[۱] (ML) استفاده شد. این تحلیل در نرم افزار لیزرل نسخه ۵۴/۸ انجام گرفت. در شکل ۴-۱ مدل آزمون شده مربوط به کمالگرایی مثبت و در شکل ۴-۲ مدل آزمونشده کمالگرایی منفی گزارش شدهاست. همچنین در جدول ۴-۱۵ شاخص های برازش مدل مربوط به کمالگرایی مثبت و در جدول ۴-۱۶ نیز شاخص های برازش مدل کمالگرایی منفی گزارش شده اند. در پژوهش حاضر از شاخص هایی که گیفن[۲]، استراب[۳] و بادرو[۴] (۲۰۰۰) برای بررسی برازش مدل مطرح نموده اند، استفاده شدهاست. این شاخص ها شامل موارد زیر هستند. شاخص نیکویی برازش (GFI)، شاخص برازش تطبیقی (CFI) که مقادیر بیشتر از ۹/۰ نشانگر برازش مناسب الگو هستند، شاخص نیکویی برازش تعدیل یافته (AGFI) که مقادیر بیشتر از ۸/۰ قابل قبول هستند. با توجه به ملاکهای ذکر شده توسط گیفن و همکاران (۲۰۰۰)، نتیجه گیری می شود که دو مدل آزمون شده برازش مناسبی با داده های گردآوری شده دارند. همچنین در جداول ۴-۱۷ و ۴-۱۸ نیز اثرات مستقیم، غیرمستقیم، کل و میزان واریانس تبیین شده متغیرها گزارش شده اند.
[۱]. Maximum Likelihood
[۲]. Gefen, D.
[۳]. Straub, D.W.
[۴]. Boudreau, M.
[۵]. Goodness of Fit Index
[۶]. Comparative Fit Index
[۷]. Adjusted Goodness of Fit Index
