د)مجازاتهای ترهیبی و ترذیلی………………………………………………………………………………… 17
ذ)مجازاتهای شرعی …………………………………………………………………………………………….. 17
گفتار سوم:اصول حاکم بر مجازاتها………………………………………………………………………….. 18
الف)اصل قانونی بودن مجازاتها………………………………………………………………………………. 18
ب)اصل تساوی مجازاتها………………………………………………………………………………………. 19
ج)اصل شخصی بودن مجازاتها……………………………………………………………………………….. 20
مبحث دوم:عدالت ترمیمی………………………………………………………………………………………… 22
گفتار اول: اصول ، اهداف ، رویه های عدالت ترمیمی…………………………………………………. 22
الف)اصول عدالت ترمیمی در رابطه با بزه دیده و بزهکار………………………………………………. 23
ب)تقسیم بزه دیدگان به اولیه و ثانویه و واکنش علیه بزهکار…………………………………………. 23
ج)اصول عدالت ترمیمی در رابطه با جامعه………………………………………………………………. 24
د)اصول عدالت ترمیمی در رابطه با نظام عدالت کیفری………………………………………………… 25
گفتار دوم:اهداف عدالت ترمیمی……………………………………………………………………………… 26
گفتار سوم:رویه های عدالت ترمیمی……………………………………………………………………….. 28
الف)میانجیگری…………………………………………………………………………………………………… 28
ب)جلسات گفتگوی گروهی و خانوادگی…………………………………………………………………… 30
ج)حلقه های اصلاح و درمان و سازش……………………………………………………………………… 30
د)جبران خسارت دولتی قربانیان جرم……………………………………………………………………….. 31
گفتار چهارم: نتایج عملی عدالت ترمیمی در پیشگیری از جرم……………………………………….. 32
الف)تأمین رضایت بزه دیده و بزهکار……………………………………………………………………….. 32
ب)تأمین امنیت و آرامش……………………………………………………………………………………….. 33
ج)احساس بی طرفی و احساس مساوات و عدالت ……………………………………………………… 33
د)جبران خسارت و اعاده وضع به حالت سابق…………………………………………………………….. 33
ن)قضا زدایی………………………………………………………………………………………………………. 33
و)پیشگیری از تکرار جرم……………………………………………………………………………………….. 33
ه)کاهش هزینه ها ………………………………………………………………………………………………… 33
فصل دوم:مقایسه عدالت کیفری و عدالت ترمیمی
مبحث یکم:عدالت ترمیمی،عدالت کیفری،تعاریف،تاریخچه،خاستگاه و مبانی عدالت
ترمیمی و عدالت کیفری………………………………………………………………………………………….. 36
گفتار اول:عدالت ترمیمی……………………………………………………………………………………….. 36
الف)تعریف عدالت ترمیمی…………………………………………………………………………………….. 37
ب)تاریخچه عدالت ترمیمی…………………………………………………………………………………….. 38
ج)خاستگاه و گونه های عدالت ترمیمی……………………………………………………………………… 38
1)گونه ناب خواه………………………………………………………………………………………………… 40
2)گونه بیشینه خواه……………………………………………………………………………………………… 40
د)مبانی نظری عدالت ترمیمی………………………………………………………………………………….. 41
گفتار دوم:عدالت کیفری………………………………………………………………………………………… 42
الف)تعریف عدالت کیفری……………………………………………………………………………………… 44
ب)تاریخچه عدالت کیفری……………………………………………………………………………………… 44
ج)خاستگاه عدالت کیفری………………………………………………………………………………………. 45
د)مبانی عدالت کیفری……………………………………………………………………………………………. 46
مبحث دوم:اصول عدالت ترمیمی و عدالت کیفری…………………………………………………………. 47
گفتار اول:اصول عدالت ترمیمی………………………………………………………………………………. 47
الف)اصول عدالت ترمیمی در رابطه با بزه دیده و بزهکار……………………………………………….. 47
ب)تقسیم بزه دیدگان به اولیه و ثانویه و واکنش علیه بزهکار…………………………………………… 48
ج)اصول عدالت ترمیمی در رابطه با جامعه………………………………………………………………….. 48
1)عمل مجرمانه تعرض به مناسبات انسانی است ………………………………………………………… 48
2)تأکید بر سیستم عدالت مشارکتی…………………………………………………………………………… 49
د)اصول عدالت ترمیمی در رابطه با نظام عدالت کیفری………………………………………………….. 49
1)عدالت ترمیمی به دنبال الغای نهادهای کیفری سابق نیست………………………………………….. 49
2)کارآمد کردن نظام عدالت کیفری سنتی…………………………………………………………………… 50
گفتار دوم:اصول عدالت کیفری……………………………………………………………………………….. 51
الف)اصل مسئولیت اخلاقی(بلوغ ، اختیار ، عقل)…………………………………………………………. 51
ب)اصل قانونی بودن جرم و مجازات و محکمه…………………………………………………………… 51
1)تبیین اصل قانونی بودن……………………………………………………………………………………… 51
2)مبنای اصل قانونی بودن جرائم و مجازاتها………………………………………………………………. 52
3)آثار حقوقی اصل قانونی بودن جرائم و مجازاتها……………………………………………………… 53
1-3- اصل عطف به ما سابق نشدن قوانین کیفری………………………………………………………. 53
2-3-تفسیرمضیق قوانین کیفری……………………………………………………………………………… 54
3-3-اصل عدم استماع ادعای جهل به قانون…………………………………………………………….. 55
ج)اصل شخصی بودن مسئولیت کیفری…………………………………………………………………… 56
د)اصل کرامت و احترام به شخصیت انسانی…………………………………………………………….. 56
ه)اصل برائت…………………………………………………………………………………………………….. 57
گفتار سوم :اهداف عدالت کیفری…………………………………………………………………………… 58
1-2هدف عینی مجازات ( اصلاح و تربیت)………………………………………………………………… 60
2-2هدف ذهنی مجازات ( اجرای عدالت) …………………………………………………………………. 61
گفتار چهارم :روشهای عدالت ترمیمی………………………………………………………………………. 62
الف)میانجیگری……………………………………………………………………………………………………. 62
ب)جلسات گفتگوی خانوادگی……………………………………………………………………………….. 64
ج)حلقه های اصلاح و درمان و سازش…………………………………………………………………….. 64
د)جبران خسارت دولتی قربانیان از جرم……………………………………………………………………. 65
گفتار پنجم :نقدهای وارده بر عدالت ترمیمی……………………………………………………………… 66
الف)اهداف و اصول عدالت ترمیمی و نقدهای وارده…………………………………………………….. 66
ب)روشهای عدالت ترمیمی و نقدهای وارده ………………………………………………………………. 68
مبحث سوم:رابطه نظام عدالت ترمیمی با نظام عدالت کیفری…………………………………………. 70
الف)جرایمی که بزهکار و بزه دیده همدیگر را می شناسند…………………………………………….. 70
ب)جرایم کوچک………………………………………………………………………………………………… 71
ج)جرایم نسبتاً شدید…………………………………………………………………………………………….. 71
د)جرایم بسیار شدید…………………………………………………………………………………………….. 71
ه)نقش ترمیمی دادگاه……………………………………………………………………………………………. 71
مبحث چهارم: مقایسه اصول وارزشهای عدالت ترمیمی بااصول وارزشهای عدالت
کیفری………………………………………………………………………………………………………………….. 74
گفتار اول:اصول و ارزشهای عدالت کیفری(سزا دهنده)……………………………………………… 74
گفتار دوم:اصول و ارزشهای عدالت ترمیمی……………………………………………………………… 75
فصل سوم : عدالت ترمیمی در برخی از کشور ها
مبحث اول :عدالت ترمیمی در کانادا ………………………………………………………………………….. 78
گفتار اول :تحولات ترمیمی شدن عدالت در کانادا …………………………………………………… 78
گفتار دوم :قلمرو استفاده از برنامه های عدالت ترمیمی در کانادا ………………………………… 80
الف)حلقه ها یا محافل التیام فراگیر «هالوواتر»……………………………………………………………… 81
ب)شورای اجتماعی تورنتو …………………………………………………………………………………….. 82
ج)حلقه ها یا محافل …………………………………………………………………………………………….. 82
د)برنامه نشست ادمونتون……………………………………………………………………………………….. 83
مبحث دوم :عدالت ترمیمی درنیوزیلند ……………………………………………………………………….. 84
گفتار اول : الزامات قانونی ناظر به اجرای عدالت ترمیمی در نیوزیلند…………………………….. 87
گفتار دوم : ارزیابی اجرای عدالت ترمیمی در نیوزیلند ……………………………………………….. 88
مبحث سوم : عدالت ترمیمی در استرالیا ……………………………………………………………………… 90
گفتار اول: تحولات ترسیمی شدن عدالت در استرالیا ………………………………………………….. 90
گفتار دوم : ارزیابی اجرای عدالت ترمیمی در استرالیا ………………………………………………… 92
مبحث چهارم : عدالت ترمیمی در یالات متحده آمریکا …………………………………………………. 96
گفتار اول : تحولات اجرای عدالت ترمیمی در آمریکا ……………………………………………….. 97
گفتار دوم : ارزیابی اجرای عدالت ترمیمی در آمریکا …………………………………………………. 99
مبحث پنجم :عدالت ترمیمی در آلمان ………………………………………………………………………. 102
گفتار اول : تحولات اجرای عدالت ترمیمی در آلمان ……………………………………………….. 103
گفتار دوم : ارزیابی اجرای عدالت ترمیمی در آلمان…………………………………………………. 106
مبحث ششم : عدالت ترمیمی در ایران ……………………………………………………………………… 108
گفتار اول : رسمی شدن عدالت کیفری از ایران عصر مشروطه……………………………………. 108
گفتار دوم :جلوه های عدالت کیفری غیر رسمی در ایران …………………………………………… 114
الف )آیین فصل ……………………………………………………………………………………………….. 114
ب)آیین خون بس …………………………………………………………………………………………….. 115
ج) آیین پتر …………………………………………………………………………………………………….. 115
د)ماده واحده قانون راجع به امور قضایی و اداری لرستان ……………………………………………. 116
ز)لایحه قانونی حل اختلافات محلی ……………………………………………………………………… 117
ژ)قانون تشکیل خانه های انصاف و قانون شورای داوری ……………………………………………. 117
م)قوانین ناظر بر امکان داوری و حکمیت ……………………………………………………………….. 119
گ)آیین نامه شوراهای حل اختلاف ……………………………………………………………………….. 120
گفتار سوم : به سوی عدالت ترمیمی ………………………………………………………………….. 123
فصل چهارم
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………….. 128
پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………… 131
منابع ………………………………………………………………………………………………………………….. 133
چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………… 139