اختلالات اضطرابی از دیدگاه DSM-IV-R
اضطراب یک احساس منتشر، بسیار ناخوشایند، و اغلب مبهم دل واپسی است که با یک یا چند تا از احساس های جسمی همراه می گردد، مثل احساس خالی شدن سردل، تنگی قفسه سینه، طپش قلب، تعریق زیاد، سردرد، یا میل جبری ناگهانی برای دفع ادرار، بیقراری و میل به حرکت نیز از علائم شایع است. اضطراب یک علامت هشدار دهنده است، خبر از خطری قریب الوقوع می دهد و شخص را برای مقابله با تهدید اماده می سازد (کاپلان و سادوک ۲۰۰۴؛ به نقل از رفیعی و رضاعی، ۱۳۸۷).
در DSM-IV-R، انواع گوناگونی از اضطراب تعریف شده است که عبارتند از:
- اختلالات هراس
- فوبی ها (آگورافوبیا – فوبی اجتماعی – فوبی ساده)،
- اختلال وسواسی – اجباری
- اختلال استرس پس از سانحه
- اختلال اضطراب منتشر
در گزارشی جدید از همان دیدگاه (DSM-IV-R) انواع اختلالاتی که هسته مرکزی آنها اضطراب است تحت عنوان اختلال های اضطرابی، با ۱۲ زیر گروه در نظر گرفته شده است:
- اختلال وحشت زدگی
- اختلال گذر هراسی
- اختلال وحشت زدگی با گذر هراسی
- اختلال هراس آشکار و پنهان
- اختلال هراس اجتماعی
- اختلال وسواس فکری- عملی
- اختلال فشار روانی پس آسیبی
- اختلال فشار روانی حاد
- اختلال اضطراب فراگیر
۱۰-اختلال اضطراب ناشی از بیماری جسمانی
۱۱-اختلال اضطراب ناشی از مواد
۱۲-اختلال اضطرابی که هنوز مشخص نشده است (لطفی، کاشانی و وزیری، ۱۳۸۳).
این گروه اختلالات به این دلیل با هم طبقه بندی شده اند که از نظر تئوری، علامت اساسی همه آنها اضطراب است. مطالعات متعددی حکایت از وجود اختلال اضطراب منتشر در ۲ تا ۵ درصد جمعیت کلی می کنند (کاپلان و سادوک ۲۰۰۴؛ به نقل از رفیعی و رضاعی، ۱۳۸۷). در اینجا به اختصار به توضیح برخی از اختلالات اضطرابی یاد شده پرداخته می شود: