با توجه به تغییرات محیط بازرگانی، مدل بازارهای ۶ گانه رابطه مند مورد بازنگری قرار گرفته است. تغییرات و اصلاحات در مدل بازارهای ۶ گانه در همین جا ختم نمی شود و انتظار می رود در طی زمان دستخوش تعدیلات بیشتری نیز قرار گیرد. در مدل فوق بازارهای مشتریان از حاشیه مدل به مرکز منتقل شده و استدلال آن این است که از گذر روابط بین بازارهای داخلی، عرضه کنندگان، اثر گذاران، جذب نیروی انسانی و مراجعان است که سعی می شود ارزشی ایجاد و به مشتری عرضه گردد (شکل ۲-۴).(برقعی،۱۳۹۱، ۴۲)
بازارهای مشتریان |
بازارهای داخلی |
بازارهای عرضه کنندگان و هم پیمانان |
بازارهای مراجعان |
بازارهای(جذب) نیروی انسانی |
بازارهای اثرگذاران |
شکل (۲-۶)مدل اصلاح شده بازارهای شش گانه بازاریابی رابطه مند(همان منبع)
در جدیدترین مدل بازارهای ۶ گانه که توسط پک در سال ۱۹۹۷ ارائه شد، بازارهای مشتریان به دو دسته مصرف کننده و واسطه تقسیم می شوند، عرضه کنندگان و هم پیمانان از هم جدا شدند، دو بازار اصلی مراجعان و جذب نیروی انسانی از مدل حذف می شود که البته این بدان معنی نیست که دو بازار مذکور، اهمتی خود را از دست داده اند (شکل ۲-۵ )، بلکه بر اساس مطالعات و پژوهش های صورت گرفته- علی الخصوص توسط ریچهلد- روشن شد که تبلیغات دهان به دهان ناشی از رضایت مشتریان می باشد.از نکات قابل توجه در این مدل حوزه ها و قلمروهای مشترک اجزاء تشکیل دهنده این مدل می باشد (عباسی، جواد، ۱۳۸۳، ص ۴۲-۴۰ )
بازار
مصرف کننده |
بازار
هم پیمانان |
بازار
عرضه کننده |
بازار
واسطه ها |
بازار
اثر گذاران |
بازار
داخلی |
(شکل ۲-۷) آخرین مدل ارائه شده از بازارهای شش گانه تا سال ۱۹۹۹(همان منبع)
۲-۱-۸-۳) مدل بازاریابی رابطه مند در بخش خرده فروشی
تا به امروز برای طراحی و شکل بندی مدل بازاریابی رابطه مند تلاش های زیادی صورت گرفته است. دایرمدلی
پنج مرحله ای که شکل گیری روابط را نشان می دهد ارائه کرد. بیتی و همکاران، مراحل تکوین و شکل گیری رابطه را مورد مطالعه قرار دادند، مدلی که عرضه داشتند مراحل اصلی فرایند شکل گیری رابطه را به تصویر می کشد (شکل ۲-۶ ) این مدل نشان می دهد که فرایند شکل گیری و تکوین روابط از چهار مرحله، تسهیل کننده، شکل گیری رابطه، تقویت رابطه و پیامدها و نتایج رابطه تشکیل می گردد(برقعی،۱۳۹۱، ۳۱)
پیامدها |
شرایط تسهیل کننده |
شکل گیری رابطه |
تقویت رابطه |
مدیریت عالی مشتری مداری |
کارکنان مشتری مدار
· تمایل (انگیزش)
· توانایی (برای مثال مهارتهای همدلی) |
کارکنان
· تقویت و وفاداری هزینه ها ، نارضایتی |
شالوده ریزی روابط میان کارمندان و مشتری بر اساس:
· اعتماد
· عملگرایی |
· عرضه خدمات ویژه جانبی
· کار تیمی |
مشتری
· وفاداری به فروشنده
· وفاداری به شرکت |
انگیزاندن مشتریان جهت ایجاد روابط
· اجتماعی
· عملیاتی |
(شکل ۲-۸ ) مدل بازاریابی رابطه مند در بخش خرده فروشی(همان منبع)
۲-۱-۸-۴) مدل کاربردی بازاریابی رابطه مند
شت و پاراواتیار مدل کاربردی بازاریابی رابطه مند را تعریف نمودند (شکل ۲-۷) که بر طبق این مدل، اجرای ارزیابی رابطه مند می تواند شامل سه بعد باشد که عبارتند از :
- اهداف استراتژی
- طرفین درگیر ( شرکا)
- برنامه های مورد نیاز
هر چند همانطوری که مدیران نیازمند برنامه ریزی استراتژی هایشان هستند، همچنین نیازمند ابزارهایی کاربردی و سیستم های قابل دسترس در بازار برای رسیدن به بکارگیری سراسری بازاریابی رابطه مند با مشتریان خود می باشند. (شت و پارواتیار، ۲۰۰۰).
عملکرد رابطه مند
-مالی
-بازاریابی
-استراتژیکی
-عملیاتی
-عمومی |
هدف
– افزایش اثر بخشی
– بهبود کارایی |
شرکا
-معیارها و ضوابط
-فرایند |
تعیین نقش |
ارتباطات |
پیوندهای مشترک |
فرایند برنامه ریزی |
انطباق فرایندها |
انگیزش کارکنان |
فرایندهای نظارت |
مدیریت و نظارت |
عملکرد |
[۱] -Peck
[۲] – Fredrick Richheld
[۳] – Overlaps
[۴] -Dwyer 1994
[۵] – Beatty et, ai, 1996
[۶] – Facilitating Condition
[۷] -Relationship Formation
[۸] -Relationship enhancement
[۹] – Relationship outcomes
[۱۰] – sheth & Parvatiyar, 2000