تأثیر سرمایه ی اجتماعی بر رشد و توسعه ی اقتصادی
در این بخش به مطالعه تأثیر سرمایه ی اجتماعی بر رشد و توسعه ی اقتصادی می پردازیم که در این زمینه مطالعات بسیار زیادی در خارج و داخل از کشور انجام شده است. در جدول ۲-۳ مطالعات مربوط به تأثیر سرمایه اجتماعی بر رشد و توسعه ی اقتصادی آورده شده است.
جدول۲-۳ مطالعات مربوط به تأثیر سرمایه ی اجتماعی بر رشد و توسعه ی اقتصادی
ردیف | مطالعه ی موردی | سال | محققین (چگونگی ارتباط) | نتیجه ی اصلی مطالعه |
۱ | داده های مقطعی برای کشورهای اروپایی | ۱۹۹۹ | Baumann and Schneider(?) | اثر عوامل مختلف فرهنگی مانند سرمایه ی اجتماعی، بر رشد اقتصادی معنادار نیست. |
۲ | ۳۴ کشور | ۲۰۰۰ | Whitely(+) | در الگوی رشد درون زا، سرمایه ی اجتماعی به میزان سرمایه ی انسانی اهمیت دارد. |
۳ | نظری | ۲۰۰۲ | Routledge and Amsberg(+) | تکانه ی نوآوری بر عامل کارایی نیروی کار و به همین ترتیب سطح سرمایه ی اجتماعی او تأثیر می گذارد و تغییرات سرمایه ی اجتماعی بر رشد و توسعه ی اقتصادی مؤثر است. |
۴ | کانادا | ۲۰۰۲ | Cerri(+) | سرمایه ی انسانی و اجتماعی اثر مثبت بر درآمد خانوارها دارد اما اثر سرمایه انسانی قویتر است. |
۵ | اروپای شرقی و غربی | ۲۰۰۳ | Svendsen(+) | فساد، باعث کاهش اعتماد (سرمایه اجتماعی) و کاهش سرمایه ی اجتماعی، باعث کاهش رشد اقتصادی می گردد. |
۶ | ایتالیا | ۲۰۰۳ | Barbiery(+) | افزایش سطح سرمایه ی اجتماعی، باعث بالارفتن سطح مهارت افراد در کار می شود. |
۷ | ایران | ۱۳۸۳ | سوری(+) | افزایش تعداد سرانه ی چک های بلامحل، شاخصی از کاهش سرمایه اجتماعی است و بر فعالیت های اقتصادی اثر منفی می گذارد. |
۸ | نظری | ۲۰۰۴ | Francois and Zabojnik(+) | صداقت به عنوان عنصر اصلی سرمایه ی اجتماعی شناخته شده است و نقش آن را در مراحل مولد اقتصادی در قالب یک الگو بررسی کرده اند و اثر آن بر تولید مثبت می باشد. |
۹ | ایران | ۱۳۸۴ | علمی و دیگران(+) | روابط بین اعضای خانواده و دوستان، روابط تعمیم یافته و روابط میان دولت و مردم، اثر مثبت بر رشد اقتصادی می گذارد. |
۱۰ | آمریکا | ۲۰۰۵ | Iyer et al(+) | سرمایه ی اجتماعی اثر مثبت بر رشد اقتصادی دارد و آموزش، عمده ترین عامل در تشکیل سرمایه ی اجتماعی می باشد. |
۱۱ | استرالیا | ۲۰۰۶ | Woodhouse(+) | سرمایه اجتماعی در یک جامعه ی منطقه ای کوچک، اثر مثبت بر سطح توسعه ی اقتصادی می گذارد. |
۱۲ | نظری | ۲۰۰۶ | Chou(+) | سرمایه ی اجتماعی با تأثیر مثبت بر سرمایه ی انسانی، نوآوری و توسعه ی مالی باعث افزایش رشد اقتصادی می گردد. |
۱۳ | تهران-ایران | ۱۳۸۵ | جاجرمی و فیروز آبادی(+) | رابطه ی مثبت میان سرمایه ی اجتماعی و توسعه یافتگی وجود دارد. |
۱۴ | ایران | ۱۳۸۶ | رنانی و دیگران(+) | نرخ رشد اقتصادی علاوه براینکه تابع سطح مطلق سرمایه ی اجتماعی باشد، تابع تغییرات سطح سرمایه ی اجتماعی می باشد. |
۱۵ | ایران | ۱۳۸۶ | رحمانی و دیگران(+) | اعتماد تعمیم یافته اثر مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی می گذارد، اما مقدار آن اندک می باشد. |
۱۶ | نظری | ۲۰۰۸ | Bartolini and Bonatti(-) | تخریب سرمایه ی اجتماعی، رفاه افراد را کاهش می دهد ولی لزوماً باعث کاهش تولید ناخالص داخلی نمی گردد. |
۱۷ | نظری | ۲۰۰۸ | Bartolini and Bonatti(-) | توسعه ی فعالیت های بازار، اثر منفی بر سرمایه ی اجتماعی دارد. |
۱۸ | تمام کشورها | ۲۰۰۸ | Sawada and Ishise(-) | سرمایه ی اجتماعی، ارتباط معکوس با سطح توسعه دارد. |
۱۹ | چین | ۲۰۰۹ | Chou and Chow(+) | سرمایه ی اجتماعی، اثر مثبت بر اشتغال، یکپارچگی اقتصادی و نرخ مشارکت نیروی کار دارد. |
۲۰ | ایران | ۱۳۸۸ | صمدی(+) | حقوق مالکیت و کاهش سرمایه ی اجتماعی از موانع نهادی توسعه ی مالی می باشند. |
۲۱ | ایتالیا | ۲۰۰۹ | Antoni(+) | روابط اجتماعی با دوستان و دیگران و مشارکت های اجتماعی داوطلبانه، تأثیر مثبت بر رفاه اقتصادی خانوار دارد. |
۲۲ | نظری | ۲۰۰۹ | Correani et al(+) | سرمایه ی اجتماعی اثر مثبت بر مقدار پسماند سولو (A) دارد. |
۲۳ | اروپا | ۲۰۰۹ | Akcomak and Weel(+) | سرمایه ی اجتماعی با تأثیر مثبت بر نوآوری باعث پیشرفت تولید خواهد شد. |
۲۴ | آمریکا | ۲۰۰۹ | Shidele and Kraybill(+) | سرمایه ی گذاری در سرمایه ی اجتماعی، بدون توجه به منافع آینده روی می دهد و ویژگی های شخصی بر سطح و تغییرات سرمایه ی گذاری تأثیر می گذارد و نهادها در تعیین رفتار سرمایه گذاری سرمایه ی اجتماعی تأثیر می گذارند. |
۲۵ | فیلیپین | ۲۰۱۰ | Labbone and Chase(+) | اعتماد و کاهش هزینه های مبادله، همبستگی مثبت دارند و کاهش هزینه های مبادله از طریق افزایش اعتماد منجر به افزایش رشد اقتصادی گردیده است. |
۲۶ | نظری | ۲۰۱۰ | Roseta-Palma et al(+) | سرمایه اجتماعی به عنوان کالای عمومی اثر مثبت بر محیط زیست دارد. |
مأخذ: یافته های تحقیق
باومن و شنایدر[۱] (۱۹۹۹) در مقاله ای با عنوان “آوردن پوتنام به مناطق اروپایی: ارتباط یا عدم ارتباط سرمایه ی اجتماعی با رشد اقتصادی” در چارچوب رویکرد تجربی از یک الگوی کمّی کلان رشد اقتصادی نئوکلاسیکی برای مناطق اتحادیه اروپا استفاده کرده ونشان داده اند که اثر عوامل مختلف فرهنگی بر رشد اقتصادی معنادار نیست و اثرات این گونه عوامل مانند سرمایه ی اجتماعی بر رشد اقتصادی ضعیف می باشد. داده های مورد استفاده در این مطالعه به صورت مقطعی بوده است.
وایتلی (۲۰۰۰)[۲] در مقاله ای با عنوان “سرمایه ی اجتماعی و رشد اقتصادی” به بررسی رابطه ی میان سرمایه ی اجتماعی و رشد اقتصادی برای ۳۴ کشور بر طبق داده های دوره ۱۹۹۲-۱۹۷۰، با بهره گرفتن از الگوی رشد اقتصادی نئوکلاسیکی تعدیل شده می پردازد. وی نشان می دهد که سرمایه ی اجتماعی بر رشد اقتصادی تأثیر مثبت می گذارد و به همان مقدار که سرمایه ی انسانی یا آموزش در الگوی رشد درون زا اهمیت دارد، سرمایه ی اجتماعی نیز اهمیت دارد.
[۱] Baumann and Schneider
[۲] Whiteley