مشـروبات الکلی[۱]
اصل واژه شراب عربی است و برهر نوع آشامیدنی اطلاق می گردد.لیکن در زبان فارسی تنها نوشیدنی های الکلی به این اسم نامیده می شود.چنان که واژه ی باده و می نیز به همین معناست اما درزبان عربی این گونه نوشیدنی هارا خمر می گویند. (مویدی،۱۳۸۳،۱۱)

مستی کیفیت خاصی است که تحت تاثیر مواد مسکرایجاد شده و قدرت ارزیابی وتشخیص سودو زیان را از انسان سلب کرده و موجب اختلال تام یا نسبی می گردد. (جزایری،۱۳۸۷،۵۴)
شراب همه ی قوای جسمانی وروحانی را تحت تاثیر قرار می دهد و انسانیت که اساس سعادت حیات بشری بر آن است،را از بین می برد.زیرا آدم مست نه عفت می شناسد ونه عرض و نه مراعات نفوس و اموال مردم را می کند. (درتاج ،۱۳۸۹،۴۱)
الکل نظیر طغیان رودخانه و رمیدگی اسب سرکش آثارمخرب و ویران کننده ای دارد.آن که مست می شود می غرد،عربده می کشد،ناسزامی گوید ودر مستی به تباهی می پردازد. (مویدی،۱۳۸۳،۴۳)
 
مبحث اول : تعاریف
در این مبحث برآنیم که واژ گان کلیدی مورد بحث در این بخش را تعریف کنیم.امتیاز انسان بر دیگر موجودات عقل و خرد است و الکل نابود کننده ی عقل آدمی است.خمر انسان را از حالت تعادل طبیعی خارج کرده و باعث عکس العملهای زود هنگام و یا دیر هنگام می شود.خوردن مشروبات الکلى عملى است که سر و کارش مستقیماً با عقل وشعور مى‌‏باشدوبه منظورکشتن تعقل وتقویت عواطف بى‌‏سرپرست آثارشوم و نتیجه‌‏هاى زشت و ناهنجارى که پیوسته از جهت بهداشت و اخلاق و روان در افراد و در جامعه‌‏هاى بشرى بسط و توسعه مى‌‏دهد،به هیچ وجه قابل انکار نبوده و پوشیده نیست.
گفتار اول : معنای لغوی خمـر
اصل خمر پوشاندن چیزی است وبه هرچیزی که باآن وبه وسیله آن پوشانده می شود،خمار می گویند.نامیدن خمربه نوشیدنی که سکرآور است برای این است که در مرکز و جایگاه خرد انسان پنهان می شود. (درتاج،۱۳۸۹،۲۳)

گفتار دوم : معنای اصطلاحی خمـر
در اصطلاح فقهی به هرمایع مست کننده خمرمی گویند.تناسب بین معنای لغوی واصطلاحی خمر برای مایعات مسکر،به این دلیل است که،این مایعات به دلیل مستی که ایجاد می کندروی عقل پرده ای می افکندو نمی گذارد بدرا از خوب و زشت را اززیبا تشخیص بدهد.به این دلیل شراب راخمر گفته اند که،شراب عقل را زایل می کندوعقل فردمست شده رامی پوشاندواز کارمی اندازد.عقل عالی ترین موهبت الهی است.اندیشه،امتیاز انسان است که او را از حیوانات جدا می سازد،هنگامی که شراب انسان را مست می کند وعقل رازایل می سازد اورااز حوزه ی انسانیت خارج و به یک حیوان تبدیل می کند. (درتاج،۱۳۸۹ ،۲۴)

مبحث دوم : نظریات پیرامون مشروبات الکلی
در این مبحث در ابعاد مختلف از جمله ابعاد دینی،حقوقی و پزشکی به بررسی نقش مخرب مشروبات الکلی پرداخته ایم،چراکه به عنوان منشا وریشه ی  اعمال ضداخلاقی شناخته می شود.
گفتار اول : دیدگاه قـرآن پیرامون مشروبات الکلی

گفتار دوم : دیدگاه معصومین پیرامون مشروبات الکلی
دربین مباحث تغذیه ای مساله ای که درخصوص آن بیشترین روایت ازقول معصومان نقل شده،مساله استفاده از مسکرات است.این امر می تواند به خاطر همین آثار سوء و عوارض جسمی و روانی فراوان این مواد باشد. (فتاحی معصوم و زروندی ،۱۳۸۴،۱۷۱)
برای جلوگیری از شیوع شراب خواری،برای این عمل حد شرعی معین شده است.
۱)” وجب الحد على من تناول المسکر أو الفقاع و إن لم یکن مسکرا بشرط أن یکون المتناول بالغا عاقلا مختار عالما بالحکم و الموضوع “. برکسی که مسکر یا آبجو بنوشد،هر چند که فقاع،مسکر نباشد،حد جاری می شوددر صورتی که بالغ،عاقل،مختاروعالم به حرمت شرب خمر باشدو بداندآنچه می نوشد خمراست. (مویدی،۱۳۸۳،۳۰)
۲)”  لا إشکال فى أن المسکر قلیله و کثیره سواء فى ثبوت الحد بتناوله و لو کان قطره منه و لو یکن مسکرا فعلا ، فما کان کثیره مسکرا یکون فى قلیله حد “. بدون تردید میگساری موجب حد می گردد خواه مقدارآن کم باشدیازیاد،حتی اگر یک قطره ازآن باشدوبر اثر کم بودن،مست نکندزیرا هرچیزی که زیاد آن مست کننده باشد مقدار کم آن نیز موجب حد می شود. (مویدی،۱۳۸۳،۳۰)
۳)” الحد فى الشرب ثمانون جلده کان الشارب رجلا أو امرأه”.حد شراب خواری هشتاد ضربه شلاق است خواه مرد باشد یا زن. (مویدی،۱۳۸۳،۳۰)
۴)” یضرب الشارب على ظهره و کتفیه و سائر جسده ،و یتقى وجهه و رأسه و فرجه “. بر پشت و کتف ها و سایر اعضای بدن شراب خوار شلاق زده می شود اما از زدن به صورت،سر و عورت او اجتناب می گردد. (مویدی،۱۳۸۳،۳۱).
۵)” لو شرب کراراولم یحد خلالها کفى عن الجمیع حد واحد،و لو شرب فحد قتل فى الثالثه،و قیل فى الرابعه”.اگر کسی کرارا شراب بخورد ولی در خلال آن حد بر او اجرا نشود یک حد از همه ی آن ها کفایت می کند.اما اگر پس از میگساری حد اجرا شود و او مجددا بنوشد در مرتبه ی سوم کشته می شود.برخی گفته اند در مرتبه ی چهارم کشته می شود. (مویدی،۱۳۸۳،۳۱)
 
” قیل لامیر المومنین علیه السلام انک تزعم ان شرب الخمر اشد من الزنا و السرقه؟قال علیه السلام:نعم ان صاحب الزنا لعله لا یعدوه الی غیره و ان شارب الخمراذا شرب الخمر زنا و سرق و قتل النفس التی حرم الله وترک الصلاه”.از امام علی (ع) سوال شد به نظر شما شراب از دزدی و زنا بدتر است؟فرمود بله.زنا کننده شاید گناه دیگری نکند ولی شراب خوار چون شراب بنوشد زنا می کند،به دزدی دست می زند،آدم می کشدونمازرا ترک می کند. (فتاحی معصوم و زروندی،۱۳۸۴،۱۷۴)
در حدیثی که از امام صادق (ع) آمده ایشان ضربه ای که شراب به عقل وارد می کند را بزرگترین گناه شمرده و آن را موجب ترک نماز و تجاوز ناموسی به مادر،دختر و خواهر دانسته است. (مویدی،۱۳۸۳،۴۸)
پیامبر اکرم (ص) می فرمایند :خمر ریشه زشتی ها و جنایات و امور پلید است. (درتاج،۱۳۸۹،۱۳)
امام باقر(ع)می فرماید:دائم الخمرمانندبت پرستی است.شراب برایش رعشه بدن پدید می آورد.مردانگی وانصاف ومروتش رانابود می کند.شراب است که شراب خواررا وادار به جسارت بر نزدیکان و اقوام و خویشان و خون ریزی و زنا می نماید،حتی در هنگام مستی نمی تواند اززنای با محارم ایمن باشد،او پس از مستی این کاررا بی توجه انجام می دهدوشراب وادارکننده به هرنوع اعمال ضدانسانی است. (درتاج،۱۳۸۹،۷۱)
” حرم الله الخمر لفعلها وفسادها،لأن مدمن الخمر تورثه الارتعاش،وتذهب بنوره،وتهدم مروته،وتحمله على أن یجترئ على ارتکاب المحارم،وسفک الدماء،ورکوب الزنا،ولا یؤمن إذا سکر أن یثب على حرمه ولا یعقل ذلک، ولا یزید شاربها إلا کل شر”.امام صادق در باب علت تحریم شراب توسط خداوند فرمودند:خداوند به این خاطر مصرف شراب را تحریم نموده که دارای اثرهای سوء ومفسد می باشد.زیرا تداوم شراب خواری و میگساری موجب حالت رعشه در اندام و اعضای بدن و از بین رفتن حالت نورانیت و جوان مردی از شخصیت فرد می گردد.شخصیت وی به حدی می رسد که از ارتکاب بی حرمتی نسبت به محارم خود و هم چنین خون ریزی و ارتکاب زنا بیمی ندارد و هنگامی که مست شد ایمانی ندارد به اینکه بر محارمش تجاوز نکند واین در حالی است که عقل ندارد و جز بدی، نوشاننده اش را زیاد نمی کند. (فتاحی معصوم و زروندی،۱۳۸۴،۱۷۳)
” اِنّ شُرب الخَمرِ یُدخِل صاحِبِه فی الزّنا والسِّرقَه و قَتل النّفس التی حرّم اللهُ و فی الشِّرک  بالله و اَفاعیلُ الخمرِ تَعلو عَلی کُلّ ذَنبٍ کَما تَعلو شَجَرُهاعَلی کلّ شَجَر”.از امام صادق سوال شد بزرگترین گناه کبیره چیست؟ایشان در پاسخ فرمودند:شراب خواری.به راستی شراب خواری باعث می شود نوشاننده اش داخل در زنا و دزدی و قتل نفس یا جنایت وشرک خداوند شود و مرتکبان این عمل جرات پیدا می کنند بر ارتکاب هر گناهی،همان طور که گیاه آن(مو)برتری وعلو برسایرگیاهان دارد. (فتاحی معصوم و زروندی،۱۳۸۴،۱۷۵)
از پیامبر اکرم نقل شده است که،یکی از پادشاهان بنی اسرائیل،مردی را ناگزیر کرد که به انتخاب و اختیارخود یکی از سه عمل زشت شراب خواری،زنا یاقتل رامرتکب شود وگرنه اورا خواهد کشت.آن مرد شراب خوردن رابرگزید و چون مست شد بقیه زشتی هارا نیز مرتکب شد. (مویدی،۱۳۸۳،۴۳)
ابلیس شبی رفت با بالین جوانی                                              آراسته با شکل مهیبی سَر و بَر را
گفتا که منم مرگ و اگر خواهی زنهار                                   باید بگزینی تو یکی زین سه خطر را
یا آن پدر پیر خودت را بکشی زار                                     یا بشکنی از خواهرخود سینه و سر را
یا خود ز می ناب کشی یک دو سه ساغر                                   تا آنکه بپوشم ز هلاک تو نظر را
لرزید از این بیم، جوان بر خود و جا داشت                             کز مرگ فتد لرزه به تن ضیغم نَر را
گفتار پدر و خواهر من هر دو عزیزند                                    هرگز نکنم ترک ادب این دو نفر را
لکن چو به می دفع شر از خویش توان کرد                              می‌نوشم و با وی بکنم چاره شر را
جامی دو بنوشید و، چو شد خیره ز مستی                        هم خواهر خود را زد و هم کشت پدر را
ای کاش شود خشک، بُن تاک و خداوند                                 زین مایه شر حفظ کند نوع بشر را
ایرج میرزا
” حرمها لأنها أم الخبائث ورأس کل شر،یأتی على شاربها ساعه یسلب لبه فلا یعرف ربه ولا یترک معصیه إلا رکبها ولا یترک حرمه إلا انتهکها ولا رحماً ماسه إلا قطعها ولا فاحشه إلا أتاها،والسکران زمامه بید الشیطان إن أمره أن یسجد للأوثان سجد، وینقاد حیثما قاده”.امام صادق در علت تحریم شراب فرمودند:تحریم نموده خداوند آن را برای این که مادر تمام پلیدی ها و سرآمد تمام بدی هاست.ساعتی بر فرد شراب خواردر هنگام شراب خواری می گذرد که از وی مغزوخردش سلب می شودو پروردگارش رادیگر نمی شناسدو ازارتکاب معصیت باکی ندارد و آن را مرتکب می گردد و ازارتکاب هر هتک حرمت،قطع رحم و فاحشه ای ابا نمی ورزد و فردی که مست شود زمام وافسارش به دست شیطان خواهد بود.اگر او را به سجده بت هاامر کندسجده می کندوپیروی می کند،ازآنچه اورا بدان رهبری اش کند. (فتاحی معصوم و زروندی،۱۳۸۴،۱۷۵)
پیامبر اکرم فرمودند:اگرشراب خوار شهادت وگواهی دهد مورد قبول نیست. (فتاحی معصوم و زروندی ،۱۳۸۴،۱۷۳)
رسول اکرم فرمودند:آگاه باشید ای مردم که من شما را از استفاده ی هر نوع مست کننده ای منع و نهی می کنم. (فتاحی معصوم و زروندی،۱۳۸۴،۱۷۱)
” وحرم الله الخمرقلیلها و کثیرها و بیعها وشراءها و الانتفاع بها”.امام صادق فرمودندخداوند استفاده کم وزیادازشراب، خریدوفروش وسودبری ازآن راتحریم نموده اند. (فتاحی معصوم و زروندی،۱۳۸۴،۱۷۱)
” ماعصی الله بشی‏ء اشدمن شرب المسکران احدهم یدع الصلاه الفریضه ویثب علی امه وابنته واخته وهو لایعقل”.امام باقر فرمودند:گناهی بدتر از شرب خمر نیست.شراب خواردر حال مستی نمازواجب را رها و بامادر،خواهرودخترش همبستر می شود،زیرا در آن حال اندیشه خودراازدست داده است.
(وسائل الشیعه،ج ۱۷،ص۲۵۰)
” لعن رسول الله فی الخمر عشره غارسها و حارسها و عاصرها و شاربها و ساقیها و حاملها و المحموله و بایعها و مشتریها و آکل ثمنها”.حضرت رسول در رابطه با شراب ده نفر را مورد لعن قرار دادند.کسی که درخت آن را می کارد به نیت تهیه شراب،کسی که از آن نگهداری می کند،کسی که از میوه آن عصاره می گیرد، کسی که آن را می نوشد،هم چنین ساقی،باربر آن،کسی که شراب به سوی او آورده می شود،خریدار و فروشنده آن وخورنده ی پول آن. (فتاحی معصوم و زروندی ،۱۳۸۴،۱۷۷)
 
 
 
 
 
 
 
گفتار سوم : دیدگاه علوم پزشـکی پیرامون شراب خواری
الکلیسم علت اصلی کمبود ویتامین ها و مواد معدنی در نزد مردم متمدن جهان که انواع اغذیه ویتامین دار را،به طور فراوان دراختیار دارند،می باشد.الکلی را که معتادان به آن می نوشند معمولا جای پروتئین مورد نیاز بدنشان را می گیرد و یا در بعضی موارد مانع جذب و یا ذخیره صحیح ویتامین های مصرف شده می شود. (میندل،۱۳۷۲،۲۷۵)
الکل بزرگترین تخریب کننده و ازبین برنده مواد تغذیه ای و ویتامین ها می باشد. الکل آب سلول های مغز را کشیده و باعث نابودی آن ها می شود.هم چنین الکل سبب پایین آمدن قند خون می شود.الکل یک محرک نیست بلکه در واقع یک مسکن کاهش دهنده فعالیت بدنی است.الکل بدن رااز ویتامین های ب،ویتامین ث،ویتامین کا،روی،منیزیم وپتاسیم تهی می سازد. (میندل،۱۳۷۲،۳۲۳)
مصرف الکل با جذب ویتامین های گروه ب مخصوصا تیامین مداخله می کند و ممکن است منجر به تخریب فولات گردد.دراین حالت مصرف مکمل های غنی ازویتامین های ب،مفیدخواهدبود.به منظورجلوگیری ازکمبودهای موادمغذی تغییردرمصرف الکل بایدتوام بادرمان تغذیه ای صورت بگیرد. (ویلیامز،۱۳۸۳،۱۸۷)
ویتامین هایی که رغبت شما را به الکل کم می کند:ویتامین آ،د،ای،ث،ویتامین های ب به ویژه ویتامین های ب۱۲،ب۶،ب۱،ب۳ورژیم پروتئینی زیاد بهترین نتیجه راداشته است.هم چنین تریپتوفان به الکلیست ها کمک کرده است،چون سروتونین،ماده طبیعی آرام بخش موجود درمغز،در الکلیسم نقصان می یابد.تریپتوفان موجب تخفیف علائم اختلالات شیمیایی بدن معتادان شده ودر نتیجه می توانند از نوشیدن الکل اجتناب کنند. (میندل،۱۳۷۲،۳۲۵)
الکل مانع ازانتقال تکانه های عصبی می شودوسرعت حرکت،تفکروسخن گفتن راکاهش می دهد.الکل به عنوان یک عامل افسرده کننده بر سیستم عصبی عمل می کند.کسانی که مستعدافسردگی هستندو از فشارهای روانی رنج می برند نباید الکل مصرف کنند. (اورسل،۱۳۸۱،۱۰)
مدت باقی ماندن الکل در جریان خون در اوقات مختلف شبانه روز متفاوت است.یعنی هر چه مدت طولانی تری الکل در خون باقی بماند مسلما وقت بیشتری دارد تا اثر زیان آور خود را بر سلول های مغز و عصب وارد آورده و آنها را نابود سازدو سلول های مغز و عصب وقتی از بین رفتند دیگر به جایشان ساخته نمی شود.
مصرف الکل هنگام صبح ۲۵درصد دیرتر از شب هنگام سوخته می شود.همین طور الکل صرف شده در نیمه شب مدتی بیشتر از آنچه قبل از ساعات نیمه شب صرف شود در خون باقی می ماند.پس نوشیدن الکل هنگام صبحانه به مراتب زیان آورتر از صرف آن با شام است. (میندل،۱۳۷۲،۳۲۴)
مدت زمانی که الکل در جریان خون می ماند در طی روز متفاوت است.بدین معنا که هر چه الکل بیشتر در بدن بماند بیشتر روی سلول های مغز اثر می گذارد.آشامیدن مشروبات الکلی بین۲ صبح تا ظهر آسیب پذیرترین زمان است.ویتامین ها و سایر مکمل ها میل شمارا به آشامیدن الکل کم می کنند. (میندل،۱۳۷۵،۳۶۲)
طول دوره های فراموشی در اوج دوران میگساری از ساعت هایی در روز تا یک هفته متغیر است.این دوره ها می توانند پیش درآمد یک ضایعه ی عضوی مغز،باشند.ممکن است اعمال بی شرمانه یا آزار دهنده و جنایی مرتکب شود هم چنین هذیانهای مزمن برای او ایجاد می شود که این هذیانها اغلب از نوع بد گمانی هستند از قبیل اتهام به همسر. (فتاحی معصوم و زروندی،۱۳۸۴،۱۶۷)
در حالت طبیعی مغز به واسطه ی اثرهای کنترلی و مهاری اش بر روی هیجان ها،رفتارها و گفتارها در ساختار شخصیتی انسان نقش اساسی را بر عهده دارد.الکل اثر مهاری و کنترلی مغز را تضعیف می کند که در اصطلاح علمی،به آن عمل مهاربرداری گفته می شود.این مساله کارایی فرد برای اعمال فعالیت های روزانه اش را کاهش می دهدو شخصیت وی را از نظر اجتماعی بی ثبات،متزلزل و فروپاشیده می گرداند.این فرم از اختلال شخصیت فردراگستاخ نموده و اورا به ارتکاب هر عمل زشت وناپسندی تحریک می کند واصطلاحااو را فردی افسارگسیخته و لا ابالی می سازد. (فتاحی معصوم و زروندی،۱۳۸۴،۱۶۹)
اختلالات عصبی در دسته بیمای هایی است که در اثر کمبود غذایی و مصرف الکل به وجود می آید. در این اختلالات،ضایعات مغزی و عصبی،ناپایداری مشاعر،از دست رفتن قدرت حافظه،و بسیاری از عوارض دیگر ظاهر می شود.بر اثر بدغذایی و مصرف الکل اولا) الکل،جایگزین غذا در رژیم غذایی می شود.ثانیا) جذب روده ای عوامل مغذی مختل می شود و احتیاجات ویتامینی بدن افزایش می یابد.(www.iranian.com)
 
 
 
 
گفتار چهارم : دیدگاه قانـون مجـازات اسلامی پیرامون شراب خواری
شرب مسکرات و هم چنین تاثیر آن برروی زوال عقل یا اراده ی مرتکب واقعیتی است که نمی توان از کنار آن به سادگی گذر کرد و بدون تشریع احکام آن نمی توان مدعی داشتن سیستم قانونی و قضایی عدالت محور بود. (جزایری،۱۳۸۷،۸۸)
شواهد بسیاری هست که رابطه تنگاتنگ مصرف الکل و جرائم خشونت آمیزرا توجیه می کند.بسیاری از پژوهش ها تاثیر الکل برخشونت روان را مورد توجه قرار می دهند.اعتیاد به الکل الزاماً خشونت وجرم زایی را دربرندارد.اما اختلال شخصیت در تعدادی از معتادان،آمادگی برای مصرف الکل و مبادرت به خشونت را به طور همزمان ایجاد می کند. (http://alcoholireland.ie)
 
الکل و جنایات:ارتکاب جنایت نزد الکلیک ها خیلی زیاد است.اکثریت قاطع جنایات و جرائم بزرگ در حال مستی روی می دهد و الکل عامل نصف جنایات می باشد.از جمله جرایم ارتکابی توسط الکلیک ها:
۱)از خصوصیات الکلیک های مزمن کلاه برداری ودر بحران حادقتل است و در حالات مستی معمولی، شخص مستعد ارتکاب تجاوزات جنسی و غیره می باشد. (جزایری،۱۳۸۷،۲۳)
۲)ضرب و جرح ها ی در اثر نوشیدن الکل و سرقت های مربوط به الکلیستها.
۳)شراب خواران به خاطر روحیه ی درنده خوئی و شرارت که در حال مستی غالبا پیدا می شوددست به اعمال جنایت آمیز می زنند به طوری که آمارزیادی ازدرگیری باپلیس مربوط به افرادی است که از مشروبات الکلی استفاده می کنند. (درتاج ،۱۳۸۹،۹۷)
۴)وقوع اختلال های روانی شدیددر افراد الکلی،پنج برابر بیشتر از سایرافراد است. (فتاحی معصوم و زروندی ،۱۳۸۴،۱۶۶)
۵)تجاوز به حقوق دیگران و مشاجرات بی دلیل به جهت فقدان تفکر منطقی.
۶)تزلزل شخصیت،جنون عقلی وبدبینی،که دراین حالت گاهی انسان رابه خیانت و خودکشی(۲۵درصد  خودکشی ها با الکلیسم در ارتباط است)سوق می دهد. (درتاج،۱۳۸۹،۸۲)
۷)الکل وحوادث رانندگی:اثر الکلیسم درحوادث رانندگی فوق العاده زیاداست.دست کم نیمی از تصادف ها با الکلیسم در ارتباط است.نزد شخص الکلیک سرعت عمل و مهارت و قضاوت به مقدار زیاد تقلیل یافته،و تصورباطل وغلط،مهارت وچابکی بیشتر می شود،در نتیجه این اشخاص سبب تولیدحوادث خطرناک رانندگی می گردند. (جزایری،۱۳۸۷،۲۲)
مسئله:مضرات شرب مسکرات برمتابولیسم بدن قطعی است و بعید است خداوند امری را حرام نموده باشد و در این حرام خاصیت شفا بخشی و یا دارویی ودرمانی نهفته باشدولیکن بر فرض آن که در موارد نادری بتوان برای مسکر یا الکل خاصیت درمانی قایل گردید و برای بیمار توسط پزشک تجویز گردد،این مساله مطرح می شود که چنانچه این فردمست گردیده ودر حالت مستی مرتکب جرمی شودقابل مواخذه خواهد بود یا خیر؟به نظر می رسددر چنین حالتی شرب مسکر عملی مباح تلقی و مستی متعاقب این امر و جرائم ارتکابی احتمالی در حالت مستی،از نظر حکم شبیه شرب خمر اضطراری است. (جزایری،۱۳۸۷،۹۰)
اگراز کسانی که درحال مستی درکشورهای مختلف دست به انتحار یا جنایت زدندو خانه هایی راویران ساختندوخانمان هایی رابرباددادندآماری تهیه شودرقم سرسام آوری تشکیل خواهد شد. (مویدی،۱۳۸۳،۴۶)
ماده ی ۲۶۴ _مصرف مسکراز قبیل خوردن،تزریق وتدخین آن کم باشد یازیاد،جامد باشد یا مایع،مست کندیانکند،خالص باشدیامخلوط به گونه ای که آن رااز مسکر بودن خارج نکند،موجب حد است.
تبصره_خوردن فقاع(آب جو مسکر)موجب حد است هرچند مستی نیاورد.
ماده ی ۲۶۵ _حد مصرف مسکر،هشتاد ضربه شلاق است.
ماده ی ۲۶۶ _غیر مسلمان تنها در صورت تظاهر به مصرف مسکر،محکوم به حد می شود.
تبصره_اگر مصرف مسکر توسط غیر مسلمان علنی نباشد لکن مرتکب در حال مستی در معابر یا اماکن عمومی ظاهر شود به مجازات مقرر برای تظاهر به عمل حرام محکوم می گردد.
 
 
 
 
مبحث سوم : مضرات مشروبات الکلی
الکل ماده مخدریست که دردنیای امروز به میزان وسیعی مصرف می شود و به علت اینکه دراکثر جوامع به آسانی قابل حصول است اغلب مردم تصور نمی کنند که مخدر باشد ولی واقعا چنین است واگر به غلط از آن استفاده شود می تواند مضرات زیادی برای شما داشته باشد. (میندل،۱۳۷۲،۳۲۳)
حرمت نوشیدن مشروبات الکلی بدون دلیل نیست بلکه به جهت ضررهای فراوان اخلاقی،جسمی، روحی،اجتماعی و اقتصادی است. (مویدی،۱۳۸۳،۴۱)
گفتار اول : مضرات اخلاقـی مشروبات الکلی
مشروبات الکلی بزرگ ترین ضربه را برپیکر اخلاق وارد می سازد،زیرا معتاد به شراب،انسانی بد اخلاق،بدزبان،بی توجه به حریم هاو خطوط قرمز وحرمت ها ست.به همه قوانین و مقرراتی که پایه سعادت بشری است پشت پا می زند واز بی عفتی،جنایت و خیانت باکی ندارد و چون در هنگام مستی نیروی تشخیص و تمیز خوبی و بدی را از دست می دهد،هر خلافی را مرتکب می شود. (مویدی،۱۳۸۳،۴۲)
الکل باعث انحطاط شخصیت و در نتیجه سقوط اخلاقی شخص می گردد. (جزایری،۱۳۸۷،۲۱)
گفتار دوم : مضرات روانـی مشروبات الکلی
الکل افزون بر متزلزل کردن پایه های اخلاقی فردی و اجتماعی،به روح و روان شراب خوار،نیزآسیب وارد می کنداز جمله۱)افسردگی و اضطراب های پایدار روحی،که براثراستفاده ی بلندمدت الکل ایجاد می شود،۲)خودکشی وخود آسیبی.درمیان افراد،استفاده کنندگان از الکل،بیشتر از دیگران،دست به خودکشی و خود آسیبی می زنند.۶تا۲۰ درصد مصرف کنندگان الکل،سرانجام خودکشی می کنند،۳)تغییردر شخصیت.کسی که در نوشیدن الکل زیاده روی می کند غالبا گرفتار خود محوری و فقدان تمایل به دیگران می گرددو استاندارد رفتارهای او به خصوص در مساله احساس مسئولیت،کاهش پیدا می کند.در شخص الکلی عاطفه خانوادگی و محبت نسبت به زن و فرزند ضعیف می شود وانسان تا مرحله حیوانیت سقوط می کند،به طوری که مکرردیده شده پدرانی فرزندان خود را با دست خود کشته اند،۴)آسیب جدی و پایدار قوای ذهنی و هوشی،۵)بروز علائم حادروان پزشکی به صورت توهمات وهذیان گویی(علایم جنون آمیز)،۶)افزایش رفتارهای تهاجمی،۷)تحریک پذیری و بی ثباتی خلق و خوی و۸)سوء ظن و حسادت به اطرافیان. (مویدی،۱۳۸۳،۴۶-۴۵)
گفتار سوم : مضرات جسمـی مشروبات الکلی
شاید بتوان گفت بیشترین تاثیر سوء شراب بر جسم آدمی است.به گونه ای که هیچ عضوی از اعضای بدن انسان رانمی توان یافت که ازگزند این ام الخبائث مصون باشد.تحقیقات علمی وکاوش های نظری به برخی ازاین مضرات دست یافته است.بی تردیددرآینده دورونزدیک آثار زیان باردیگری کشف خواهد شد.اینک به برخی از این آثار ناگوار اشاره می کنیم.
۱)عقل:مشروبات الکلی یکی از بلاهای بزرگ وخانمان برانداز زندگی بشر بوده و هست.در نکوهش این سم مهلک همین بس که با بزرگ ترین سرمایه ی بشر ووسیله ی امتیاز او بر سایر جانداران یعنی عقل و خرد سر جنگ ومبارزه دارد.زیان هایی که شراب به قوه عاقله و دراکه وارد می سازد و تصرفاتی که درافکارو اندیشه های انسان می کندومجرای ادراک را،چه در حال مستی و چه بعداز آن به انحراف می کشاند برای هیچ کس قابل انکار نیست. (مویدی،۱۳۸۳،۴۷)
مستی باعث زوال عقل گردیده وقوای دماغی شخص که درحالت عادی به فعالیت مشغول است،تحت تاثیر الکل یا خمر،تعطیل یا دچار اختلال می گردد. (جزایری،۱۳۸۷،۶۱)
۲)سیستم عصبی:عوارض عصبی ناشی از مصرف نوشابه های الکلی رادر دو جهت عضوی ورفتاری می توان بررسی کرد.عوارض عضوی مغز ومراکز عصبی بیشتر به صورت التهاب رشته های عصبی،تغییراتی در قشرمخ،آتروفی( کوچک شدن)مغز وبرخی بیماری های نادر دیگر ممکن است بروز کند.مشکلات رفتاری بیشتر به شکل اختلال هایی در خواب،رفتارهای تحریکی و تخدیری،خشونت یا کم شدن تحمل و غالبا بی حوصلگی خودنمایی می کند. (مویدی،۱۳۸۳،۵۲)
۳)مغز:دانشمندان دانشگاه جانزها پکینز در بالتیور ایالت مریلند آمریکا اعلام کردند مصرف میزان کم تا متوسط مشروبات الکلی سبب کاهش مغز انسان می شود. (مویدی،۱۳۸۳،۵۳)
برای محافظت از مغز خود از خوردن الکل خودداری نمایید.دکتر جین جک وانگ از آزمایشگاه دولتی اپتون نیویورک می گوید الکل برای مغز شمااصلا خوب نیست.معتادین به الکل به مغزخود صدمه می زنند.      (کارپر،۱۳۷۹،۳۹۴)
 
گفتار چهارم :مضرات اقتصادی مشروبات الکلی
متاسفانه حکومت ها تنها به فکر منافع مالیاتی شراب هستند ولی حساب بودجه های هنگفت دیگری را که صرف ترمیم مفاسد شراب می شود نمی کنند.اگر دولت ها حساب ازدیاد بیماری های روحی در اجتماع،خسارت های جامعه ی منحط،اتلاف وقت های گران بها،تصادفات رانندگی ناشی از مستی،فساد نسل های پاک،عقب ماندن فرهنگ،زحمت ها وگرفتاری های پلیس وپرورشگاه جهت سرپرستی اولاد الکلی ها بیمارستان ها وتشکیلات دادگستری برای جنایات آن ها،زندان برای مجرمان الکلی ودیگر خسارات ناشی از شراب خواری را یک جا بکنند،خواهند دانست درآمدی که به عنوان عوارض ومالیات شراب عایدشان می شود در برابر خسارت نام برده هیچ است. (مویدی،۱۳۸۳،۶۱)
نتایج اسف انگیز خوردن مشروبات الکلی به قدری زیاد است که به گفته یکی از دانشمندان اگر دولت ها ضمانت کنند درب نیمی از می خانه هارا ببندند می توان ضمانت کرد که ازنیمی ازبیمارستان ها وتیمارستان ها بی نیاز شویم. (درتاج،۱۳۸۹،۱۰۰)
افزون براین نتایج اسف انگیز،مصرف مشروبات الکلی راتنها باپول نمی توان سنجیدزیرامرگ عزیزان،به هم خوردن خانواده ها،آرزوهای بربادرفته وفقدان مغزهای متفکرانسانی به هیچ وجه باپول مقایسه شدنی نیست. (مویدی،۱۳۸۳،۶۲)
گفتار پنجم : مضرات اجتماعـی مشروبات الکلی
افزون بر آنچه گذشت،هوسبازی برای میگساری آثار نا گواری در جامعه دارد و سلامت اجتماع را از جهات گوناگون درمعرض خطروتهدید قرارمی دهد.برخی از این آثار ناگوار عبارتند از:۱)افزایش میزان حوادث رانندگی،۲)افزایش هزینه های مراقبت های بیماران عصبی و روانی،۳)افزایش بزهکاری وپی آمدهای حاصله از آن و۴)هزینه های مختلف مراجع پلیسی و قضایی مربوطه. (مویدی،۱۳۸۳،۶۳)
 
 
 
 
 
بخش دوم : نوشیدنی های کـافئین دار[۲]
کافئین چیست؟کافئین یکی ازمحرک ترین مواد سیستم عصبی درجهان است.کافئین مستقیماروی اعصاب اثرمی گذارد.همان طور که مصرف قهوه،چای و کولاها،شمارا سرحال می آورد،اثرات جانبی آن ها به مراتب زیان بخش تر است. (میندل،۱۳۷۵،۳۵۷)
نه تنهاکافئین ماده مخدراست بلکه بایدبگویم مخدری قوی است.ضمن اینکه ازنوشیدن انواع کولا،چای وقهوه ی روزانه خود لذت می برید به آن معتاد هم می شوید.کافئین مستقیما بر روی دستگاه عصبی مرکزی اثر می کند.پس از مصرف،خیلی سریع احساس خستگی را کمتر کرده و ذهن راروشن تر می کند.سبب تحریک کبدشده و قند ذخیره در آن را،آزاد می سازد.آزاد شدن قند ذخیره از کبد به وسیله کافئین فشار زیادی بر دستگاه غدد مترشحه داخلی وارد می سازد. (میندل،۱۳۷۲،۳۱۷)
نیمه عمرکافئین دربدن انسان۳تا۱۰ساعت است وزمان رسیدن به اوج غلظت۳۰ تا۶۰دقیقه است.کافئین به آسانی به مغز می ‌رسدو باعث فعال شدن گیرنده‌هایی درمغز می ‌شود.نتیجه نهایی این فعالیت،افزایش برخی مواد شیمیایی در مغز است. (تبیان)
قهوه،چای و نوشابه های کولادار مقدار زیادی کافئین دارند.مقدار زیاد کافئین موجود در این آشامیدنی ها مستقیما باعث تحریک دستگاه عصبی می شود. (اورسل،۱۳۸۱،۱۰)
دریافت کافئین به مقدار زیاد منجر به از دست دهی سریع ترویتامین ها می شود.در این حالت علاوه بر کم کردن دریافت کافئین،مصرف مکمل های ویتامینی توصیه شده است. (ویلیامز،۱۳۸۳،۱۸۷)
مطالعات جدید نشان داده است افرادی که مقادیرزیادی کافئین ازمنابع مختلف خوراکی دریافت می‌کنند،بیشتر ازدیگران دچار توهم می‌شوند.این اشخاص معمولا صداهایی را می‌شنوند یا چیزهایی را می‌بینند که واقعا وجود ندارند و فرد فقط توهم حضور آن‌ هارا تجربه می‌کند.کافئین معمولا درموادی چون قهوه،چای و نوشیدنی‌های انرژی‌زایافت می‌شود.این تحقیق ازسوی شورای پژوهش اقتصادی و اجتماعی و شورای تحقیقات پزشکی درآمریکا صورت گرفته است.
دراین پژوهش۲۰۰دانشجومورد مطالعه قرارگرفتندوازآن‌ ها درخواست شداطلاعاتی رادرباره مقدارکافئین مصرفی روزانه‌شان درمحصولاتی که مصرف می‌کنندمانند قهوه،چای،نوشابه‌های انرژی‌زا،شکلات و قرص‌های کافئین دار دراختیار پژوهشگران قرار دهند.پس ازآن،درصد توهم‌زایی ومیزان استرس این افراداندازه‌گیری شد.بررسی‌ها نشان دادافرادی که بیشتر کافئین مصرف می‌کنند،صداهاوتصاویر واهی بیشتری به نظرشان می‌رسد و حضور افرادی را در اطراف‌شان حس می‌کنند که وجود خارجی ندارد. (www.icofee.ee)
کافئین درطول روزبه شکل های گوناگون مانند قهوه،چای،نوشابه های گازداروبسیاری از انواع شکلات موردمصرف قرارمی گیرد.کافئین،باعث تحریک بیماران روانی می شودوکلسترول خون راافزایش می دهد.کسانی که گرفتار عارضه افسردگی هستند،نباید بیش از یک گرم کافئین در روز مصرف کنند،زیرا سبب شدت یافتن افسردگی آن ها می شود.کافئین باعث می شود که مقدار قابل ملاحظه ای از سدیم و پتاسیم بدن از طریق کلیه ها دفع شودو هم چنین،جذب آهن را در روده ها کم می کند.کافئین،ماده طبیعی است که در بسیاری از غذاها نوشابه‌،قهوه،چای وشکلات یافت می‌شود که می‌تواند باعث علائمی متفاوت ازفردی به فرددیگر شود.این علائم که به آن حساسیت به کافئین می‌گویند،به میزان کافئینی اشاره دارد که فرد باید مصرف کند. کافئین ماده ای است که کفایت وقدرت کار مغز انسان را افزایش می دهد. (www.pezeshkan.info)
مصرف کم ومتعارف کافئین موجب بهترشدن روحیه وتغییر مثبت خلقیات شما شده و برعکس استفاده سنگین و بی رویه از آن  برای سلامت جسم و روحیات زیان بارخواهد بود. (کارپر،۱۳۷۹،۴۰۴)
کارشناسان ازکافئین به عنوان یک تیغ دو لبه نام می برند زیرا از یک سو می تواند بر خلق وخوی افراد اثر مثبتی بر جای گذارد و خستگی را از آن ها دور سازد،اما از سوی دیگر ممکن است تعادل فرد را مختل کند. مصرف کافئین تحریک پذیری فرد را افزایش می دهد وگاهی باعث می شود که فردرفتار نامطلوبی ازخود نشان دهد.مصرف این نوشیدنی ممکن است خطر ابتلا به افسردگی و ناامیدی را افزایش دهد. (تبیان)
منابع بزرگ کافئین:قهوه،چای و نوشابه. (کارپر،۱۳۸۹،۱۷۹)
 
 
 
مبحث اول : قـهوه[۳]
تصمیم گیری درباره ی اداره ی یک ملت غالبا با یک فنجان قهوه انجام می شود. (کاردینال ریشلیو)
واژه قهوه برگرفته اززبان عربی وبه معنای تحریک کننده وزائل کننده اشتهاست.میزان کافئینی که از طریق این نوشیدنی به بدن می‌رسد،با نوشیدن یک فنجان قهوه معمولی۱۱۵میلی گرم کافئین وبا یک فنجان نسکافه۶۵میلی گرم کافئین وبانوشیدن یک فنجان قهوه بدون کافئین باز هم معادل۳میلی‌گرم کافئین وارد بدن می‌شود.می‌توان گفت که کافئین درهیچ شرایطی به طور کامل ازقهوه جدانمی‌شود،بلکه مقدارآن به حداقل می‌رسد.نکته‌ای که بایددرمورد این نوشیدنی درنظرداشت،رعایت اعتدال درمصرف آن است.اگر بیش از اندازه به مصرف برسند،می‌توانند کلسترول خون را بالا ببرد.کافئین در طول روز به شکل های گوناگون از راه نوشیدن انواع نوشابه های گازدار،شکلات هاوقهوه وارد بدن می شود.امروز پژوهشگران درباره کافئین موجود در قهوه،نظریات مختلف و گاهی حتی متضاد ابراز می کنند.هم چنین گروهی از پژوهشگران به این نتیجه رسیده اند که قهوه باعث تحریک بیماران روانی می شود. (تبیان)
تاریخچه قهوه:درباره کشف قهوه چند داستان وجود دارد.بر طبق یکی ازاین داستان ها چوپانی به نام کادی تاثیر قهوه راکشف کرد.اومتوجه شد که گوسفندانش بعدازآن که دانه بوته ی خاصی رامی خورند چالاک تر می شوند.بنابراین خودش آن راآزمایش کردوحس کرد که کاملا نیرومند شده است. یک روحانی صوفی او را با گله گوسفندانش دید و پرسید چرا این قدر سر حالی؟پس از شنیدن جواب چند دانه ازآن درخت مرموز را با خود به دیر برد و بعدا روحانیون دیگر از آن گیاه مصرف کردند تا برای عبادت در طول شب های طولانی بیدار بمانند.در جهان اسلام قهوه همیشه نوشیدنی مورد علاقه بوده است چون برای مومنان واقعی نوشیدن مشروبات الکلی ممنوع است لذا مستی ناشی از کافئین جانشین مستی الکل شد.در ایالات متحده آمریکا نیز همین پدیده مشاهده شده است.دردوران ممنوعیت مصرف الکل مصرف قهوه به میزان زیادی افزایش یافت.در قرن هفده زمانی که قهوه وارداروپا شدتوجه طبقات مرفه راجلب کرد.چندین قهوه خانه نیز پدیدار شدند که درآنجا روشن فکران با هم ملاقات کرده وفلسفه بافی می کردند.قهوه از زمان ورود به اروپا با بیداری فکری و مباحثات روشنگرانه ارتباط داشت.بعضی ها مانند میشله حتی قهوه را موجب وقوع انقلاب فرانسه در سال ۱۷۸۹می دانند.به نظراو قهوه عادت و شیوه ی زندگی و طرز تفکر فرانسویان را تغییر داد.می دانیم که آزاد اندیشان عادت داشتند یکدیگر را در کافه ی مشهور پاریس به نام پروکوپ ملاقات نمایند.
آن هادراین مکان باروحیه ای که باقهوه به هیجان آمده بودراجع به نظریات مختلف بحث می کردند.همین ملاقات ها وبحث ها سرانجام به انقلاب فرانسه انجامید.قهوه همواره شهرت خود را به عنوان نوشیدنی که به فکر کردن کمک می کند حفظ نموده است.خالقان آثار بزرگ از بالزاک تا پوانکاره زیاد قهوه می خوردند تا فکرشان تحریک شود.پوانکاره حتی بعضی از کشفیات خود را،به قهوه نسبت می داد.یوهان سباستیان باخ از این مایع سیاه رنگ آسمانی الهام می گرفت و یکی از اشعار خود را بدان اختصاص داده است. (گروهی از مولفان،۱۳۷۸،۲۳۲-۲۳۱)
از اثرات زیان بخش این مواد۱)آشامیدن قهوه زیاد معمولا باعث حالت عصبی،افسردگی،ناهنجاری های رفتاری،عصبانیت،بیش فعالی و کج خلقی می گردد،۲)اشخاصی که زیاد قهوه مصرف می کنند به کمبود ویتامین و مواد معدنی دچارمی شوند.کافئین بدن رااز ویتامین های ب،ویتامین های ث،روی،پتاسیم و سایر مواد معدنی تخلیه می کند. (میندل،۱۳۷۵،۳۵۷)
اگر چه مقادیرکم کافئین می تواند خواص بالا برنده خلق راداشته باشد اما مصرف زیاد و طولانی مدت کافئین و چای سیاه ممکن است اضطراب و افسردگی را تشدید کند. (زیمرمن،۱۳۸۶،۲۰۵)
نوعی بیماری به نام کافئیسم وجود دارد که با علامت کج خلقی همراه است.اگر چای و قهوه زیاد می نوشید احتمالا آن خستگی که به وسیله کافئین علیه آن مبارزه می کنید مربوط به کمبود پتاسیم است که در اثر مصرف زیاد کافئین از دست می دهید.معتادان به الکل و کسانی که زیاداز حد مشتاق شیرینی هستند باید آگاه باشند که احتمالا میزان پتاسیم آنها پایین است.مصرف زیاد کافئین،قهوه و چای مانع جذب آهن و کلسیم می شود. (میندل،۱۳۷۲،۱۳۲)
قسمت عمده آثار خوب وبد قهوه ناشی ازوجود وتانن موجوددرآن است.کافئین ممکن است درحالات روحی انسان اثر بگذارد وبسته به ساختمان بیولوژیک هر فردوحساسیت های خاص هرشخص،انرژی زاوفرح افزاباشد،کارمغزرابهبود بخشد وهوشیاری راافزایش دهد. (دریایی،۱۳۸۶،۱۰۹)
قهوه یکی از نوشابه های معروف مورد علاقه ی مردم دنیاست.نوشابه ای که آثار تحرک زایی آن برای مغز به علت داشتن مقدار قابل ملاحظه ای کافئین به ثبوت رسیده است.این نظری است که مورد قبول وتأیید جودیت ورتمن،دانشمند محقق در آثار تحرک زایی غذاها در دانشگاه ام– آی– تی می باشد.
این که خوردن قهوه به مقدار معمول روزانه چقدردر افزایش قدرت کار مغز اثر می گذارد سوالی است که تحقیقات دکتر هاریس لیبرمن دانشمند روان شناس در گروه دانشگاهی مغز وعلوم عقلی در ام– آی– تی به آن پاسخ می دهد.درآزمایشی که انجام شد به گروهی کپسول های حاوی کافئین و به گروهی دیگر  کپسول های پلاسبو(ماده بی اثر)داده شدکه البته خودآن ها نمی دانستند که کپسول هایی بامحتوای متفاوتی می خورند.سپس از آنها تست به عمل آمد.نتیجه بسیار هیجان انگیز بود،قهوه در هر یک از تست های مغزی،اثرش را نشان داد.نتیجه آزمایش را دکتر ورتمن چنین تفسیر می کند که اثر تحرک زایی کافئین روی مغز و اعصاب موجب تفکر وواکنش سریع تر،هوشیاری بیشتر و دقت بیشتر در پاسخ گویی شده است.از این آزمایش ها چنین بر می آید که اعم از اینکه داوطلب ها معمولا هیچ عادت به خوردن قهوه ندارند و یا کمی قهوه می خورند یا زیاد قهوه می خورند،تاثیر کافئین درنیرومند کردن فعالیت مغزی آنها یکسان است.شاید به زودی قهوه نیز با یکی از بر چسب‌هایی که روی آنها تصاویر گرافیکی انرژی زا بودن را نشان می‌دهد پشت ویترین مغازه‌ها دیده شود. (www.pezeshkan.info)
مبحث دوم : چـای[۴]
چای یکی از پرطرفدارترین نوشیدنی هاست که در بین ایرانیان نیز ازارزش و اهمیت خاصی برخوردار است.جرعه هایی که هیچ کس از آن نمی گذرد.چای به عنوان نوشیدنی پیش غذا،پس غذا و دروعده صبحانه مصرف می شود و می توان گفت که بعد از آب یکی از پر مصرف ترین نوشیدنی ها دردنیا محسوب می شود که می تواند فواید و مضراتی داشته باشد.ایرانیان۴ تا ۵/۴ درصداز مصرف کل چای جهان را به خوداختصاص داده اندو این در حالی است که جمعیت ایران،حدودا یک درصداز کلّ جمعیت دنیاست.با آن که ازرسانه های جمعی،اخبارزیادی درباره منافع نوشیدن چای می شنویم،امّا گهگاه درهمین رسانه ها،خبرهایی مبنی برمضرّ بودن چای هم پخش می شود.خلاصه این که در مورد مصرف چای حرف و حدیث های بسیاری وجود دارد.   (www.hamshahrionline.ir)
یک رژیم غذایی متعادل در حفظ سلامت و کمک به کاهش استرس اهمیت زیادی دارد.کافئین یکی از محرک های سیستم اعصاب مرکزی و یکی از عوامل تشدید کننده و یا ایجاد کننده حالاتی شبیه استرس است و این ماده در چای،قهوه،شکلات و نوشابه های گازدار وجود دارد.
کافئین سبب آزاد شدن هورمون آدرنالین در بدن و افزایش استرس می شود.زمانی که این ماده درحد متعادل مصرف شود،هوشیاری افزایش یافته وفعالیت قلب،سیستم عصبی و عضلات نیز بالا می رود ولی مصرف بیش از حد کافئین اثری مشابه استرس طولانی مدت دربدن ایجاد می کند.همان اندازه که مصرف میوه ها می توانددر کاهش استرس تاثیرگذار باشد مصرف چای،قهوه ونوشابه های حاوی کافئین نیز درافزایش اضطراب و استرس موثر است. (سلامت نیوز)
تفکرات چندین ساله چای یک شبه عوض نمی شود.باورها و تصورات غلط بسیاری درباره ی این نوشیدنی وخواص آن وجود دارد.چای دارای ماده ای به نام تانن است که با آهن موجود در منابع گیاهی ایجاد ترکیبی به نام تانات آهن می کندوموجب دفع آهن ازبدن می شود و این امربه ویژه برای افرادی که مبتلا به کم خونی وفقرآهن هستند،مضر بوده وکم خونی آنان راتشدید می کند.برطبق معیارهای طبّ جدید و قدیم،نقش چای درایجاد کم خونی غیرقابل انکار است.لذا اگر چای بلافاصله پس از صرف غذا نوشیده شود از جذب آهن غذا جلوگیری می کند که حاصل آن ایجاد کم خونی های مزمن است.پس مصرف چای باعث کاهش جذب آهن در بدن و افزایش ابتلا به بیماری کمبود آهن می‌شود.هم چنین چای حاوی یک فاکتور ضدویتامین ب۱ است ومانع استفاده بدن از ویتامین ب۱ می شود.بنابراین نتیجه می گیریم که مصرف چای با فاصله کوتاهی بعد از غذا،می تواند انسان را درمعرض کمبودآهن و نیز کمبودویتامین ب۱ قراردهد.چای علاوه براختلال درجذب آهن با جذب کلسیم،فسفر و برخی از ویتامین ها نیز تداخل دارد.تئین موجود درچای،علاوه بر اثرآرام بخشی خود،محرک سیستم اعصاب سمپاتیک نیز هست،به این ترتیب و با افزایش ترشح آدرنالین،منیزیوم داخل سلولها کاهش می یابد.
در ژورنال us pharmacist در آمریکا دکتر استیفن پری گزارش داده است که کافئین یک محرک است که اگرزیاد مصرف شودمشکلاتی رابه وجود می‌آورد.راه حل این است که تا حد ممکن کافئین را ازرژیم غذایی خود حذف کنید.این بدین معنی است که نه تنها قهوه،بلکه شکلات،چای ونوشابه را باید مصرف نکرد.
دراین شرایط این سؤال پیش می آید که بالاخره نوشیدن چای مفید است یا مضر؟چای آری یا خیر؟در مورد مصرف چای بایدها و نبایدهایی وجود دارد.در تحقیقات فراوانی که درباره مصرف چای انجام شده،آمده است که مصرف معمولی چای هیچ ضرری برای فرد ایجاد نمی کند،در حالی که نوشیدن چای زیاد باعث تحریک اعصاب می شود.نکته دیگر این که حتی المقدور افراد یک یا دو ساعت بعد از صرف غذا،چای بخورند و هم چنین از خوردن چای پررنگ پرهیز کنند.
اعتیادآوربودن چای از موارد مسلّم وواضحی است که نیاز به اقامه دلیل ندارد.مضرّات چای عبارتند از:ضعف حافظه،حسّاسیت،زودرنجی،تحریک پذیری،سردرد،بی حوصلگی وآشفتگی روحی.این مسأله به دلیل وجود مواد اعتیادآور طبیعی در چای ازجمله کافئین است و از سویی می تواند مؤیّد جدّی بودن این ادّعا باشد که برخی تولید کنندگان چای دربعضی کشورها،برای حفظ مشتریان خود به چای مواد افزودنی اعتیادآوراضافه می کنند.به همین دلایل،مصرف مداوم چای می تواند مقدمه مناسبی برای پذیرش سایر اعتیادها باشد چنان که معمولا می بینیم که اعتیاد به چای،سیگار و موادّ افیونی معمولا در همراهی با هم دیده می شوند.
مبحث سوم : نـوشابه[۵]
نوشابه های شیرین،واقعیت های تلخ
نوشابه های گازداررا خوشمزه خطرناک لقب داده اند.نوشابه ها همیشه متهم اندچرا که نوشابه ها به اندازه دخانیات برای سلامتی مضرهستند.نوشابه های خنک و شیرین سرشار از مضرات دردسر آفرین می باشند که سلامت را تهدید می کند.اشتیاق به نوشیدن کولا اغلب به علت اعتیاد به قندو کافئین موجود در آن است.در صورتی که کولا ها به طور کلی فاقد ارزش تغذیه ای هستند.
سوال مهم این است که آیا مصرف نوشابه باعث خشونت می‌شود؟ نوشابه‌ها قند زیادی دارند و اغلب در برنامه غذایی سالم جایی ندارند.اما به نظرمی‌رسد این همه ماجرا نباشد.محققین می‌گویند مصرف زیاد نوشابه با رفتارهای خشونت‌آمیز بیشترو حتی حمل سلاح همراه است.به نظر می‌رسد نوشابه،فقط باعث چاقی و کاهش اشتها نمی‌شود،‌بلکه آدم‌هایی عصبانی‌ترو خشن‌تر از افراد می‌سازد.مطالعات جدید نشان می دهد که نوجوانانی که از نوشابه استفاده می‌کنند،در مقایسه با هم‌سالانشان که کم‌تر نوشابه می‌نوشند،بیشتر وارد دعوا می‌شوندو بیشتر پیش می‌آید که،سلاح با خود حمل ‌کنند،ولی محققین نتوانسته‌اند مستقیماً ثابت کنند که نوشابه باعث این رفتار خشونت‌آمیز است.با این حال،این مطالعه،یکی دیگر از مطالعات فراوان و در حال گسترشی است که نشان می‌دهد تغذیه می‌تواند روی رفتار ما موثر باشد.
دیویدهمن‌وی،مدیر مرکز مطالعات کنترل آسیب،دانشکده هاروارد دراین‌باره می‌گوید:وقتی دیدیم میزان این تأثیر چه قدرزیاداست،شگفت‌زده شدیم،حتی زمانی که مصرف الکل وتنباکو ونیز عوامل خانوادگی مانند شام خوردن خانواده درکنار یکدیگر را،به صورت مؤلفه‌های کنترل در آوردیم،باز هم این تأثیر وجود داشت.
یک رابطه قوی بین استفاده بیشتر از نوشابه‌هاودعواهای بیشتر،بارفتارهایی مثل هل دادن وپرت کردن وجوددارد.کارشناسان قانون،مدت هاست که علاقه فراوانی به درک نحوه تاثیرمواد غذایی بر رفتاردارند.درسال ۲۰۰۶(۱۳۸۵)مطالعه‌ای درنروژ نشان داد نوجوانانی که مقادیرزیادی نوشابه می‌نوشند،‌در مقایسه باکسانی که کم‌تر نوشابه مصرف می‌کنند،مشکلات روانی بیشتری دارند.مطالعه دیگری که به تازگی منتشر شده،دربین این افراد،رفتارهای ضداجتماعی بالاتری را گزارش می‌دهد،به طوری که محققین به این نتیجه رسیدند که افرادی که زیادنوشابه می‌نوشند،رفتار خشونت‌آمیز بیشتری دارند.مثلا،در بین نوجوانانی که کم‌تر ازیک قوطی نوشابه درهفته می‌خورند،تنها۲۳درصد باخود سلاح حمل کرده‌اند،درحالی که این رقم درافرادی که زیادنوشابه می‌نوشندبه۴۳درصدمی‌رسد.هم چنین خشونت نسبت به همسالان در بین کسانی که کم تر نوشابه می نوشند، ۳۵ درصدودر بین کسانی که۵قوطی یا بیشتر نوشابه در هفته می‌نوشند،۵۹درصد است.البته خیلی زود است که ادعا کنیم نوشابه باعث خشونت می‌شود.برنارد گش،از محققین دانشگاه آکسفورد انگلستان،که روی رژیم غذایی و رفتار مطالعه می‌کند می‌گوید،این مطالعه تنها یک همبستگی را نشان می‌دهد.با این حال مطالعات روبه افزایش،نشان می‌دهند که،دست‌کم شکررا می‌توان تا حدی مقصردانست.برخی مطالعات نشان می‌دهند که قدرت اراده افراد به نحوه متابولیسم گلوکز در مغز مربوط است.همچنین شواهد خوبی وجود دارد مبنی براین که،افرادی که آغازگررفتارهای خشونت‌آمیز هستند،فرایند هضم گلوکز غیرطبیعی دارند.همچنین مصرف زیاد شکردر این افراد،می‌تواند آن‌ ها را به سمت رفتارهای خشونت‌آمیز بیشتری ببرد.با این حال،‌برای تاییداین نتایج،‌هنوز نیاز به مطالعات بسیار بیشتری هست. (تبیان)
به گزارش کلینیک باشگاه خبرنگاران،براساس یافته های جدید،مصرف نوشابه های گازدارمی تواند تا۲برابراحتمال بروز دعواو پرخاشگری و تخریب اموال را درکودکان افزایش دهد.گفتنی است،بررسی ها نشان می دهند،مصرف نوشابه های گاز دار علاوه بر تاثیرات مخرب براعصاب وروان کودکان،باعث بروز تغییرات اساسی درساختار سوخت وساز بدن کودکان  می شوند.رییس انستیتو تحقیقات تغذیه ای وصنایع غذایی کشور گفت مصرف نوشابه های انرژی زا موجب کاهش جذب عناصر مغذی مانند کلسیم،منیزیم،روی وآهن می شود. (خبرگزاری دانشجویان ایران)
 
 
 
 
[۱] .Alcohol
[۲] .Caffeine
[۳] .coffee
[۴].tea
[۵] .Drink