۲-۲۵- فرضیه‌های تحقیق
فرضیه‌های اصلی تحقیق به این صورت مطرح می‌شود
۱- بین پایگاه اجتماعی – اقتصادی خانواده با افت تحصیلی فرزندان رابطه معناداری وجود دارد.
۲- بین نابسامانی و مشکلات خانواده با افت تحصیلی فرزندان رابطه معناداری وجود دارد.
۳- بین نگرش فرد نسبت به آینده شغلی و افت تحصیلی دانش‌آموزان رابطه معناداری وجود دارد.
۴- بین سطح تحصیلات در خانواده و افت تحصیلی فرزندان رابطه معناداری وجود دارد.
نمودار
مدل کلی عوامل اجتماعی مؤثر بر افت تحصیلی
(مدل پیشنهادی نگارنده)
۲-۲۶- تعاریف نظری و عملیاتی مفاهیم:
تعریف نظری و عملیاتی پایگاه اجتماعی – اقتصادی[۱]
پایگاه اجتماعی[۲] جایی است که هر کس در ساخت اجتماعی اشغال میکند. وضع با مرتبتی است که شخص به طور ذهنی حفظ میکند یا سعی در نگاهداری آن در نظر دیگران دارد. (بیرو، ۱۳۷۰، ۳۸۰) به عبارت دیگر پایگاه اجتماعی، ارزش و اعتباری است که معاصران فرد برای او قائل میشوند و مانند نقش اجتماعی، هم دارای جنبه عینی است که برخی عناصر خارجی قابل مشاهده مانند میزان تحصیلات و وضعیت شغلی و حرفهای و میزان دارایی، مشخصه آنند و هم جنبه ذهنی دارد که شامل تصور فرد درباره وضع و پایگاه اجتماعی خود است. (دارایایور، ۱۳۷۰، ۱۴۲)
سه روش اساسی برای سنجش پایگاه اجتماعی
سه روش اساسی برای سنجش پایگاه اجتماعی وجود دارد:
۱- روش اشتهادی (Reputational Method)
۲- روش ذهنی (Subjective Method)
۳- روش عینی (Objective Method)
(رفعت جاه، ۱۳۷۶، ۶۷)
در این تحقیق از روش عینی برای سنجش پایگاه اجتماعی والدین پاسخگویان استفاده شده است.
با بهره گرفتن از روش عینی برای سنجش پایگاه اجتماعی – اقتصادی خانواده طیفی طراحی شد. از آنجا که پایگاه اجتماعی خانواده بر اساس پایگاه سرپرست خانواده تعیین می‌شود. لذا جهت بررسی پایگاه اجتماعی – اقتصادی دانش آموزان از متغیرهای همچون میزان تحصیلات پدر، شغل و درآمد ماهانه پدر، نوع تملک منزل مسکونی و زیر بنای منزل مسکونی استفاده می‌شود. متغیرهای مذکور را می‌توان در جدول صفحه بعد نشان داد و امتیاز بندی کرد.
جدول شاخصها، تقسیمبندیها و امتیازات مربوط به مفهوم پایگاه اجتماعی – اقتصادی
| مفهوم | تناقض | تقسیم بندی | امتیاز |
| پایکاه اجتماعی- اقتصادی | میزان تحصیلات پدر | فوق لیسانس و بالاتر
فوق دیپلم و لیسانس
سیکل و دیپلم
بیسواد و ابتدایی |
۴
۳
۲
۱ |
| شغل پدر | کارشناس مشاغل آازاد تجاری، استاد و امثال آن
کارمند، معلم، نظامی، کشاورز صاحب زمین و امثال آن
کارگر ساده، راننده،دست فروش، کسبه جزء و ….
بیکار و از کار افتاده یا فوت شده |
۴
۳
۲
۱ |
|
| درآمد ماهیانه پدر | بیش از ۳۰ هزار تومان
از ۲۱۰ تا ۳۰۰ هزار تومان
از ۱۰۱ تا ۲۰۰ هزار تومان
تا ۱۰۰ هزار تومان |
۴
۳
۲
۱ |
|
| نوع تملک منزل مسکونی | شخصی
سازمانی
اجارهای
سرمایهداری |
۴
۳
۲
۱ |
|
| زیر بنای فعلی منزل مسکونی | بیش از ۱۵۰ متر
از ۱۰۱ تا ۱۵۰ متر
از ۷۱ تا ۱۰۰ متر
کمتر از ۷۰ متر |
۴
۳
۲
۱ |
تعریف نظری و عملیاتی انسجام خانوادگی
منظور از انسجام خانوادگی این است که والدین و فرزندان خانواده در کنار هم زندگی کرده و بین آنان اختلاف و درگیری نباشد. فضای عاطفی خانواده محبت آمیز بوده و افراد دارای کنش متقابل باشند. نبودن کنش متقابل و رابطه محبت آمیز بین اعضاء سبب تضعیف انسجام خانوادگی یا از بین رفتن آن می‌شود. بنابراین عدم انسجام و از هم گسیختگی آن را می‌توان تجزیه واحد خانواده و نقشهای اجتماعی آن دانست. زیرا در این صورت یک یا چند نفر از اغضای آن از عهده انجام تکالیف خود، آنطور که باید و شاید برنمیآیند، انواع گسیختگی خانواده بدین قرار است:
۱- خانواده تک والدی: حالتی است که واحد خانواده کامل نشده پدر (یا شوهر) در خانواده حضور ندارد و وظایف او توسط مادر انجام می‌گیرد.
۲- فسخ، جدایی، طلاق: که در این حالت خانواده به دلیل تصمیم به جدایی یکی از والدین تجربه می‌شود.
۳- خانواده دچار مشکلات عاطفی: خانوادهای است که اعضاء آن با هم زندگی می‌کنند اما دارای کنش متقابل نبوده و از حمایت احساس هم محرومند.
۴- عدم موفقیت غیر ارادی در اجرای نقشهای خانوادگی: در این حالت یکی از اعضای خانواده مبتلا به بیماری جسمی یا روانی طولانی مدت و مشکلات شبیه به آن است که در نتیجه موفق به انجام وظایف خود نیست.
(داریاپور، ۱۳۷۰، ۹۹)
جهت ساختن شاخص انسجام خانوادگی، با بهرهگیری از منبع بالا، از متغیرهای همچون، زندگی با والدین، عدم وجود اختلافات میان والدین، رابطه صمیمانه فرزند (دانش آموز) با والدین و خواهران و برادران، نظرخواهی خانواده از فرزند (دانش آموز) درباره مسائل داخل خانواده، مناسب یا نامناسب بودن وضعیت منزل جهت درس خواندن، استفاده شده است که نحوه امتیاز بندی آنها به شرح جدول زیر آمده است:
جدول متغیرها و امتیازات مربوط به شاخص انسجام خانوادگی
| مفهوم | شاخص | تقسیم بندی | امتیاز |
| انسجام خانوادگی | زندگی با والدین | با والدین (پدر و مادر)
با پدر یا مادر
با برادر یا خواهر بزرگتر
زندگی مجردی یا مستقل
با سایرین |
۵
۴
۳
۲
۱ |
| اختلاف با پدر | اصلاً
به ندرت
گاهگاهی
اغلب
همیشه |
۵
۴
۳
۲
۱ |
|
| اختلاف با مادر | اصلاً
به ندرت
گاهگاهی
اغلب
همیشه |
۵
۴
۳
۲
۱ |
|
| اختلاف با برادر یا خواهر | اصلاً
به ندرت
گاهگاهی
اغلب
همیشه |
۵
۴
۳
۲
۱ |
|
| رابطه صمیمانه و عاطفی با پدر | خیلی زیاد
زیاد
متوسط
کم
خیلی کم |
۵
۴
۳
۲
۱ |
|
| رابطه صمیمانه و عاطفی با مادر | خیلی زیاد
زیاد
متوسط
کم
خیلی کم |
۵
۴
۳
۲
۱ |
|
| رابطه صمیمانه و عاطفی با برادر و یا خواهر | خیلی زیاد
زیاد
متوسط
کم
خیلی کم |
۵
۴
۳
۲
۱ |
|
| نظر خواهی و مشورت والدین از فرزندان درباره مسائل خانوادگی | خیلی زیاد
زیاد
متوسط
کم
خیلی کم |
۵
۴
۳
۲
۱ |
|
| وضعیت منزل از جهت امکانات رفاهی برای درس خواندن | بسیار مناسب
مناسب
تقریبا مناسب
نامناسب
بسیارنامناسب |
۵
۴
۳
۲
۱ |
|
| رابطه صمیمانه و عاطفی والدین (پدر و مادر) | خیلی زیاد
زیاد
متوسط
کم
خیلی کم |
۵
۴
۳
۲
۱ |
تعریف مفهومی نگرش
نگرش (attitude) بر گرفته از ریشه لاتین کلمه aptitude به معنی برازندگی و صلاحیت است و در اصطلاح نوعی کشش عاطفی درونی است که قادر به توجیه اعمال شخص باشد. این کشش چهار منبع دارد که شامل شناختی، عاطفی، ارزش‌گذاری، و رفتاری که با توجیه موضوع نگرش تاثیر هر منبع متفاوت می‌شود. (پورافکاری، ۱۳۸۲، ۱۳۴) ارونسون معتقد است نگرش، عبارتست از آن نوع عقیده‌ای که دارای دو جزء باشد.
الف) جزء ارزیابی کننده ب) جزء هیجانی لذا در مقایسه با عقاید نگرشها، خیلی به دشواری تغییر می‌کنند. (ارونسون، ترجمه شکرتن، ۱۳۶۹، ۹۷)
تعریف عملیاتی نگرش
منظور از نگرش در این پایان‌نامه تمایلی است که آزمودنی به یک یا چند شاخص نشان می‌دهد. بنابراین مثلاً کسب نمره ۵ در این نگرش‌سنج به معنی وجود نگرش یا تمایل و کسب نمره ۱ به معنی عدم وجود نگرش خاص در این زمینه است چند مورد از گویه‌های نگرش‌سنج که در این قسمت می‌توان استفاده کرد در پرسشنامه‌ای که برای مساله افت تحصیلی طراحی شده است. بیان شده و چگونگی محاسبات امتیازات آن بر اساس طیف کیلرت، کاملاً موافق، موافق، بی‌نظریه، مخالف، کاملاً مخالف گفته شده است.
فرضیه‌های اصلی و مکمل
چهار فرضیه کلی که به نظر نگارنده مهمتر تلقی می‌شد قبلاً گفته شده و بر اساس آن مدل افت تحصیلی بیان شده است و تا حد امکان با بهره گرفتن از منابع و پایان‌نامه‌های مختلف تعریف نظریه و عملیاتی شده است. و مهمترین شاخصهای آنها بیان شد. در این قسمت بر اساس مدل تحلیلی گفته شده سعی شده است ۹ فرضیه مکمل را که با مساله افت تحصیلی در رابطه است گفته شود و در مرحله آزمون قرار گرفته و درستی و صحت یا نادرستی آن مورد بررسی قرار گیرد.
۱- بین پایگاه اجتماعی – اقتصادی خانواده با افت تحصیلی فرزندان معناداری وجود دارد.
۲- هر چه سطح تحصیلات خانواده پایین تر باشد افت تحصیلی فرزندان بیشتر است.
۳- به نظر می‌رسد که بین نگرش فرد نسبت به آینده شغلی خود با افت تحصیلی دانش‌آموز ارتباط وجود دارد.
۴- هر چه گسیختگی روابط عاطفی در خانواده بیشتر باشد افت تحصیلی فرزندان بیشتر است.
۵- هر چه سطح تحصیلات خانواده بیشتر باشد عدم توجه کلی به فرزند کمتر است.
۶- بین امکانات تحصیلی فرزندان در خانواده و افت تحصیلی دانش‌آموزان رابطه معناداری وجود دارد.
۷- به نظر می‌رسد که بین عدم توجه کلی به فرزند در خانواده با افت تحصیلی دانش‌آموزان ارتباط وجود دارد.
۸- هر چه سطح تحصیلات پدر بیشتر باشد توجه و درگیری او در فرایند تحصیل فرزندش بیشتر خواهد بود.
۹- بین کنترل درسی فرزندان از سوی والدین با افت تحصیلی دانش‌آموزان رابطه معناداری وجود دارد.
فصل سوم
روش‌شناسی تحقیق
|
|
روش و فنون تحقیق
روش ما در اینجا، روش پیمایشی (Survey) است «پیمایش (Survey) روشی در تحقیق اجتماعی است که فراتر از یک تکنیک خاص در گرد‌آوری اطلاعات است که علاوه بر فنون دیگر از قبیل مصاحبه ساختمند، مشاهده عمدتاً در آن از پرسشنامه استفاده می‌شود» (خاکی، ۱۳۸۲، ۲۱۳)
۳-۱- جامعه آماری
جامعه آماری ما در این تحقیق، مجموع دانش‌آموزان پسر و دختر سال سوم متوسطه که در خرداد ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و چهار دچار افت شده‌اند. یعنی مجموع دانش‌آموزانی که نتوانستند در خرداد ماه همان سال مدرک قبولی را دریافت کنند و نمرات یک یا چند درس آنها به حد نصاب (۱۰) نرسیده و در نتیجه معدل امتحان نهایی آنها کمتر از ده بوده است. با مراجعه به اداره آموزش و پرورش آمل و بررسی امتحانات آنها مشخص شد که مجموع دانش‌آموزانی که نتوانستند مدرک دیپلم بگیرند ۱۹۸۰ نفر بودند که از این طریق تعداد ۱۱۳۰ نفر پسر و ۷۵۰ نفر دختر بودند.
۳-۲- شیوه برآورد حجم نمونه
برآورد حجم نمونه از شیوه بر فاصله اطمینان استفاده شد که فرمول آن به شرح زیر است.
در فرمول یاد شده
| N= حجم جمعیت کل یا جامعه آماری | ۱۹۸۰=N |
| d= دقّت احتمالی مطلوب یا نصف فاصله اطمینان | ۹۶/۱=t |
| t= ضریب اطمینان ۹۵% | ۷%=D |
| P= پیش برآورد نسبتی از جمعیت حائز صفت (افت تحصیلی) | ۵%=P |
| n= حجم نمونه | ۵%=(P-1) |
| (p-1) احتمال عدم صفت | ۲۵/۰=(P-1)P |
با در دست داشتن حجم جامعه آماری و اعداد دیگر می‌توانیم حجم نمونه موردنظر خود را بدست بیاوریم:
حجم نمونه جامعه آماری (دختر و پسر)
حجم نمونه آماری پسران
حجم نمونه آماری دختران
۱۷۸=n
پسران ۱۱۱=۱n
دختران ۶۷=۲n
۳-۳- روش نمونه گیری
چون جامعه آماری ما از پسران و دختران دانش‌آموز تشکیل شده است. روش نمونه گیری ما در این تحقیق می‌تواند به صورت نمونه گیری طبقه‌ای متناسب باشد یعنی ما جامعه آماری را به دو طبقه پسر و دختر تقسیم می‌کنیم و به تناسب هر کدام نمونه مورد نظر را انتخاب می‌کنیم و در مرحله دوم تعداد نمونه در هر طبقه را به صورت تصادفی ساده بر می‌گزینیم و پرسشنامه را به آنها داده تا پر نمایند و بعد به تجزیه و تحلیل آنها می‌پردازیم.
«نمونه گیری طبقه‌ای[۳] از متداولترین نمونه گیری احتمالی است که جامعه به طریقه‌های مختلف مانند مردان و زنان، سیاه و سفید و مانند اینها طبقه بندی می‌شود و نمونه‌های تصادفی از میان آنها انتخاب می‌گردد» (کرلینجر، ۱۳۷۷، ۲۰۵).
۳-۴- واحد و سطح مشاهده
در تحقیق حاضر واحد تحلیل و سطح مشاهده هر دو در سطح فرد است. به عبارتی ما اطلاعات خود را از افراد و اشخاص (دانش‌آموز) جویا می‌شویم و در صدد فهم این مساله هستیم که عوامل اجتماعی افت تحصیلی دانش‌آموزان را شناسایی کنیم.
محدوده مطالعاتی
پژوهش حاضر در مورد بررسی عوامل اجتماعی موثر در افت تحصیلی دانش‌آموزان سال سوم متوسطه اعم از دختر و پسر در شهرستان آمل در سه رشته علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی فیزیک بوده که پرسشنامه‌ای به همین منظور طراحی شده و توسط دانش‌آموزانی که در سال سوم متوسطه دچار افت تحصیلی شده‌اند واقعاً در پیش دانشگاهی همین شهر مشغول به تحصیل هستند تکمیل شده است.
شهرستان آمل، یکی از شهرهای استان مازندران واقع در شمال کشور است که از شمال به شهر ساحلی محمود آباد و دریای خزر، از جنوب با فاصله ۱۸۰ کیلومتر به شهر بزرگ تهران، از شرق به شهرستان بابل و از غرب به شهرستان نور و نوشهر ختم می‌شود. شغل غالب مردم این شهر کشاورزی از نوع برنج است. و این شهر بیش از ۴۰۰ روستا را در بر می‌گیرد و بنابراین بیش از نصف جمعیت آن روستایی است که به تدریج از روستا به شهر آمده و آنجا را وسعت داده‌اند.
۳-۵- شیوه جمع آوری اطلاعات
دو تکنیک عمده در این تحقیق برای جمع آموری اطلاعات به کار می‌رود. اول، بررسی و مراجعه به مدارک و اسناد موجود در اداره آموزش و پرورش و دبیرستانها که داده‌های مورد نیاز در این تحقیق، نمرات دانش‌آموزان و نتایج امتحانات آنهاست که در اداره و دبیرستانها ثبت شده‌است. دومین تکنیک جمع آوری اطلاعات در تحقیق حاضر، پرسشنامه است.[۴] در این تحقیق از پرسشنامه عادی (رایجترین طریقه پرسشنامه) با سوالات بسته[۵] استفاده شده است. از آنجا که این پرسشنامه بی‌نام بوده پاسخگو با آزادی کامل و بدون هیچ نگرانی می‌تواند به سوالات پاسخ بگویند. « از حسن بزرگ پرسشنامه با سوالات بسته، تسهیل در جواب دادن و نیز سهولت در استخراج و تجزیه و تحلیل نتایج مکتسبه است»(نبوی، ۱۳۸۰، ۱۲۸)
۳ – ۶ – پایایی (reliability) و اعتبار (validity)
پایایی[۶]
از مهمترین رویکردهای مربوط به پایایی ابزار تحقیق این است که:
«اگر یک مجموعه از چیزها را با یک ابزار اندازه گیری یا ابزار مشابه به آن بارها اندازه بگیریم. نتایج یکسان یا مشابه بدست خواهیم آورد.» (کرلینجر، ۱۳۷۶، ۱۱۳)
پس از تدوین و تنظیم پرسشنامه به منظور حصول اطمینان از روایی و اعتبار آن پیش آزمونی[۷] به عمل آمد که پرسشنامه‌های این پیش آزمون بین ۲۲ دانش‌آموز پسر و ۱۸ دانش‌آموز دختر که در سال سوم متوسطه دچار افت تحصیلی شده‌اند، توزیع گردید. البته قبل از توزیع پرسشنامه هدف و اجرای کار برای تک تک آزمودنیها توضیح داده شده و از دانش‌آموز خواسته شده ضمن پاسخ دادن به سوالات نظراتشان را درباره محتوای سوالات ابراز نمایند تا در مرحله بررسی نهایی، سوالات مبهم و نارسا مورد باز بینی و تجدیدنظر قرار بگیرند. قابلیت اعتبار پرسشنامه از طریق روش آلفای کروبناخ[۸] مورد مطالعه قرار گرفت و برای سنجش متغیر وابسته، یعنی افت تحصیلی حدود ۴۴ سوال طراحی گردید که مقدار ضریب آلفای آن برابر با ۵۱/۷۸ درصد بوده است.
اعتبار[۹]
«رایجترین تعریف اعتبار در این پرسش خلاصه شده است: آیا چیزی را اندازه می‌گیریم که قصد اندازه گیری آن را داریم. تاکید در این پرسش بر چیزی است که اندازه گیری می‌شود. در طبقه بندی انواع اعتبار، سه نوع مهم آن، اعتبار محتوا، اعتبار وابسته به ملاک و اعتبار سازه است»(کرلینجر، ۱۳۷۶، ۱۳۲)
پرسشنامه حاضر با بهره گرفتن از روش اعتبار محتوا[۱۰] صورت گرفت و از نظرات تعدادی کارشناس، خصوصاً استاد راهنمای این تحقیق که راهنمای گام به گام نگارنده بودند استفاده گردید و درنهایت پس از انجام بررسیهای لازم سوالات مربوط به افت تحصیلی که بر مبنای مدل کلی آن و فرضیه‌های ذکر شده صورت گرفت به ۴۴ سوال رسید و محتوای کلیه سوالات مورد بازنگری قرار گرفت و پرسشنامه اصلی تهیه گردید.
۳-۷- روش تجزبه و تحلیل داده‌های آماری
با توجه به ماهیت و روش تحقیق داده‌های استخراج شده از پرسشنامه مورد بازبینی و کنترل قرار گرفتند. سوالات پرسشنامه هم غالباً بر اساس طیف لیکرت ساخته شده که دارای چهار یا پنج جواب است و برای هر جواب یک کد در نظر گرفته شده است که با دسته بندی سوالات برای هر کدام از فرضیه‌ها امتیازات آنها حساب شده است. داده‌ها وارد کامپیوتر شده و با بهره گرفتن از نرم افزار spss تحت windows مجموعه‌ای از آماده‌های توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند . برای تحلیل و توصیف داده‌ها از جداول یک بعدی و آماره‌هایی چون میانگین و واریانس، جداول دو بعدی و آمارهای کی دو و تای کندال و جداول سه بعدی و نیز فنون پیشرفته آماری ماند رگرسیون و تحلیل واریانس استفاده شد.
۳-۸- محدودیتها
گر چه استاد راهنمای گرانقدر در تمام مراحل تحقیق و با دقت در جزئیات آن نگارنده را در پیشبرد سریع کار، کمک و هدایت زیاد نمود و واقعاً بدون راهنمایی استادانه ایشان تحقیق به این خوبی پیش نمی‌رفت ولی محدودیتهایی چند در پیش روی نگارنده از ابتدای تحقیق وجود داشت که اهم آن عبارتند از :
– فقدان پرسشنامه استاندارد شده در زمینه موضوع تحقیق
– محدودیت ناشی از رفتار انسان و متغیرهای کنترل نشده‌ای که امکان شناسایی و کنترل آنها با وجود سعی نگارنده تا حدودی دشوار بود.
– عدم دسترسی به همه دانش‌آموزانی که دچار افت شده‌اند. زیرا عده‌ای ترک تحصیل کرده و عده‌ای هم ساکن روستاها و شهرهای دیگر بودند که از شهر آمل رفته‌اند و عده دیگر در امتحانات بعدی به صورت غیر حضوری دیپلم گرفته و از میان دیپلم گرفته‌ها عده‌ای هم وارد پیش دانشگاهی شده و از میان دانش‌آموزان پیش دانشگاهی افرادی به عنوان نمونه پرسشنامه را پر کرده‌اند.
– تحقیق در شهرستان آمل صورت گرفته و تمام فرضیه‌های تحقیق قابلیت تعمیم به کل کشور حتی استان را هم ندارند. گر چه ممکن است ویژگی‌های اجتماعی مشترکی در بین استانهای کشور وجود داشته باشد.
– محدودیت اداره آموزش و پرورش و شهر آمل و اداره آموزش و پرورش و مرکز تحقیقات شهرستان سازی او نظر امکانات و منابع مختلف مطالعاتی (کتابها، پایان‌نامه‌ها، فصلنامه‌ها و غیره ) در رشته جامعه‌شناسی و بخصوص عدم دسترسی به اساتید این رشته جهت رفع اشکال که نگارنده با مشکل مواجه شده و مجبور بود بارهای متوالی به تهران مراجعه کند.
– بیشتر مطالب در مورد افت تحصیلی را باید در فصلنامه‌ها، ماهنامه‌ها و روزنامه‌ها جستجو کرد و این منابع اطلاعاتی مربوط به سالهای گذشته است که پیدا کردن آنها دشوار بود و کتاب در زمینه افت تحصیلی بسیار کم بود.
[۱] . socioeconomic
[۲] . social stutus
[۳] – Stratified Sampling
[۴]. Questionnaire
[۵] .Closed – ended Questions
[۶] کلمه‌های مترادف اعتبار عبارتند از قابلیت اعتماد (depenedibity)، ثبات (stability)، همسانی (consistancy)، قابلیت پیش‌بینی (predictability)، دقت یا صحت (accuracy)
[۷] . pretest
[۸] . cronbach,s Alpha
[۹] . validity
[۱۰] . content validity
