بند۲ : اقسام مهر و بیمه های مربوط به آن

 

با توجه به اقسام مهر و نوع تراضی زن و شوهر درباره آن ، فروض گوناگونی برای بیمه مهر مطرح شده است که برای تسهیل کار ، بیمه مهر در سه فرض بنیادی ذیل مورد بررسی قرار می گیرد.

 

۱-مقدار مهر در عقد تعیین یا بعد از عقد به وسیله داور یا با توافق دو طرف تعیین شده است. در این فرض ممکن است مهر عین معین ، کلی یا کلی در معین باشد.

 

۲-ممکن است در عقد مهر تعیین نشده باشد ولی زن حسب مورد استحقاق دریافت مهر المثل یا مهر المتعه را داشته باشد یا تعیین مقدار مهر به داور تفویض و او هنوز مهر را تعیین نکرده باشد.

 

۳-در بعضی از موارد ممکن است به زن مهری تعلق نگیرد و او استحقاق دریافت مهر را نداشته باشد . چنان که هرگاه یکی از طرفین قبل از تعیین مهر و قبل از نزدیکی بمیرد ،زن مستحق هیچگونه مهری نیست (ماده ۱۰۸۸ قانون مدنی ) در فرض اخیر مهر باطل است زیرا زن حقی نسبت به دریافت مهریه ندارد که بخواهد آنرا دریافت کند . در فرض اخیر بیمه بالکل باطل است زیرا طلب نداشته قابل بیمه کردن نیست و بیمه فاقد موضوع می باشد. با وجود این هرگاه قصد دو طرف قرارداد بیمه سرمایه گذاری برای پرداخت مهر باشد ، عقد صحیح است و بطلان مهر یا عدم استحقاق زن به هرگونه مهری موجب بطلان سرمایه گذاری مورد نظر نیست و بیمه گر باید به تعهدات خود عمل کند ولی بیمه در دو فرض دیگر صحیح است . در فرض دوم مهر تعیین نشده ولی قابل تعیین است ، ذمًه شوهر به حکم قانون به مهری که در آینده تعیین خواهد شد مشغول می گردد یا به بیان دیگر شوهر مسؤول و بدهکار مهری است که مقدار آن در آینده تعیین خواهد شد . بیمه مهر در این صورت در قالب بیمه شخص (که  در این بیمه میزان تعهد بیمه گر با غرامت ناشی از خطر ارتباطی ندارد) با بیمه مسؤولیت شخص می گنجد. و نیز می توان برای پرداخت این نوع مهر ، سرمایه گذاری کرد.

 

 

در فرض نخست ، مهر تعیین شده یا عین معین است مانند خانه و اتومبیل معین و یا کلی در معین است ، مانند یک دستگاه اتومبیل شماره نشده موجود در انبار ، یا به صورت کلی است مانند یکصد سکه طلا یا ده میلیون تومان پول رایج ایران. بیمه مهر مال معین وضع خاصی دارد که ممکن است بیمه مال یا بیمه مسؤولیت یا هردو باشد. کلی در معین نیز در زمره بیمه اموال قرار می گیرد و تابع اصول و قواعد بیمه اموال است . ولی بیمه مال کلی در معین وقتی در زمره بیمه اموال قرار می گیرد که تمام مصداق هابیمه شوند وگرنه باید مانند مال کلی بیمه شود و بیمه مهری که مال کلی است ، در قالب اموال نمی گنجد بلکه ممکن است به صورت ۱- بیمه سرمایه گذاری برای پرداخت مهر  ۲- بیمه مهر ۳- و یا بیمه مختلط باشد.

 

 

بیمه مهر کلی در قالب بیمه تضمین ذمه­ای که اجرا آن به وقوع خطر تعلیق شده نیز قابل توجیه است.[۱]

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مدت بیمه شده	۵  سال به ریال	۱۰ سال به ریال	۱۵ سال به ریال
سن بیمه شده	­­­­_		_
۲۰	۰۰۰/۱۲۴	۹۰۰/۴۴	۲۰۰/۲۱
۳۰	۷۰۰/۱۲۴	۳۰۰/۴۵	۶۰۰/۲۱
۴۰	۰۰۰/۱۲۶	۵۰۰/۴۶	۱۰۰/۲۳
۵۰	۳۰۰/۱۲۹	۹۰۰/۴۹	۴۰۰/۲۷
۶۰	۶۰۰/۱۲۹	۱۰۰/۵۴	–
۶۵	۹۰۰/۱۳۲	_	_

 

 

 

در صورت تمایل بیمه گذار ، پرداخت حق بیمه می تواند به صورت سالانه یا یکجا و به شرح جدول ۲ و ۳ انجام گیرد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

۲۰	۹۰۰/۴۰۱/۱	۲۰۰/۵۱۰	۱۰۰/۲۴۲
۳۰	۲۰۰/۴۱۰/۱	۱۰۰/۵۱۵	۴۰۰/۲۴۷
۴۰	۸۰۰/۴۲۴/۱	۴۰۰/۵۲۹	۸۰۰/۲۶۵
۵۰	۶۰۰/۶۲۴/۱	۱۰۰/۵۶۹	۱۰۰/۳۱۶
۶۰	۴۰۰/۴۶۴/۱	۰۰۰/۶۱۹	_
۶۵	۵۰۰/۵۰۰/۱	_	_

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

حق بیمه یکجا برای برخی سنین و مدت های حق بیمه  سالانه برای برخی از سنین و مدت ها برای سرمایه ۰۰

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مدت بیمه	۵ سال به ریال	۱۰ سال به ریال	۱۵ سال به ریال
سن بیمه شده

 

۰/۰۰۰/۱۰ ریال

 

 

 

برای سرمایه  ۰۰۰/۰۰۰/۱۰

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مدت بیمه	۵سال (به ریال)	۱۰ سال (به ریال )	۱۵ سال (به ریال)
۲۰	۶۰۰/۱۲۴/۵	۲۰۰/۶۰۸/۲	۷۰۰/۳۶۳/۱
۳۰	۵۰۰/۱۲۷/۵	۲۰۰/۶۱۷/۲	۷۰۰/۳۷۹/۱
۴۰	۱۰۰/۱۴۴/۵	۶۰۰/۶۶۰/۲	۰۰۰/۴۴۹/۱
۵۰	۸۰۰/۱۹۳/۵	۰۰۰/۷۳۸/۲	۷۰۰/۶۳۳/۱
۶۰	۰۰۰/۳۰۰/۵	۹۰۰/۰۱۹/۳	_
۶۵	۰۰۰/۳۷۱/۵	_	_

 

بیمه گذار می تواند سرمایه اصلی بیمه نامه را حداکثر تا مبلغ پانصد میلیون ریال (۰۰۰/۰۰۰/۵۰۰ ) انتخاب نماید.

 

در این صورت حق بیمه ماهانه ارقام جدول فوق به نسبت سرمایه انتخابی افزایش می یابد.[۲]

 

مبحث دوم : تأثیرات بیمۀ مهریه بر خانواده

 

متأسفانه در ایران اکثر خانواده ها به صورت سنتی فکر می کنند و به دنبال راه حل های زود بازده هستند و فکر می کنند با مهریه های سنگین دختران آنها خوشبخت و آینده شان تضمین می شود و یا اینکه پسرانشان زندگی خوبی خواهند داشت و هیچ وقت نباید مهریه های سنگینی را که قبول می کنند بپردازند و حتی در زمان عقد یک درصد احتمال نمی دهند که ممکن است باید یک روز این مهریه را بپردازند ، تفکراتی که باید کم کم کنار بروند و منطقی فکر کنند و به دنبال راه حلی مطمئن برای آینده فرزندان خود باشند .

 

در زمان است که پای بیمه مهریه به میان می آید ، به عنوان طرحی که به زودی در میان آنها رواج پیدا کرده و آینده فرزنان خود را با سرمایه گذاری مناسبی تضمین کنند ،از نقاط مثبت بیمه مهریه می توان به استحکام روابط خانوادگی اشاره کرد ، به عنوان مثال وقتی یک زن آخرین راه حلش طلاق است و یا اینکه شوهر او فوت می کند یا از کار افتاده می شود. باید به فکر آینده ای نامعلوم و پر از سختی های روزگار باشد که هر لحظه ممکن است گریبان یک زن تنها و بدون سرپرست را بگیرد. یا اینکه مرد ممکن است با مطالبه مهریه زن خود و ناتوانی در پرداخت مهریه به زندان بیفتند و زندگی خود را متلاشی ببینند. برای همین بیمه مهریه می تواند نقشی بزرگ را ایفا کند و خانواده به فکر این بیفتند که برای آینده نامعلوم خود سرمایه گذاری کنند. با سرمایه گذاری های بلند مدتی که از سوی خانواده ها صورت می گیرد هم خانوادها به سوی آینده ی روشنی گام بر می دارند و هم اینکه جامعه پویا خواهیم داشت.

 

متأسفان در کشورهای جهان سوم به فکر سرمایه گذاری بلند مدت نیستند بلکه به دنبال این هستند که سرمایه آنها در بازده زمانی کم به آنها بر گردد و کتر به دنبال طرح های بلند مدت می روند که سرمایه گذاری انها چندین سال بعد به آنه بر میگردد . ولی با فرهنگسازی مناسب می توان خانواده ها را به سوی سرمایه گذاری های بلند مدت سوق داد و تشویق به این سرمایه گذاری ها کند . و مردم معمولا می خواهند که آینده ی معلوم و مشخصی داشته باشند تا بتوانند آینده ی نامعلومی که در انتظار آنهاست را با خیالی آسوده حل و فصل کنند .

 

متأسفانه در خانواده های ایرانی حق سرانه بیمه بسیار پایین است ، طرح های که از طرف شرکت بیمه برای مردم در نظر گرفته شده است هنوز به عنوان یک کالای عام مصرفی مطرح نشده است ، می توان چنیین استنباط نمود که پس از یک دوره رشد بیمه های زندگی همگام با تولید ناخالص داخلی در دوره ای این رشد متوقف شده است که مسائل سیاسی و اجتماعی نیز می تواند در این رابطه تأثیر گذار باشد لیکن مجددأ وضعیت بیمه های زندگی رو به بهبود است که عواملی مانند ارائه محصولات جدید مهریه و پس اندازی ، ورود شرکت های خصوصی و افزایش رقابت در بازار بیمه ، توجه بیشتر مسؤلین صنعت به این رشته است.

 

امیدواریم که با توجه بیشتر دولت و شرکت های بیمه به این طرح و شناخت مردم نسبت به این سرمایه گذاری ها و استفاده آنها در سبد کالاهای مصرفی مردم ، زندگی اجتماعی بهتری داشته باشند .

 

تأثیر بیمه مهریه بر جامعه

 

توسعه بیمه در گرو توسعه همه جانبه فعالیت های اقتصادی کشور است . بدیهی است ، در جامعه ای که جنگ یا بحران های متعدد و مختلف سیاسی و اجتماعی وجود داشته باشد ف بسیاری از فعالیت های اقتصادی با مشکل مواجه شده و در نتیجه بیمه نیز که تابعی از رونق و رشد فعالیت های اقتصادی است ، تحت الشعاع همین رکود یا کاهش فعالیت های اقتصادی قرار گیرد.

 

یا به فرض ، در جامعه ای که حجم فعالیت های اقتصادی بویژه فعالیت  بخش خصوصی کم ونقش دولت پر رنگ باشد ، بیمه نیز نخواهد توانست جایگاه مناسب خود را در ساختار اقتصاد پیدا کند. لیکن با نگاهی دیگر ، بیمه قادر است با ایجاد اطمینان در مجموعه فعالیت های اقتصادی نقش کلیدی در توسعه ی اجتماعی و اقتصادی ایفا کند . بنا براین توجه به تعاملات و سازکارهای صنعت بویژه در بخش بیمه های مهریه و سرمایه گذاری می تواند تصویر روشنی از روند توسعه این بخش در اختیار ما قرار دهد.

 

بیمه های مهریه و عمر به لحاظ تاریخی روش مهمی محسوب می شوند ک بواسطه آن افراد با درآمد های نسبتأ کم می توانند بطور مؤثر برای بلند مدت سرمایه گذاری کنند . بوسیله طراحی بیمه های مهریه و سرمایه گذاری و قرارداد های پس اندازی ، که در بیشتر موارد با مبالغ ناچیزی خریداری می شوند ، شرکت های بیمه قادر خواهند بود ، مبالغ ناچیزی خریداری می شوند ، شرکت های بیمه قادر خواهند بود ، مبالغ زیادی را در قالب حق بیمه های اندک ، از یک بخشی از جامعه جمع آوری کنند. یا به عبارت دیگر ، از طریق بیمه های عمر و پس اندازی ، از تعداد بسیاری سرمایه گذار کوچک ، در مجموع مبالغ زیادی جمع آوری می شود که امکانات قابل ملاحضه ای را برای سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی فراهم می آورد.

 

بدین ترتیب ، شرکت های بیمه در مقایسه با افراد حقیقی علاوه بر سرمایه گذاری در محدوده و مقیاس وسیع تر ، قادر خواهند بود به علت وجود توان مالی بالاتر ، در فرصت های سرمایه گذاری ریسکی تری که برای اقتصاد منافع بیشتری در بر دارد ، سرمایه گذاری نمایند. علاوه براین ، به علت این که در بیمه مهریه و سرمایه گذاری یک نظم یا یک قراردادی برای پرداخت حق بیمه بوسیله بیمه گذاران وجود دارد سطح ثبات پس اندازهای شخصی در مقایسه با حالتی که سیستم جمع آوری پس انداز اختیاری است ، افزایش می یابد .

 

این ماهیت قراردادی سیستم پرداخت حق بیمه در بیمه های  مهریه و پس اندزی بواسطه سیاست های پیشرفته بازاریابی کالا و خدمات ، که توسط شرکت های بیمه به منظور تشویق افراد به خرید بیمه های پس انداز اجرا می شود ، تقویت می گردد.

 

[۱] . قاسم زاده ، سید مرتضی ، مجله پژوهشهای حقوقی ، شماره ۱۱

 

[۲] .سایت بیمه ایران